Τι συζητά ο κ. Καρανίκας με τον πρωθυπουργό μας

Του Κώστα Μήλα*

Όταν ο Ευρωβουλευτής κ. Κώστας Χρυσόγονος δήλωνε ότι ο Πρωθυπουργός μας «προφανώς ενημερώνεται για τα ευρωπαϊκά θέματα από τον κ. Καρανίκα» ίσως και να είχε κάποιο δίκαιο. Πράγματι, η κωλυσιεργία στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Τρόικα (και δη με το ΔΝΤ) μπορεί να οφείλεται στο ότι ο κ. Καρανίκας έχει ενημερώσει εκτενώς τον πρωθυπουργός μας για τον τρόπο με τον οποίο την «πάτησε» η (σοσιαλιστική) κυβέρνηση του James Callaghan στις διαπραγματεύσεις της με το ΔΝΤ την δεκαετία του 1970.

Πράγματι, το 1976 η κυβέρνηση των Εργατικών (με πρωθυπουργό τον James Callaghan) είχε να αντιμετωπίσει τα έντονα «πυρά» των διεθνών επενδυτών. Οι επενδυτές, πεπεισμένοι ότι η στερλίνα ήταν υπερεκτιμημένη, προέβησαν σε μαζικές πωλήσεις του Βρετανικού νομίσματος κάτι που με τη σειρά του οδήγησε σε χρηματοοικονομική κρίση και αποσταθεροποίηση της εγχώριας οικονομίας. Η κυβέρνηση των Εργατικών αναγκάσθηκε να καταφύγει στο ΔΝΤ για τη χορήγηση δανείου της τάξης των 3,9 δισ. δολλαρίων (περίπου 2% του ΑΕΠ) το οποίο συνάφθηκε υπό την προϋπόθεση μεγάλης μείωσης στο Βρετανικό δημοσιονομικό έλλειμμα και την εφαρμογή αυστηρής οικονομικής λιτότητας.

Πράγματι, παρά τις έντονες ιδεολογικές αντιρρήσεις από το «βαθιά» σοσιαλιστικό τμήμα του Εργατικού κόμματος, η Βρετανική κυβέρνηση προχώρησε, μέσα σε ένα έτος, σε γενναία μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος της τάξης του 20%.

Ο αποφασιστικός τρόπος με τον οποίο χειρίσθηκε την χρηματοοικονομική κρίση η κυβέρνηση των Εργατικών έλαβε την ψήφο εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών. Κατά συνέπεια, το Βρετανικό ΑΕΠ ανέκαμψε με ταχύ ρυθμό (από ύφεση 1,45% το 1975 σε ανάπτυξη 2,5% το 1977 και ανάπτυξη 3,6% το 1978) κάτι που με τη σειρά του επέτρεψε στην Βρετανική κυβέρνηση να κάνει χρήση τμήμα μόνον του συναφθέντος δανείου. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι το παραπάνω δάνειο θεωρήθηκε καταστροφικό για την τιμή και την υπόληψη των Εργατικών καθώς επέσπευσε την άνοδο της Margaret Thatcher στην εξουσία τρία χρόνια μετά.

Προφανώς, αυτά συζητά ο κ. Καρανίκας με τον πρωθυπουργό μας και δεν προχωρά ο τελευταίος στο «άμεσο» κλείσιμο της διαπραγμάτευσης. Φοβάται ότι η (σοσιαλιστική) ιστορία θα επαναληφθεί...

*O κ. Κώστας Μήλα είναι καθηγητής και Πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool