Η παγκόσμια διανόηση χαιρετίζει το «Οχι» του ελληνικού λαού

Κορυφαίοι διανοούμενοι και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με αποκλειστικές δηλώσεις τους στην «Εφημερίδα των Συντακτών», χαιρετίζουν το «Οχι» του ελληνικού λαού στις πολιτικές της λιτότητας, στις εξωτερικές παρεμβάσεις, στους εκβιασμούς και τις απειλές των δανειστών.

Η ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκαν στο αίτημά μας είναι χαρακτηριστική του τεράστιου ενδιαφέροντος για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, αλλά και της διεθνούς συμπαράστασης που έχει προκαλέσει η πολιτική κατάσταση στη χώρα μας.

Κοινό τόπο αποτελεί η διαπίστωση ότι «η δημοκρατία δεν μπορεί να παραδοθεί στους τραπεζίτες» (Χ. Ζιρού), αλλά και η πεποίθηση ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αποτελεί «το ελπιδοφόρο ξεκίνημα μιας διαδικασίας για τη δημοκρατική επαναθεμελίωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης» (Σ. Μουφ). 

Ερίκ Τουσέν, επιστημονικός συνεργάτης της Επιτροπής Αλήθειας για το Δημόσιο Χρέος, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης

Η Ελλάδα μπορεί να καταγγείλει το χρέος ως παράνομο

«Η όμορφη ιστορική νίκη του “όχι” δείχνει και πάλι ότι οι Ελληνες πολίτες αρνούνται να δεχτούν τους εκβιασμούς των πιστωτών. Οπως έδειξε και η προκαταρκτική έκθεση της Επιτροπής Αλήθειας για το Δημόσιο Χρέος που συγκρότησε η Βουλή, υπάρχουν αρκετά νομικά επιχειρήματα που επιτρέπουν σ’ ένα κράτος να αναστείλει μονομερώς ή να καταγγείλει το χρέος του ως παράνομο και απεχθές. Στην περίπτωση της Ελλάδας μια τέτοια μονομερής πράξη θα πρέπει να βασιστεί στα εξής επιχειρήματα:

1. Την κακή πίστη των δανειστών, η οποία ώθησε την Ελλάδα να παραβιάσει την εθνική νομοθεσία και τις διεθνείς υποχρεώσεις που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

2. Την υπεροχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επί των συμφωνιών, όπως αυτές που υπογράφηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις με τους πιστωτές ή την τρόικα.

3. Το αναγνωρισμένο από το διεθνές Δίκαιο δικαίωμα ενός κράτους να προχωρά σε αντίμετρα ενάντια σε παράνομες πράξεις από τους δανειστές του, οι οποίες συνειδητά καταστρέφουν τη δημοσιονομική του κυριαρχία και το υποχρεώνουν να συνάψει απεχθές και παράνομο χρέος, ενώ παράλληλα παραβιάζουν τον οικονομικό αυτοκαθορισμό του και τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Σε μια κατάσταση ανθρωπιστικής κρίσης, το ελληνικό κράτος έχει το δικαίωμα να δηλώσει μονομερώς αφερέγγυο, διότι η εξυπηρέτηση του χρέους δεν είναι βιώσιμη».

Σαντάλ Μουφ, καθηγήτρια Πολιτικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο του Γουεστμίνστερ

Ενα ελπιδοφόρο ξεκίνημα

«Πρόκειται για θαυμάσια νέα από την Αθήνα. Μπράβο στον ελληνικό λαό που αντιστάθηκε στην εκστρατεία του φόβου και αντιμετώπισε με σθένος τις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις. Το αποτέλεσμα αποτελεί το ελπιδοφόρο ξεκίνημα μιας διαδικασίας για τη δημοκρατική επαναθεμελίωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Ντόναλντ Σασούν, επίτιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου

Η Ευρώπη δεν έχει και πολλή καρδιά

«Πριν από δύο μέρες η εφημερίδα «Γκάρντιαν» φιλοξένησε ορισμένα σχόλια διακεκριμένων οικονομολόγων για την ελληνική κρίση. Οι Πολ Κρούγκμαν, Τζόζεφ Στίγκλιτς, Τομά Πικετί –ακόμα και ο Τζέφρι Σακς- δήλωναν ότι θα ψήφιζαν «όχι».

