Το 16 είναι το νέο 114

 

γράφει ο Παύλος Μεθενίτης

 

«Ἡ τήρησις τοῦ παρόντος Συντάγματος ἀφιεροῦται εἰς τὸν πατριωτισμὸν τῶν Ἑλλήνων», προέβλεπε το άρθρο 114, το ακροτελεύτιο του Συντάγματος του 1952. Μετά τις εκλογές βίας και νοθείας του 1961, που διενήργησε η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή φοβούμενη το ρεύμα που αναπτυσσόταν στην κοινωνία προς τα κεντροαριστερά, μια ομάδα φοιτητών ξεκίνησε το κίνημα υπεράσπισης της Δημοκρατίας, γνωστό και ως «Κίνημα του 1-1-4», γράφοντας αυτούς τους αριθμούς με μπογιά στους τοίχους κεντρικών κτιρίων της Αθήνας.

 

Οι νεολαίοι της ΕΔΑ, αλλά και του Κόμματος της Ενώσεως Κέντρου και των Προοδευτικών, εγκολπώθηκαν αμέσως αυτό το κίνημα προάσπισης των δημοκρατικών αξιών, τις οποίες είχε καταλύσει η Δεξιά. Οι διαδηλώσεις τότε, στις αρχές της δεκαετίας του ’60 υπέρ της Δημοκρατίας και της συνταγματικής νομιμότητας και κατά της τρομοκράτησης των Αριστερών και των Κεντρώων ήταν μαζικές και παθιασμένες. Το σύνθημα «Ενα - ένα - τέσσερα!» που δονούσε την ατμόσφαιρα περιείχε όλη την αγωνία του λαού - δεν χρειαζόταν να κραυγάσουν τίποτα άλλο οι νέοι και οι νέες, οι φοιτητές, οι μαθητές κι οι εργάτες, που έβλεπαν τη μετεμφυλιακή Δεξιά να τσαλαπατάει τις δημοκρατικές αξίες, έχοντας αντικαταστήσει τις αρβύλες του κομμουνιστοφάγου με τα σκαρπίνια του πολιτικού.

 

Το «Ενα - ένα - τέσσερα» τού σήμερα είναι το «Ενα - έξι». Το άρθρο 16 του ισχύοντος Συντάγματος για την Παιδεία, την Τέχνη και την Επιστήμη στις παραγράφους 4 και 5 ορίζει πως «Ολοι οι Ελληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια. Το Κράτος ενισχύει τους σπουδαστές που διακρίνονται, καθώς και αυτούς που έχουν ανάγκη από βοήθεια ή ειδική προστασία, ανάλογα με τις ικανότητές τους» και «Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση...».

 

Η καταστρατήγηση του Συντάγματος με την ιδιωτικοποίηση της ανώτατης παιδείας και τη συνακόλουθη καταρράκωση της δημόσιας ευτυχώς συναντά την αντίδραση των φοιτητών. Οι νέες και οι νέοι, που είναι η μόνη ελπίδα για τον τόπο, εάν δηλαδή υπάρχει ακόμα κάποια τέτοια, μαζί με ένα μέρος της ακαδημαϊκής κοινότητας, αγωνίζονται μέσω καταλήψεων και διαδηλώσεων υπέρ του Συντάγματος και της Δημοκρατίας. Ομως, την ίδια στιγμή το κοινωνικό σώμα γενικώς βρίσκεται σε καταστολή, κυριολεκτικά και μεταφορικά, ανεχόμενο την κακοποίηση των θεσμών από την ίδια την κυβέρνηση. Διότι αυτός που παρανομεί θεσμικά, αυτός που παραβιάζει το συμβόλαιο μεταξύ εξουσίας και λαού, δηλαδή τον συνταγματικό χάρτη, είναι και πάλι η Δεξιά.

 

Οχι η μετεμφυλιακή, η λαϊκή Δεξιά του ’50 και του ’60, αλλά η νεοφιλελεύθερη ιλουστρασιόν εκδοχή της του ’20, που κάνει το κουμάντο σήμερα, χρησιμοποιώντας εναλλάξ το μαστίγιο και το καρότο εναντίον ενός τρομαγμένου, απαίδευτου και φτωχοποιημένου λαού, που έχει ακόμα ανάγκη από σωτήρες, αρκούμενος στις διάφορες ελεημοσύνες των pass και ανεχόμενος τη νόμιμη ληστεία από το κράτος και το Κεφάλαιο μέσω των εμμέσων φόρων και της αισχροκέρδειας. Μόνο η νέα γενιά στέκεται στο ύψος της και σηκώνει το κεφάλι σ’ αυτήν την προϊούσα μαυρίλα, σ’ αυτόν τον σηπτικό ζόφο. Πλέον, η τήρησις του Συντάγματος αφιερούται εις τον πατριωτισμόν των φοιτητριών και των φοιτητών, που τρώνε το βρομόξυλο στις σχολές, για την ψυχούλα τους και μόνον. Οι ιστορικοί του μέλλοντος ίσως κάποτε τους ονομάσουν «γενιά του “Ενα - έξι”», όπως τους παππούδες τους, τη γενιά του «Ενα - ένα - τέσσερα».

 

Το σύνθημα «Ενα - ένα - τέσσερα!» που δονούσε την ατμόσφαιρα περιείχε όλη την αγωνία του λαού - δεν χρειαζόταν να κραυγάσουν τίποτα άλλο οι νέοι και οι νέες, οι φοιτητές, οι μαθητές κι οι εργάτες, που έβλεπαν τη μετεμφυλιακή Δεξιά να τσαλαπατάει τις δημοκρατικές αξίες, έχοντας αντικαταστήσει τις αρβύλες του κομμουνιστοφάγου με τα σκαρπίνια του πολιτικού