Ενα τρακτέρ στο Σύνταγμα

Ολο αυτό που συμβαίνει στις εθνικές οδούς με τους αγρότες είναι η επανάληψη της εποχικής ρουτίνας. Ομως για ποιο λόγο επιτρέπεται να κλείνει το εθνικό οδικό δίκτυο της χώρας; Και από ποιο χρονικό σημείο και μετά αποφασίζεται η χρήση νόμιμων μέσων για τη διάνοιξή του;

Του Κώστα Γιαννακίδη

Οι αγροτικές κινητοποιήσεις είναι σαν ένα λουλουδάκι που βγαίνει μέσα από το χιόνι και προαναγγέλλει την άφιξη της άνοιξης. Το πρώτο χελιδόνι συνήθως έρχεται επτά εβδομάδες μετά από την έξοδο του πρώτου τρακτέρ στον κόμβο της Νίκαιας. Και είναι η γκαζιά του αγρότη και η τσίκνα της υπαίθριας ψησταριάς που κάνουν τη μυγδαλιά να ανθίζει, νυφούλα μέσα στο καταχείμωνο, ναζιάρα τραγουδιάρα σε επαρχιακά μπουζούκια.

Όλα συμβαίνουν με συχνότητα που πλέον διεκδικεί διαστάσεις παράδοσης. Τελειώνουν οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και φουντώνει το δίκαιο του αγρότη. Και είναι λες και ακολουθείται μία τελετουργία με ένταση που κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα. Μία χορογραφία με τρακτέρ στην ελληνική ύπαιθρο. Μία αναπαράσταση της μάχης των Αρδεννών με αγρότες και ΜΑΤ να εναλλάσσονται στους ρόλους των Γερμανών και των συμμάχων. Μία κουραστική επανάληψη της μιζέριας μας.

Oι κινητοποιήσεις ξεκινούν με παράταξη των τρακτέρ στο πλάι του δρόμου, σαν επίδειξη των όπλων πριν τη μάχη. Συχνά δε, προς χάρη του τηλεοπτικού συνεργείου, οι κάτοχοι τους υψώνουν μαύρες σημαίες και κορνάρουν, κάνοντας το σήμα μιας νίκης που δεν λέει να έρθει ποτέ. Οι γνωστοί αγροτοσυνδικαλιστές στέκονται, έμπειροι πλέον, μπροστά στον φακό. Λένε ακριβώς τα ίδια πράγματα εδώ και χρόνια. Οι ίδιες λέξεις βγαίνουν πάνω από γένια που έχουν ασπρίσει πλέον. Την ώρα που εκείνοι εκθέτουν τα προβλήματά τους στο πανελλήνιο, πίσω τους παρκάρει καντίνα που φέρει υπαίθρια ψησταριά και ηχοσύστημα με κατανόηση για τον νταλκά και την καρδιά του αγρότη.

Μία εβδομάδα μετά την έξοδο του πρώτου τρακτέρ, στήνονται και τα πρώτα οδοφράγματα. Συνήθως σε επαρχιακές οδούς, αδιάφορες για την κίνηση των βαρέων οχημάτων. Παραλλήλως οι πρώτες ίλες τρακτέρ κινούνται προς τα σύνορα, όπου έχουν ήδη λάβει θέσεις τα ΜΑΤ και οι κλούβες τους. Οι αγρότες θέλουν να αποκλείσουν τα σύνορα, ενώ οι αστυνομικοί δίνουν τη μάχη της τακτικής προκειμένου να τα κρατήσουν ανοιχτά. Λίγες μέρες μετά θα κλείσει ο πρώτος αυτοκινητόδρομος. Στην αρχή για λίγες ώρες και μετά για περισσότερες. Δύο με τρεις εβδομάδες μετά την έξοδο του πρώτου τρακτέρ τα μπλόκα θα γίνουν μόνιμα, τα τρακτέρ θα θεωρούνται στοιχεία της ελληνικής φύση και οι αγρότες θα ζητήσουν συνάντηση με τον Πρωθυπουργού. Κάποιος κύκλος του Μαξίμου θα πει ότι η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει τα περιθώριά της, ενώ ο αρμόδιος υπουργός θα προσθέσει ότι οι αγρότες είναι ουσιαστικά ευνοημένοι. Λίγες μέρες μετά, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος θα πει ότι δεν μπορεί να γίνει διάλογος με κλειστούς δρόμους. Δεν θα αποκλείσει δε το ενδεχόμενο για συνάντηση των αγροτών με τον Πρωθυπουργό, αρκεί να ανοίξουν οι δρόμοι. Εκεί οι αγρότες θα διασπαστούν και οι προσκείμενοι στο ΚΚΕ θα προκρίνουν την κάθοδο στην Αθήνα. Θα γίνει μία μάζωξη, αντίστοιχη εθνοσυνέλευσης, στα Τέμπη, όπου θα καταγραφούν τα σκληρά και τα μαλακά μπλόκα. Και κάποιο ξημέρωμα οι αγρότες θα ξεκινήσουν για την Αθήνα. Η Τροχαία θα επιτρέψει μόνο ένα ή δύο τρακτέρ να μπουν στην πόλη. Και φυσικά όχι ζώα. Στο Σύνταγμα θα στηθεί εξέδρα. Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου θα τραγουδάει, όπως κάνει σαράντα χρόνια, τα «Αγροτικά» του Μπακαλάκου. Το βράδυ θα αναστενάξουν τα «καλά» μαγαζιά.

Οι αγρότες γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να λάβουν τίποτα. Θα βγουν, όμως, να κλείσουν δρόμους επειδή δεν έχουν κάτι να χάσουν πέρα από τον χρόνο τους που, αυτήν την εποχή, διαθέτουν σε αφθονία. Το ερώτημα εδώ είναι για ποιο λόγο η υπόλοιπη κοινωνία πρέπει να υποστεί όλο αυτό το τελετουργικό. Και το ίδιο ερώτημα απευθύνεται κυρίως προς τις αρχές. Για ποιο λόγο επιτρέπεται να κλείνει το εθνικό οδικό δίκτυο της χώρας; Και από ποιο χρονικό σημείο και μετά αποφασίζεται η χρήση νόμιμων μέσων για τη διάνοιξή του; Δεν υπάρχει σαφής απάντηση, αλλά, αν το σκεφτείτε, είναι ελαφρώς παράλογο: μπορείς να κλείσεις την εθνική οδό για μία εβδομάδα, αλλά στη δέκατη μέρα θα έχεις να κάνεις με τα ΜΑΤ. Κοινώς υπάρχει ένα όριο ανοχής της Πολιτείας στην έκνομη διάσταση της κινητοποίησης. Προφανώς αυτό έχει να κάνει με τη δυσφορία της αγανακτισμένης κοινής γνώμης, η οποία θα πιέζει για επέμβαση, ώστε να ανοίξουν οι δρόμοι. Αυτό, φυσικά, το αντιλαμβάνονται και οι αγρότες που, έπειτα από εύλογο χρονικό διάστημα, οδηγούν τις κινητοποιήσεις τους σε εκφυλισμό.

Αυτή τη στιγμή χιλιάδες άνθρωποι ταλαιπωρούνται καθημερινά μόνο και μόνο για την τυπολατρία μίας κινητοποίησης που εδώ και χρόνια οδηγεί σε αδιέξοδο ή, το πολύ, σε ένα τρακτέρ στο Σύνταγμα.