Ξημερώνει ξανά

 

γράφει η Αρχοντία Κάτσουρα

 

 

Ενας χρόνος φεύγει, ένας νέος έρχεται. Αέναη παράθεση ετών από τότε που αρχίσαμε να τα μετράμε, επιλέγοντας μια σύμβαση. Αρχίζει τότε και τελειώνει τότε. Γιατί σε μας τους ανθρώπους αρέσει να ελέγχουμε τα πάντα, αναζητώντας μια τάξη και μια σειρά μέσα σε μια ζωή που πάντα μπορεί να μας εκπλήξει και να μας βγάλει από τον δρόμο μας.

 

Κάπως έτσι ορίζουμε γιορτές και επετείους, γενέθλια και ονομαστικές γιορτές, αρχές και τέλη ακαδημαϊκών ετών, διακοπές και εργάσιμες ημέρες. Και καλύπτουμε την ανάγκη μας για ευταξία στο χάος ενός κόσμου που όλο τρέχει, όλο αλλάζει κι εμείς νομίζουμε ότι ακολουθούμε, αλλά ποτέ δεν προλαβαίνουμε.

 

Η ζωή στην πραγματικότητα μοιάζει με εκείνα τα φιλμ που σε γρήγορη κίνηση δείχνουν να ξημερώνει, να έρχεται μεσημέρι, απόγευμα, νύχτα και ξανά πρωί, με τα σύννεφα να τρέχουν, τον ήλιο να ανατέλλει και να δύει, πότε να βρέχει και πότε να χιονίζει πάνω από μεγαλουπόλεις με θηριώδη κτίρια και πάνω από ερήμους, βουνά, μικρά χωριά και ωκεανούς.

Και οι ζωές μας; Κλάσματα δευτερολέπτου στην αιωνιότητα. Μόνο αν σταματήσουμε μια στιγμή, μια σημαντική ή όχι τόσο σημαντική στιγμή, όλα αποκτούν νόημα. Δεν χρειάζεται ενδοσκόπηση πάντα, μερικές φορές αρκεί να κάνεις μια παύση για λίγα δευτερόλεπτα του συμβατικού σου χρόνου, να κλείσεις τον νου έξω από τους θορύβους του περιβάλλοντος και να αναρωτηθείς: Αν μπορούσες να ζητήσεις ένα δώρο, όποιο δώρο, τι θα ήταν αυτό;

 

Παύση λίγων δευτερολέπτων. Ισως και περισσότερων.

 

Ακόμη ένας χρόνος κατά σύμβαση τελειώνει και ένας νέος αρχίζει. Ευχές -ειλικρινείς, από υποχρέωση, διαφημιστικές, από αγάπη και φροντίδα- ακούς και διαβάζεις παντού: Υγεία -πάνω από όλα και χωρίς εκπτώσεις-, χαρές, έρωτες και γεννητούρια, χρήματα, δουλειά, ταξίδια, καλοτυχία, αλλά και άλλα, πιο μεγάλα, που απαιτούν δουλειά και σε κάποιο βαθμό αυταπάρνηση: δικαιοσύνη, ειρήνη, αλληλεγγύη. Ο,τι επιθυμεί ο καθείς και ό,τι χρειάζονται όλοι.

 

Αλλά αν αναρωτηθείς τι χρειάζεσαι εσύ, τι μπορείς να απαντήσεις; Είναι κάτι που μπορείς να κρατήσεις στο χέρι σου ή κάτι τόσο μεγάλο και βαθύ ταυτόχρονα που δεν μπορεί να αγοραστεί όσα χρήματα κι αν έχεις;

 

Ενα κοριτσάκι, μόλις έξι ετών, φέτος τα Χριστούγεννα, ανάμεσα στα δώρα που πήρε βρήκε και ένα μαλακό μολύβι, σαν αυτά που χρησιμοποιούν οι ζωγράφοι για να μπορούν να κάνουν σκιές και να δίνουν βάθος στα έργα τους. Η τιμή του, κάτι ελάχιστο, μικρότερη από αυτήν μιας σοκολάτας. Και όμως, γυρνούσε σε όλο το σπίτι, με το μολυβάκι στο χέρι και έλεγε όλο χαρά: «Εχω μολύβι! Εχω μολύβι!» Ενα μικρό φθαρτό αντικείμενο που αντιπροσωπεύει το σημερινό μεγάλο όνειρό της: να γίνει κάποτε ζωγράφος. Πόσοι από εμάς μπορούμε να πούμε ότι κάτι τόσο μικρό και φθηνό θα μας έκανε να χαρούμε τόσο πολύ; Να νιώσουμε ότι κάναμε ένα βήμα για την υλοποίηση ενός μεγάλου ονείρου;

 

Λίγες ώρες έμειναν για την αυγή της νέας χρονιάς. Και όλοι ξέρουμε ότι πιθανότατα θα μοιάζει πολύ με την προηγούμενη: η μεγάλη πολιτική δεν αφήνει περιθώρια ελπίδας, αν διαβάσει ή ακούσει κανείς ειδήσεις, θα το συνειδητοποιήσει.

 

Αλλά, ακολουθώντας την ετήσια τάξη πραγμάτων θα βρεθούμε σε γιορτές, θα σβήσουμε τα μεσάνυχτα της 31ης προς την 1η τα φώτα και θα τα ανάψουμε πάλι και θα ευχηθούμε «Καλή Χρονιά». Και η νέα χρονιά θα ξημερώσει και στο ρολόι μας τα δευτερόλεπτα θα γίνουν λεπτά, εκείνα ώρες και μετά μέρες. Και σε ένα χρόνο από σήμερα, με λίγες ρυτίδες παραπάνω, ίσως βρεθούμε να κάνουμε έναν ακόμη απολογισμό.

 

Μακάρι όλοι να έχουμε πάρει εκείνο το δώρο που χρειαζόμαστε: την ελπίδα για την πραγμάτωση ενός ονείρου και ένα μικρό εργαλείο για να αρχίσουμε να δουλεύουμε γι’ αυτό. Ισως αυτή τη νύχτα, όπως έγραψε κι ο τόσο σπουδαίος και τρυφερός Τάσος Λειβαδίτης, «ένα φλάουτο κάπου/ ή ένα άστρο συνηγορεί/ για όλη την ανθρωπότητα».