Καθώς κλείνουν δέκα χρόνια από
την ίδρυση της Airbnb, είναι αναμφισβήτητο πως η πλατφόρμα βραχυχρόνιων
ενοικιάσεων κατοικιών έχει αλλάξει άρδην το σκηνικό στην αγορά ακινήτων και
στον ξενοδοχειακό κλάδο.
Εύλογο είναι η επιτυχία της
Airbnb να προκαλεί αντιδράσεις σε διάφορα επίπεδα. Υπάρχουν εκείνοι που
δυσφορούν διότι δεν μπορούν να βρουν στέγη προς ενοικίαση, ενώ ξενοδόχοι
διαμαρτύρονται για άνισο ανταγωνισμό από τους «οικοδεσπότες» της Airbnb.
Την ίδια ώρα, οι κυβερνήσεις
εντείνουν τους ελέγχους στην Airbnb προκειμένου να φορολογούνται οι ιδιοκτήτες
που νοικιάζουν ακίνητα μέσω της πλατφόρμας. Στη Νέα Υόρκη εκφράζονται φόβοι για
μείωση των κρατήσεων κατά το ήμισυ εάν περάσει νομοσχέδιο των δημοτικών αρχών
που θα αναγκάζει την Airbnb να παραδίδει στις Αρχές τα ονόματα και τις
διευθύνσεις των ιδιοκτητών ακινήτων που συνεργάζονται με την ψηφιακή πλατφόρμα.
Ο επικεφαλής παγκόσμιας
στρατηγικής της Airbnb, Κρις Λέιχαν, κατηγόρησε τις δημοτικές αρχές της Νέας Υόρκης
πως λειτουργούν ως «θυγατρική» του ξενοδοχειακού κλάδου. Η Airbnb ισχυρίζεται
πως το επίμαχο νομοσχέδιο προβάλει ένα παράλογο αίτημα που παραβιάζει το
προσωπικό απόρρητο. Ισχυρίζεται δε πως 15 από τα 51 μέλη του δημοτικού
συμβουλίου έχουν λάβει χορηγίες από ξενοδοχειακούς ομίλους και φορείς που
εκπροσωπούν τον κλάδο.
Η γιγάντωση
Η Airbnb, η οποία έχει γιγαντωθεί
μέσα σε μία δεκαετία, έχει μπει στο στόχαστρο των Αρχών όχι μόνον της Νέας
Υόρκης, αλλά και του Αμστερνταμ, της Καλιφόρνιας, αλλά ακόμη και του Ρέικιαβικ
της Ισλανδίας. Στο Παρίσι, το οποίο είναι ο δημοφιλέστερος προορισμός της
Airbnb με 60.000 καταχωρίσεις ακινήτων, οι Αρχές περιόρισαν τις βραχυχρόνιες
μισθώσεις για τους ιδιοκτήτες ακινήτων στις 120 ημέρες ανά έτος. Στο
Αμστερνταμ, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα μπορούν να διαθέτουν τα ακίνητά τους μέσω
Airbnb μόνον για 30 διανυκτερεύσεις, ετησίως. Ορισμένες ισπανικές πόλεις
επιτρέπουν τη βραχυχρόνια ενοικίαση μόνον στα διαμερίσματα που βρίσκονται στο
ισόγειο και έχουν ανεξάρτητη είσοδο από αυτήν του κτιρίου. Στη Μαδρίτη, περίπου
9.000 διαμερίσματα προσφέρονται προς ενοικίαση, εκ των οποίων 2.000 δεν είναι
δηλωμένα στο ειδικό μητρώο για να φορολογούνται από το κράτος, αναφέρουν
κάποιες πηγές.
Στην Ιαπωνία μόλις η κυβέρνηση
ανάγκασε την Airbnb να ακυρώσει κρατήσεις που αφορούσαν ακίνητα τα οποία δεν
είχαν δηλωθεί στις Αρχές, η ψηφιακή πλατφόρμα απενεργοποίησε το 80% των
καταχωρίσεων στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου εν μια νυκτί.
Η μεγάλη απήχηση της ψηφιακής
πλατφόρμας έχει θέσει «εκτός χάρτη» ολόκληρες αστικές περιοχές για όσους
αναζητούν μια κατοικία για μακροχρόνια ενοικίαση. Σε δημοσίευμα του Economist
επισημαίνεται πως το 18% των ακινήτων στη Φλωρεντία είναι καταχωρισμένο στην
Airbnb, περιορίζοντας ασφυκτικά τη διαθεσιμότητα ακινήτων. Οι ιδιοκτήτες
προτιμούν να αναλάβουν το ρόλο «οικοδεσπότη» στην Airbnb. Μια βραχυχρόνια
ενοικίαση με ημερήσια χρέωση, αποφέρει περισσότερα από μια μακροχρόνια με
μηνιαίες καταβολές. Σε πολλές περιπτώσεις, κάτοικοι των πόλεων διαμαρτύρονται
έντονα για τον συνωστισμό τουριστών στις γειτονιές τους.
