Το τηλέφωνό μας, μας ακούει και δεν είναι παράνοια!

Είναι μερικές συμπτώσεις (;) που κάνουν πολλούς και συχνά να αναρωτιούνται αν το smartphone τους, τους ακούει. Μπορεί για παράδειγμα να συζητάμε με κάποιον φίλο μας για ένα ταξίδι που επιθυμούμε και την επόμενη μέρα να λαμβάνουμε διαφημίσεις στο Facebook για φτηνές πτήσεις προς τη χώρα των ονείρων μας. Τι συμβαίνει; Μας ακούνε στ' αλήθεια τα smartphone μας;

Σκεφτείτε πόσες φορές έχετε αποδεχτεί τους όρους κάποιας νέας εφαρμογής ή λογισμικού που κατεβάσατε στο smartphone σας χωρίς καν να τους διαβάσετε ή όλες τις φωτογραφίες, τα βίντεο και τα check-in που κάνετε στο Facebook, δίνοντάς του διαρκώς πληροφορίες για τη ζωή σας. Σύμφωνα με τον Δρ. Peter Henway, ανώτερο σύμβουλο σε εταιρία ασφαλείας του Διαδικτύου και πρώην λέκτορα/ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Edith Cowan, η γρήγορη απάντηση στο ερώτημα είναι «ναι», αλλά ίσως με έναν τρόπο που δεν είναι τόσο διαβολικός όσο ακούγεται.

Προκειμένου το smartphone σας να δίνει πραγματικά προσοχή και να καταγράφει αυτά που λέτε, πρέπει να υπάρξει μια λέξη-ενεργοποιητής. Ελλείψει αυτών των ενεργοποιητών, τα δεδομένα που παρέχετε επεξεργάζονται μόνο μέσα στο δικό σας τηλέφωνο. Αλλά τυχόν εφαρμογές τρίτων που έχετε στο τηλέφωνό σας, για παράδειγμα το Facebook, εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά τα «μη ενεργοποιημένα» δεδομένα. Και αν τα χρησιμοποιούν ή όχι , εξαρτάται πραγματικά από αυτές τις εφαρμογές.

O Peter Henway εξηγεί στο Vice, ότι εφαρμογές όπως το Facebook ή το Instagram θα μπορούσαν να έχουν χιλιάδες τέτοιες λέξεις-ενεργοποιητές. Μια συνηθισμένη συζήτηση με έναν φίλο θα μπορούσε να διαθέτει τέτοιες λέξεις ικανές, αν και οι εταιρείες όπως το Facebook ισχυρίζονται ότι αρνούνται να ακούνε τις συνομιλίες μας. «Βλέποντας τη Google να είναι “ανοικτή” σε αυτό, θα υπέθετα ότι κι οι υπόλοιπες εταιρείες κάνουν το ίδιο», λέει ο P. Henway. «Πραγματικά, δεν υπάρχει λόγος να μην το κάνουν. Έχει λογική από την άποψη του μάρκετινγκ και ο νόμος το επιτρέπει, άρα υποθέτω ότι το κάνουν, όμως δεν υπάρχει τρόπος να είμαστε σίγουροι».

Με αυτό κατά νου, ο Αυστραλιανός δημοσιογράφος αποφάσισε να κάνει ένα πείραμα. Δύο φορές την ημέρα, για πέντε ημέρες, έλεγε συγκεκριμένες φράσεις, οι οποίες θα μπορούσαν θεωρητικά να χρησιμοποιηθούν ως ενεργοποιητές. Οι φράσεις ήταν «σκέφτομαι να επιστρέψω στο πανεπιστήμιο» και «χρειάζομαι φθηνά πουκάμισα για δουλειά». Στη συνέχεια παρακολούθησε προσεκτικά τις διαφημίσεις στο Facebook για τυχόν αλλαγές. Ξαφνικά, εμφανίστηκαν μαθήματα σε διάφορα πανεπιστήμια και μάρκες που προσέφεραν φθηνά ρούχα. Μια συνομιλία επίσης με έναν φίλο, στην οποία δήλωνε ότι είχαν τελειώσει τα δεδομένα του, έφερε μια διαφήμιση σχετικά με ένα φτηνό πακέτο 20 GB. Και παρόλο που οι προσφορές ήταν όλες καλές, το όλο θέμα ήταν τρομακτικό.

