Τα δύο σενάρια για τις συντάξεις...

Στα έξι κεφάλαια των δεσμευτικών μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνει η απόφαση του Eurogroup για την ρύθμιση του χρέους δεν υπάρχει καμία αναφορά στην – ψηφισμένη – μείωση των συντάξεων από 1ης Ιανουαρίου του 2019. Και το γεγονός αυτό μπορεί να αναδειχθεί σε παράμετρο κομβικής σημασίας στην «επιχείρηση πειθούς» των δανειστών που ήδη δρομολογεί η κυβέρνηση προκειμένου να μετατεθούν, ή και να «παγώσουν» εντελώς, οι περικοπές στις συντάξεις.

Πρόκειται για μια επιχείρηση όχι εύκολη, αλλά δεδομένη πλέον όπως κατέστησε σαφές και με την χθεσινή του συνέντευξη στο Bloomberg ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Ο Αλέξης Τσίπρας, ερωτώμενος ακριβώς για τις περικοπές στις συντάξεις, επεσήμανε πως η Ελλάδα έχει δεσμευτεί σε στόχους για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%, για να προσθέσει με νόημα: «Η κυβέρνηση θα αποφασίσει, όταν έρθει η ώρα, ποια είναι η βέλτιστη μέθοδος οικονομικά και κοινωνικά για τη χώρα, ώστε να πιαστεί ο στόχος του 3,5%. Είναι δική μας υπόθεση με ποια μέσα θα φτάνουμε τους στόχους».

Όπως τονίζουν, δε, κυβερνητικές πηγές η φράση «είναι δική μας υπόθεση με ποια μέσα θα φτάσουμε στους στόχους» μπορεί να είναι και το «κλειδί» της διαπραγμάτευσης που προτίθεται να ξεκινήσει, προσωπικά, ο ίδιος ο πρωθυπουργός αμέσως μετά και το επίσημο τέλος του Μνημονίου, τον Αύγουστο.

Σ’ αυτήν την διαπραγμάτευση, ο απώτερος στόχος θα είναι η πλήρης αναστολή των μειώσεων στις συντάξεις. Το βασικό επιχείρημα που θα προτάξει η Αθήνα είναι πως το συγκεκριμένο μέτρο, το οποίο επιβλήθηκε με επιμονή του ΔΝΤ, έχει ήδη αποδειχθεί στην πράξη, αχρείαστο. Και τούτο, διότι το Ταμείο απαίτησε την μείωση των συντάξεων και του αφορολόγητου, με προσδοκόμενη απόδοση 1% του ΑΕΠ από καθένα από τα δύο μέτρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 3,5%. Με δεδομένο όμως ότι το πλεόνασμα του 3,5% επιτυγχάνεται ήδη  χωρίς τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις, δίνει στην ελληνική κυβέρνηση μια ισχυρή αφετηρία συζήτησης για την αναστολή των περικοπών στις συντάξεις.

Το – αναμενόμενο – αντεπιχείρημα είναι πως το πλεόνασμα του 3,5% μπορεί να επιτευχθεί εφέτος ή και του χρόνου αλλά δεν θα είναι διατηρίσιμο εάν δεν εφαρμοστούν τα ψηφισμένα μέτρα. Εξ ου και οι περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο, παρ’ ότι δεν περιλαμβάνονται στην απόφαση του Eurogroup, έχουν συμπεριληφθεί στις εκθέσεις της Κομισιόν και του ESM, καθώς και στο νέο μεσοπρόθεσμο που ψήφισε η Βουλή για το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης.

Προς απόκρουση αυτού του αντεπιχειρήματος η Αθήνα θα παρουσιάσει αναλυτικά στοιχεία για το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ – ένα πλεόνασμα, που κατά την κυβερνητική ανάλυση έχει ανοδική τάση, υπερκαλύπτει τις ανάγκες του ασφαλιστικού συστήματος, και διαψεύδει εμπράκτως την πρόβλεψη του ΔΝΤ ότι ο ενιαίος ασφαλιστικός φορέας θα ήταν ελλειμματικός.

Προκειμένου να παρακαμφθεί όμως ενδεχόμενη άρνηση των δανειστών εξετάζονται και εναλλακτικά σενάρια και, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο πρωθυπουργός έχει ζητήσει από τους αρμόδιους υπουργούς εισηγήσεις για όλες τις δυνατές εναλλακτικές που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως αντιστάθμιση στην μείωση των συντάξεων. Ως «εφεδρεία» υπάρχουν πάντοτε τα, επίσης ψηφισμένα, θετικά αντίμετρα που θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στην πλειοψηφία τους στους συνταξιούχους που πλήττονται, η πρώτη πολιτική επιλογή ωστόσο – και για εκλογικούς λόγους – είναι να αποτραπεί πλήρως η εφαρμογή των περικοπών.

Στο πλαίσιο αυτό, το δεύτερο σενάριο που εξετάζεται – και αυτή την στιγμή θεωρείται και το επικρατέστερο – είναι να ζητηθεί η αναβολή εφαρμογής των περικοπών στις συντάξεις για κάθε χρόνο που επιτυγχάνεται πλεόνασμα 3,5%. Με αυτή την φόρμουλα, όπως θεωρούν τουλάχιστον κυβερνητικές πηγές, θα απαντηθούν και οι αμφιβολίες των δανειστών για την διατηρισιμότητα των υψηλών πλεονασμάτων, ενώ ταυτόχρονα θα κερδηθεί και χρόνος για την περαιτέρω ανάκαμψη της οικονομίας που θα καταδείξει στην πράξη την μη αναγκαιότητα των περικοπών.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι βασικές κινήσεις θα γίνουν μετά τον Αύγουστο, ενώ από υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές τονίζεται με κάθε τρόπο πως δεν θα υπάρξουν μονομερείς ενέργειες και «ό,τι γίνει, θα γίνει σε συνεννόηση με τους θεσμούς». Κατά τις ίδιες πηγές, δε, οι πρώτες βολιδοσκοπήσεις προς τους εταίρους δείχνουν «ανοιχτό και γόνιμο» έδαφος συζήτησης…   

tvxs.gr