Στη Βαρκελώνη, περίπου 200
κάτοικοι δεν επέτρεπαν σε τουρίστες να κάνουν χρήση των παραλιών παρά μόνον
κατά μήκος ξενοδοχειακών μονάδων. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, όμως, τα
εμπορικά μαγαζιά και τα καταστήματα εστίασης των συνοικιών επωφελούνται από την
τόνωση της τουριστικής κίνησης.
Η Airbnb αποτιμάται σήμερα στα 31
δισ. δολ. Ο τζίρος των κρατήσεων μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας αναμένεται να
φθάσει, φέτος, τα 3,6 δισ. δολάρια. Μόνον στη Νέα Υόρκη η αξία των κρατήσεων θα
φτάσει φέτος 140 εκατ. δολ. Οι δημοτικές αρχές της Νέας Υόρκης τονίζουν πως θα
πρέπει να καταγράφονται η ταυτότητα και η διεύθυνση των ιδιοκτητών των ακινήτων
για να διασταυρώνονται τα στοιχεία τους.
Οικονομία του διαμοιρασμού
Μέχρι σήμερα, όμως, η Airbnb
είναι ίσως το πιο πετυχημένο κεφάλαιο στην αποκαλούμενη οικονομία του
διαμοιρασμού. Η ψηφιακή πλατφόρμα πρόσθεσε μια επικερδή επιλογή στους
ιδιοκτήτες ακινήτων σε μια εποχή που οι συνθήκες ήταν αρκετά δύσκολες στις δύο
πλευρές του Ατλαντικού. Εκανε το ντεμπούτο της τον Αύγουστο του 2008, σε μια
εποχή που οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να ξεπεράσουν τη χρηματοπιστωτική κρίση και η
Ευρώπη έμπαινε σε έναν φαύλο κύκλο δημοσιονομικής λιτότητας. Οι ιδιοκτήτες
διαμερισμάτων στις μεγαλουπόλεις και τα τουριστικά θέρετρα του ανεπτυγμένου
κόσμου μπορούσαν να ενισχύσουν τα εισοδήματά τους και να συντηρήσουν την
ακίνητη περιουσία τους. Οι επισκέπτες απέκτησαν μια οικονομικότερη επιλογή για
τη διαμονή τους. Καθόλου άσχημα για τους ιδρυτές της Airbnb, Μπράιαν Τσέσκι και
Τζόε Γκέμπια, που αρχική τους ιδέα ήταν να νοικιάζουν φουσκωτά στρώματα ύπνου
σε ταξιδιώτες στο διαμέρισμά τους στο Σαν Φρανσίσκο για να συμπληρώσουν το
εισόδημά τους.
150 εκατομμύρια χρήστες
παγκοσμίως
Παρότι το σκεπτικό πίσω από τη
δημιουργία της Airbnb είναι να προσφέρει στους χρήστες της μια οικονομικότερη
εναλλακτική, οι χρεώσεις σε ακριβούς προορισμούς μπορεί να ξεπεράσουν τα 200
δολάρια την ημέρα. Σε αυτά τα επίπεδα κυμαίνεται η βραχυχρόνια μίσθωση στο Τελ
Αβίβ και το Ντουμπάι. Συμπεριλαμβανομένων του Ριάντ και της Ιερουσαλήμ, αυτές
οι πόλεις συγκαταλέγονται στους πιο ακριβούς προορισμούς της Airbnb, μαζί με το
Μαϊάμι και τη Βοστώνη, σύμφωνα με τον δείκτη Bloomberg World Airbnb Cost. Tο
αμερικανικό πρακτορείο υπολογίζει τον μέσον όρο του κόστους διανομής για δύο
άτομα.
Οι πόλεις αυτές, βέβαια, ούτως ή
άλλως αποτελούν πόλο έλξης για ταξιδιώτες με μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Στο
Ντουμπάι, για παράδειγμα, πάνω από το 70% των καταλυμάτων είναι τεσσάρων
αστέρων και άνω. Αναμένεται να αυξηθεί η τουριστική κίνηση στα 29 εκατ. άτομα
έως το 2020, μια πρόβλεψη που αν επαληθευθεί, το Ντουμπάι θα ενταχθεί στην
πεντάδα των δημοφιλέστερων πόλεων παγκοσμίως.
Η ψηφιακή πλατφόρμα είναι ενεργή
σε 65.000 πόλεις που βρίσκονται σε 191 χώρες, συνδέοντας 150 εκατ. χρήστες με
εκατομμύρια ακίνητα. Μόνον στην Ευρώπη καταγράφηκαν 24 εκατ. χρήστες.
Ξεκινώντας με τρία άτομα, η
Airbnb σήμερα έφτασε να απασχολεί 3.100, ενώ πέρυσι παρέλαβε 180.000 βιογραφικά
για 900 θέσεις εργασίας, γεγονός που δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον να
απασχοληθεί κανείς στην ψηφιακή πλατφόρμα. Στη Σιγκαπούρη, τα γραφεία έχουν διαμορφωθεί
ως χώροι κατοικίας, δημιουργώντας ένα ζεστό εργασιακό περιβάλλον. Ομως, η
διαδικασία επιλογής των υποψηφίων είναι αρκετά αυστηρή, καθώς περνούν από έξι
έως εννέα συνεντεύξεις πριν από την τελική επιλογή τους.
kathimerini.gr