Οπλο πολιτικών η λήθη λαών

 

 γράφει ο Πέτρος Μανταίος

  

 

Από γνωμικό του Στάλιν πήρα τον σημερινό τίτλο: «Το όπλο των πολιτικών είναι η λήθη των λαών». Αυτός κι αν δεν ήξερε! Μου θύμισε εκείνα τα συνταρακτικά γεγονότα μία τυχαία διασταύρωση στο Διαδίκτυο, καθώς αναζητούσα ιστορικά στοιχεία για παλιά σινεμά της Αθήνας, που άλλα ήδη έκλεισαν και άλλα είναι τώρα στην «επικαιρότητα», επειδή πάνε κι αυτά να (τα) κλείσουν, διότι δεν προσιδιάζουν στην «ανάπτυξη»· ή «αναπτύσσεσαι» και «εκσυγχρονίζεσαι» ή κρατάς τις «παλιατζούρες» και γίνεσαι «οπισθοδρομικός»!

 

Ημουν τότε δέκα χρόνων. Γεννημένος σε πολιτικό σπίτι (όχι σε σπίτι πολιτικών, μην τα μπερδεύουμε, μανάβης ήταν ο πατέρας, αλλά αριστερός, κομμουνιστής· πέθανε ένα χρόνο μετά), διάβαζα από τότε εφημερίδα, που ο περιπτεράς μάς την έδινε διπλωμένη να μη μας… τσαλακώσουν (κι εμάς κι αυτόν). Καιγόταν ο τόπος τότε με τα Κυπριακά, την ΕΟΚΑ και την Ενωση. Θυμάμαι και την αρχή από ένα ποιηματάκι μου: «Ως πότε Κύπρος μας γλυκιά θα είσαι σκλαβωμένη;/ Οι Βρετανοί οι βάρβαροι σε έχουνε δεμένη…»· τα υπόλοιπα στη λήθη…

 

9 Μαΐου 1956, Τετάρτη του Πάσχα. Τότε μαθαίνω τη λέξη «συλλαλητήριο» (τη σημασία, αργότερα). Μεγάλο συλλαλητήριο για την Κύπρο και την Ενωση στην Ομόνοια· ο απόηχος έφτανε στους Αμπελοκήπους· μετείχε, εκ μέρους της Νεολαίας ΕΔΑ, και ο μεγάλος αδελφός· αγωνία στο σπίτι. Απολογισμός συλλαλητηρίου: 4 νεκροί, νέοι (ο ένας, αστυνομικός), 265 τραυματίες. Δύο μήνες πριν, 9 Μαρτίου, ο Μακάριος είχε εξοριστεί στις Σεϋχέλλες.

 

Λίγο πρωτύτερα, 19 Φεβρουαρίου, ο Καραμανλής, με την ΕΡΕ, «κέρδιζε» τις εκλογές σχηματίζοντας «αυτοδύναμη» κυβέρνηση ως δεύτερο κόμμα παίρνοντας περισσότερες έδρες από το πρώτο, τη Δημοκρατική Ενωση, με επικεφαλής τον Γ. Παπανδρέου.

 

Μία μέρα μετά το συλλαλητήριο, 10 Μαΐου 1956, οι Εγγλέζοι απαγχόνισαν τους Κύπριους αγωνιστές Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου. Η μνήμη κατοικεί. Εχει ονόματα και διευθύνσεις. Δεν μπαίνει σε πλειστηριασμούς και «κόκκινα δάνεια»!..