Το αμερικανικό ΝΑΤΟ και η Ευρώπη

Του Δημήτρη Μηλάκα

Το ΝΑΤΟ είναι ο μηχανισμός που δημιουργήθηκε για να διασφαλίσει τα αμερικανικά κεκτημένα μετά τη νίκη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο στόχος αυτού του μηχανισμού, επιγραμματικά, έχει οριστεί ως εξής: Το ΝΑΤΟ είναι αμερικανικό εργαλείο που κρατά τη Γερμανία κάτω, τη Ρωσία έξω και τις ΗΠΑ μέσα στην Ευρώπη.

Παρά τις δραματικές αλλαγές στην παγκόσμια σκηνή μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, την επανένωση της Γερμανίας και την επανεμφάνισή της στο διεθνές στερέωμα ως οικονομική ατμομηχανή και ηγέτιδα δύναμη στην Ευρώπη, τα αμερικανικά συμφέροντα στη γηραιά ήπειρο δεν έχουν αλλάξει.

Οι Αμερικανοί γνωρίζουν ότι, για να ελέγχουν τον κόσμο, πρέπει να ελέγχουν (οικονομικά, πολιτικά / στρατιωτικά, ιδεολογικά) την Ευρώπη. Και, για να ελέγχουν την Ευρώπη, θα πρέπει να κρατούν στο τσεπάκι τους τη Γερμανία, εμποδίζοντας με κάθε τρόπο την εμβάθυνση των γερμανο-ρωσικών σχέσεων. Αν και έχει περάσει περισσότερο από μισός αιώνας από το τέλος του πολέμου και τις απαρχές της οικοδόμησης της αμερικανικής αυτοκρατορίας, οι στόχοι της Ουάσιγκτον παραμένουν αναλλοίωτοι: η Γερμανία κάτω, η Ρωσία έξω και οι ΗΠΑ μέσα στην Ευρώπη.

Αν κάτι, ωστόσο, έχει αλλάξει σ’ αυτό το παιχνίδι στην ευρωπαϊκή σκακιέρα, είναι ο βαθμός δυσκολίας επίτευξης των στόχων που η αμερικανική αυτοκρατορία έχει θέσει. Είναι προφανές ότι, τις δύο τελευταίες δεκαετίες, η προσπάθεια της Ουάσιγκτον να κρατήσει τη Γερμανία «κάτω» γίνεται ολοένα πιο δύσκολη και δαπανηρή (οικονομικά και πολιτικά) μια που η γερμανική οικονομία «πετάει» ως μοντέλο στο νεοφιλελεύθερο παγκοσμιοποιημένο σύστημα. Ανάλογη δυσκολία και κόστη συνεπάγονται για την Ουάσιγκτον οι προσπάθειες ανάσχεσης της αναγεννημένης Ρωσίας του Πούτιν.

Οι αμερικανικές δυσκολίες αποτυπώνονται σήμερα περισσότερο ξεκάθαρα από τη διάρρηξη της συνοχής εντός του αμερικανικού πολιτικού συστήματος, όπως αυτά εκφράζονται στην πρωτοφανή πολεμική που δέχεται ο Πρόεδρος Τραμπ και οι επιλογές του. Η εξίσωση που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους, κατ’ αρχήν στην Ευρώπη, μοιάζει προς το παρόν χωρίς λύση, καθώς η Γερμανία έχει δραπετεύσει από την αμερικανική οικονομική ηγεμονία και η Ρωσία επανήλθε ως «παίκτης» παγκόσμιου βεληνεκούς. Για να διατηρηθεί το αμερικανικό σύστημα ελέγχου, είναι προφανές ότι, όσο περνά ο χρόνος, η πειθώ τον λόγων ολοένα και περισσότερο θα δίνει τη θέση της στην υποταγή της ισχύος (ΝΑΤΟ).

Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ στα δυτικά Βαλκάνια (με την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας) είναι άλλωστε ένα πρόσφατο και καλό παράδειγμα για τους τρόπους ρυμούλκησης των Ευρωπαίων συμμάχων που διαθέτουν ακόμη οι Αμερικανοί…