Σιγά, η πατρίδα κοιμάται...

 

Οι διαρκείς και μεγάλες οικονομικές δυσκολίες των τελευταίων μηνών δεν κινητοποιούν, προσώρας τουλάχιστον, τις πλατιές μάζες. Ποιος όμως θα διεκδικήσει μία καλύτερη ζωή αν όχι οι μάζες;

γράφει ο Νίκος Γιαννόπουλος

 

H είδηση της μεγάλης συγκέντρωσης στην Πράγα με την οποία Τσέχοι πολίτες θέλησαν να εκφράσουν την οργή τους για το κύμα ακρίβειας που σαρώνει (και) τη χώρα τους είναι μία είδηση 200 λέξεων για τις εφημερίδες. Μπορεί και λιγότερων. Για τα site "μία απλή ροή", όπως λέμε στη γλώσσα μας. Για την τηλεόραση μάλλον ανύπαρκτη, άντε να μπει λίγο πριν τα αθλητικά σε ένα video 30 δευτερολέπτων.

 

Και όμως, ίσως ήταν από τις πιο σημαντικές ειδήσεις των τελευταίων μηνών. Ενας λαός της κεντρικής Ευρώπης με συμπαθητικό επίπεδο διαβίωσης διατρανώνει την απογοήτευσή του για τις συνθήκες ζωής που διαμορφώνονται λόγω της ενεργειακής κρίσης και ζητά από τους κυβερνώντες λύσεις, χειροπιαστές και άμεσες.

 

 

Πριν βιαστείτε να χλευάσετε (έλα μωρέ τώρα και τι έγινε), ας αναρωτηθούμε όλοι μαζί ότι στην Ελλάδα, η οποία σαρώθηκε με τη σειρά της τους προηγούμενους μήνες από ένα πρωτοφανές κύμα ακρίβειας σε τρόφιμα, καύσιμα και εισιτήρια μεταφορικών μέσων, ουσιαστικά δεν κουνήθηκε φύλλο. Και απορεί κανείς γιατί, δηλαδή τι παραπάνω χρειάζεται ο πολίτης αυτής της χώρας για να διαδηλώσει, να διεκδικήσει, να ασκήσει μαζικά το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά του στην κινητοποίηση και τη διαμαρτυρία;

 

Δεν υπάρχουν, κακά τα ψέματα, εύκολες απαντήσεις. Η Ελλάδα μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως μία ιδιότυπη περίπτωση υπό τη σκέψη ότι βρίσκεται στη δίνη απανωτών κρίσεων από το 2010 και μετά οι οποίες έχουν προκαλέσει κόπωση. Αλλος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι τα κινήματα που δημιουργήθηκαν τα πρώτα μνημονιακά χρόνια είδαν τις ελπίδες τους να διαψεύδονται όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε την επώδυνη στροφή στο ρεαλισμό (κατά άλλους κωλοτούμπα, διαλέγετε και παίρνετε) το καλοκαίρι του 2015.

 

Σε κάθε περίπτωση πάντως, αυτή η απάθεια, αυτή η μάλλον χαλαρή αντιμετώπιση της πραγματικότητας, αυτή η περιχαράκωση στα όρια του προσωπικού και του οικογενειακού δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί προβληματική.

 

Παλαιότερα λέγαμε ότι για να βγει ο κόσμος μαζικά στους δρόμους, θα πρέπει να απειληθεί η έστω επίπλαστη ευημερία του και να προκληθούν άμεσοι κίνδυνοι απότομης πτώσης του βιοτικού επιπέδου. Αυτό έγινε τους προηγούμενους μήνες. Οι πάντες έκοβαν από παντού για να πληρώσουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής στο ρεύμα και τη βενζίνη και όταν θέλησαν να μάθουν τι θα πληρώσουν στα πλοία για να πάνε λίγες ημέρες διακοπές φλέρταραν με το εγκεφαλικό.

 

Και πάλι όμως, καμία αντίδραση. Και για να το περιγράψουμε πιο σωστά, καμία ΜΑΖΙΚΗ αντίδραση. Αλλά εδώ που τα λέμε ποιος να την οργανώσει αυτήν την αντίδραση; Τα πλήρως χρεοκοπημένα στις συνειδήσεις των εργαζόμενων μεγάλα συνδικάτα; Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΜέΡΑ 25 και το ΚΚΕ (αν μιλήσουμε για την αριστερά); Τα απογοητευμένα και εν πολλοίς εντοπισμένα σε συγκεκριμένους χώρους και πολύ συγκεκριμένες δράσεις κινήματα; Ουδείς από τους παραπάνω μπορεί γιατί αν μπορούσε, θα το είχε ήδη κάνει.

 

Το πρόβλημα όμως παραμένει. Η λαϊκή δυσαρέσκεια δεν μπορεί να βρει άμεσες διεξόδους προς τις διεκδικητικές οδούς. Ο πολύς κόσμος ασφυκτιά, γίνεται ολοένα και πιο φτωχός, αλλά αδιαφορεί για κάθε τι που έχει σχέση με το δημόσιο χώρο και την πολιτική. Βαριέται. Προτιμά να αναμασά την εύκολη (και επικίνδυνη) θεωρία ότι όλοι οι ίδιοι είναι, να αλλάζει κανάλι και να γυρνάει πλευρό στο κρεβάτι του.

 

Και όμως, παραδείγματα, ακόμα και στις άχρωμες εποχές μας, υπάρχουν. Δείτε τι έγινε τα τελευταία τέσσερα στη Χιλή. Η αύξηση στην τιμή του εισιτηρίου του μετρό στο Σαντιάγο το 2018 πυροδότησε μία λαϊκή εξέγερση διαρκείας η οποία παρέσυρε στο διάβα της την κυβέρνηση Πινιέρα, ανέδειξε, με άψογες δημοκρατικές διαδικασίες, στην προεδρία τον Μπόρικ και έφερε στο προσκήνιο ένα νέο προοδευτικό Σύνταγμα (για το οποίο χθες οι Χιλιάνοι βρέθηκαν στις κάλπες προς έγκρισή του). Η Χιλή βέβαια κείται μακράν. Οπως και η Τσεχία. Οπως και η Γαλλία των "κίτρινων γιλέκων".

 

Θα πει κανείς "μα πρέπει να γίνει εξέγερση στην Ελλάδα του 2022;" Δεν μίλησε κανείς για εξέγερση αν και ο γράφων δεν θα είχε κανένα πρόβλημα με την εν λόγω εξέλιξη (όπως δεν έχει πρόβλημα και με τον όρο). Αλλά, όπως και να έχει, χρειάζεται μία πιο διεκδικητική κοινωνία των πολιτών κόντρα στο ζόφο που βιώνουμε καθημερινά.

 

Τίποτα, έτσι και αλλιώς, δεν είναι δεδομένο, όπως και τίποτα δεν χαρίζεται, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η δική μας που οι θεσμοί διάγουν περίοδο τεράστιας σήψης και παρακμής (όπως καταδεικνύει και η δυσώδης υπόθεση των υποκλοπών).

 

Στην πραγματική ζωή, από μηχανής θεοί και σωτήρες δεν υπάρχουν. Το έργο του δικού μας βίου δεν θα το γράψει κανείς θεατρικός συγγραφέας, παρά μόνο εμείς οι ίδιοι...

 

*Ο τίτλος πάρθηκε από την ομώνυμα τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ που προβλήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 80.