Ωστόσο, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η αβεβαιότητα θα παραμείνει στα πάντα, εκτός από ένα πράγμα: την απόδειξη της πλήρους ανικανότητας της Ευρώπης να δράσει με μια φωνή και ένα πνεύμα. Είτε «ναι» είτε «όχι», θα αποτελεί μια φρικτή ήττα για όσους, όπως εγώ, είχαν ελπίσει ότι η ευρωπαϊκή ενότητα θα σήμαινε κάτι παραπάνω από μια κοινή αγορά ή λιτότητα για όλους.

Η Ελλάδα βρίσκεται, μάλλον παρά τη θέλησή της, στην καρδιά της Ευρώπης, μόνο για να διαπιστώσει ότι αυτή η Ευρώπη δεν έχει και πολλή καρδιά. Το κόστος δεν θα το επωμιστεί μόνον ο ελληνικός λαός».

Χένρι Ζιρού, καθηγητής Πολιτισμικών Σπουδών

Είναι νίκη των εργαζομένων όλου του κόσμου

«Είναι μια μεγάλη νίκη για τον λαό, ο οποίος δήλωσε με ηχηρό τρόπο ότι δεν θα επιτρέψει πλέον στην τρόικα να του επιβάλλει μαζικά οικονομικά βάσανα, να καταστρέφει την ατομική και συλλογική του αξιοπρέπεια και στα διεθνή χρηματοπιστωτικά καρτέλ να διοικούν τη χώρα. Η δημοκρατία δεν μπορεί να παραδοθεί στους τραπεζίτες.

Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν μπορεί να παραδοθεί στο όνομα της νεοφιλελεύθερης λεηλασίας. Η δικαιοσύνη δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια εμπορική ανταλλαγή. Πρόκειται για μια μεγάλη νίκη όχι μόνο για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και για τους εργαζομένους όλου του κόσμου, οι οποίοι πρέπει να βρουν το κουράγιο να πουν “όχι” και να επινοήσουν μια νέα εναλλακτική στον παγκόσμιο καζινο-καπιταλισμό».

Ρίτσαρντ Σένετ, καθηγητής Ανθρωπιστικών Σπουδών στα Πανεπιστήμια της Νέας Υόρκης και του Κέμπριτζ

Η Ευρώπη απογοήτευσε την Ελλάδα

«Το σχόλιό μου είναι απλό: Πρόκειται για μια λογική απάντηση στην αποτυχημένη πολιτική της λιτότητας. Οσοι ζούμε σε διάφορα μέρη της Ευρώπης θα πρέπει να επικεντρωθούμε στο γιατί αποτύχαμε στην Ελλάδα: γιατί δεν δώσαμε περισσότερο έμφαση στη μείωση του χρέους και όχι στη λιτότητα. Γιατί αφήσαμε τους Γερμανούς να κυριαρχήσουν στη συζήτηση. Η Ευρώπη απογοήτευσε την Ελλάδα».

Κλάους Οφε, καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας στη Σχολή Διακυβέρνησης Χέρτι

Το «όχι» αυξάνει πολύ τα πιθανά αποτελέσματα

«Το νικηφόρο “όχι” βάζει στο παιχνίδι έναν πολύ μεγαλύτερο αριθμό πιθανών τελικών αποτελεσμάτων απ’ ό,τι θα υπήρχαν με επικράτηση του “ναι”. Τώρα τα πιθανά αποτελέσματα θα ποικίλλουν από –το ένα άκρο– μια απόλυτη άρνηση των θεσμών της Ε.Ε. να μπουν σε μια νέα διαπραγμάτευση και, κατά συνέπεια, μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, με καταστροφικές οικονομικές συνέπειες και –στο άλλο άκρο στην κλίμακα των πιθανοτήτων– μια γρήγορη επανάληψη των διαπραγματεύσεων μαζί με μια ουσιαστική αύξηση της διαπραγματευτικής ισχύος της ελληνικής πλευράς.

Νομίζω (και ελπίζω), πα’ ρότι δεν είμαι βέβαιος, ότι μάλλον θα επικρατήσει η τελευταία εναλλακτική. Τα επιχειρήματά μου είναι:

1. ότι το ΔΝΤ, φοβούμενο αρνητικές παγκόσμιες επιπτώσεις ενός ελληνικού Grexit στις χρηματοπιστωτικές αγορές, θα πιέσει το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες για τη διαγραφή μέρους του ελληνικού χρέους και