Το Facebook κρυφακούει όλες τις συζητήσεις μας διαρκώς, όπως αποκαλύπτει ο Independent. Συγκεκριμένα, η Facebook εφαρμογή στο τηλέφωνό μας χρησιμοποιεί το μικρόφωνο της συσκευής για να παρακολουθεί τις συζητήσεις μας και κατόπιν να μας προσφέρει διαφημίσεις για προϊόντα σχετικά με το αντικείμενο συζήτησης. Το χαρακτηριστικό υπάρχει εδώ και δύο χρόνια, αλλά πρόσφατα αποκαλύψεις καθηγήτριας επικοινωνιών προβληματίζουν. «Το εργαλείο φαίνεται πως χρησιμοποιεί τον ήχο που συγκεντρώνει όχι απλά για να βοηθήσει τους χρήστες, αλλά για να ακούσει τις συζητήσεις τους και να τους προσφέρει μια σχετική διαφήμιση» δηλώνει η καθηγήτρια Μαζικών Επικοινωνιών Kelli Burns, του South Florida University. Μάλιστα, προσπαθώντας να αποδείξει τη θεωρία της, μιλούσε για συγκεκριμένα θέματα με το τηλέφωνο κοντά της και παρατήρησε πως διαφημίσεις σχετικές με τη συζήτησή της έκαναν την εμφάνισή τους στο News Feed του Facebook.

Το Facebook δήλωσε ξεκάθαρα πως «δε χρησιμοποιεί τον ήχο του μικροφώνου για να ενημερώσει τις διαφημίσεις του ή το News Feed. Οι επιχειρήσεις μπορούν να προσφέρουν σχετικές διαφημίσεις βασισμένες στα ενδιαφέροντα του χρήστη και άλλες δημογραφικές πληροφορίες, αλλά όχι μέσω της συλλογής ηχητικών δεδομένων». Το help page του εξηγεί πως ο ήχος χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί η δραστηριότητα γύρω από το τηλέφωνο, ώστε να είναι πιο εύκολο να αναρτήσει ο χρήστης το τι συμβαίνει γύρω του. Το χαρακτηριστικό είναι ενεργοποιημένο μόνο στις ΗΠΑ έως τώρα και οι χρήστες βλέπουν ένα εικονίδιο με μια μικρή κυματομορφή στο πεδίο του Status Update.

Ο P. Henway υποστηρίζει ότι αν και κανένα δεδομένο δεν είναι εγγυημένα ασφαλές και ιδίως διαχρονικά, αλλά, σήμερα, το 2018 καμία εταιρεία δεν πουλά τα δεδομένα απευθείας στους διαφημιζόμενους. Όμως, ναι, τα τηλέφωνά μας, μάς ακούνε και οτιδήποτε λέμε γύρω από τα τηλέφωνά μας θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί εναντίον μας. Πάντως ο P. Henway εκτιμά πως δεν είναι κάτι που οι περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να φοβούνται. «Αν δεν είστε δημοσιογράφος, δικηγόρος ή δεν έχετε κάποιον ρόλο με ευαίσθητες πληροφορίες, η πρόσβαση στα δεδομένα σας το πολύ να φθάσει μέχρι τους διαφημιστές», λέει.

Πως μπορούμε να κλείσουμε τα «αυτιά»

Πολλοί χρήστες smartphone χρησιμοποιούν ηχητικές εντολές στο κινητό τους, είτε μέσω της Alexa είτε της Siri, οι οποίες και αποθηκεύονται στη βάση δεδομένων. Πολλές φορές όμως, το κινητό μας αποθηκεύει και συνομιλίες που έχουμε κάνει σε προσωπικό επίπεδο, εν αγνοία μας.  Να, λοιπόν, πώς μπορούμε να δούμε όλες τις ηχογραφημένες συνομιλίες και να διαγράψουμε όσες δεν θέλουμε να είχαν γίνει εξ αρχής. Πολύ απλά, ανοίγουμε το Google Account  σας και πηγαίνουμε στην κατηγορία «My Activity». Από εκεί κατευθυνόμαστε στην κατηγορία «Voice and Audio» όπου, αν ήταν ενεργοποιημένη η εντολή, θα βρούμε όλες τις ηχογραφήσεις που έχουν γίνει από το κινητό και τον υπολογιστή μας. Μπορούμε να τις ακούσουμε και να σβήσουμε όσες δεν επιθυμούμε να υπάρχουν αποθηκευμένες.

Στο «My Activity» υπάρχει επίσης ένας πλήρης κατάλογος με οτιδήποτε έχετε ψάξει στο Google. Μπορούμε επίσης να σβήσουμε ό,τι δεν θέλουμε να υπάρχει στο ιστορικό μας, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν το ψάξαμε ή πως η Google δεν θα συνεχίσει να καταγράφει κάθε μας κίνηση στο ίντερνετ. Και, πολύ απλά, θα πρέπει όλοι μας να ζήσουμε με αυτή τη γνώση στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Στο Facebook υπάρχει επίσης τρόπος να σταματήσουμε την εφαρμογή από το να καταγράφει τους ήχους γύρω μας. Για τους χρήστες iPhone επιλέξτε Settings >> Facebook >> Settings >> απενεργοποιήστε το μικρόφωνο. Για τους χρήστες Android επιλέξτε Settings >> Privacy και αλλάξτε τα δικαιώματα της εφαρμογής Facebook στο μικρόφωνο.  

tvxs.gr