2. ότι η γερμανική κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να βάλει ως προτεραιότητα την αποφυγή της επίρριψης ευθυνών έναντι των δημοσιονομικών ανησυχιών. Ωστόσο, το στρατόπεδο του “όχι” μέχρι στιγμής έχει κερδίσει μια μάχη και όχι τον πόλεμο. Θα έχει κερδίσει τον πόλεμο εάν και όταν η δεύτερη εναλλακτική γίνει πραγματικότητα»

Τζούντιθ Μπάτλερ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας

Η Ελλάδα παραμένει φάρος της ελπίδας

«Αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι οι Ελληνες έκαναν ξεκάθαρη τη σθεναρή και γενναία αντίθεσή τους στις πολιτικές της λιτότητας. Αλλά, επίσης, έχουν επιμείνει στην πολιτική κυριαρχία τους απέναντι στις προσβολές και τις απειλές της ΕΚΤ.

Η Ελλάδα παραμένει ο φάρος της ελπίδας σε μια εποχή που οι πλούσιοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις συνθήκες εις βάρος εκείνων τους οποίους κρατούν σε δεσμά μέσω του χρέους.

Πρέπει να κατευθύνουμε τις σκέψεις μας προς μια νέα Ευρώπη, προς μια άφεση του χρέους, σε ένα νέο είδος πολιτικών που θα στοχεύουν στη δημιουργία συνθηκών σεβασμού, ισότητας και ενός μέλλοντος για όλους τους ανθρώπους. Ετσι, πολλοί από εμάς που βρισκόμαστε μακριά [από την Ελλάδα] χειροκροτούμε αυτή τη συλλογική πράξη θάρρους και ευφυούς αντίστασης».

Τάρικ Αλι, ακτιβιστής, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι πολίτες είπαν στον ΣΥΡΙΖΑ να κρατήσει πιο σκληρή στάση

«Είναι μια ιστορική στιγμή θριάμβου για την Ελλάδα, τους ανθρώπους της και τη δημοκρατική λογοδοσία. Η αηδιαστική εκστρατεία που διεξήχθη από την Ε.Ε και την ΕΚΤ απέτυχε εντυπωσιακά. Οι ασπόνδυλοι Ελληνες πολιτικοί που ψήφισαν «ναι» παρεξήγησαν τις διαθέσεις των ψηφοφόρων. Οι ηγέτες της Ε.Ε που διεξάγουν έναν οικονομικό πόλεμο ενάντια στην Ελλάδα πρέπει να κοιταχτούν στον καθρέφτη. Εάν αυτό που βλέπουν είναι άσχημο, δεν πρέπει να κατηγορούν τον καθρέφτη.

Ο θρίαμβος του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια νίκη. Πώς πρέπει να ερμηνευτεί; Ως ένα χαστούκι στο πρόσωπο της Ε.Ε. και της τρόικας. Ενα σήμα ότι οι πολίτες βρίσκονται πιο μπροστά από τους πολιτικούς και είναι διατεθειμένοι να πάνε ακόμα πιο μακριά. Είδαν την κυβέρνησή τους να παρακαλά για μια συμφωνία. Είδαν τον ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείπει το πρόγραμμά του και η απάντησή τους είναι: “Μην προχωρήσετε άλλο. Κρατήστε πιο σκληρή στάση. Μη συνθηκολογείτε. Πολεμήστε. Είμαστε μαζί σας”.

η στιγμή που ο Τσίπρας αποφάσισε να προχωρήσει σε δημοψήφισμα, το μαζικό κίνημα αναζωογονήθηκε. Το ερώτημα που προκύπτει άμεσα είναι: Εάν δεν υπάρξει καμία σοβαρή συμφωνία ή καμία σοβαρή αναδιάρθρωση του χρέους, είναι έτοιμη η κυβέρνηση να προχωρήσει σε χρεοκοπία; Εάν η στάση της Ε.Ε. παραμείνει ίδια, είναι έτοιμος ο ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείψει την ευρωζώνη και να εφαρμόσει ένα σχέδιο Β; Το ελπίζω. Οι Ελληνες διαπραγματευτές ξέρουν τώρα ότι ο λαός θα τους υποστηρίξει περαιτέρω, εάν του πουν την αλήθεια.

Αυτό είναι που έκανε ο Τσίπρας στην ιστορική μαζική διαδήλωση του Συντάγματος την περασμένη εβδομάδα και τώρα έχουμε την απάντηση [του κόσμου]. Ο ελληνικός λαός έχει επαναβεβαιώσει την κυριαρχία του. Τώρα πρέπει και η κυβέρνησή του να κάνει το ίδιο».

Πηγή