γράφει ο Βασίλης Φούσκας
Η νέα κρίση στη Συρία με
επίκεντρο το Ιντλίμπ ωθεί την Τουρκία στη χρησιμοποίηση του μεγάλου της
διαπραγματευτικού ατού, που είναι η απειλή της προώθησης εκατομμυρίων προσφύγων
προς στην ΕΕ μέσω Έβρου, ελληνικών νησιών και Βουλγαρίας. Η Τουρκία έχει
παράπονα από την ΕΕ. Ισχυρίζεται ότι τα συμφωνημένα χρήματα δεν της δόθηκαν και
ότι, ακόμα, δεν έχει γίνει καμία διευκόλυνση στους πολίτες της στο θέμα της
βίζας.
Δεν θα διαφωνήσουμε για ην
υποκριτική στάση της ΕΕ. Άλλωστε, η συμφωνία του Μαρτίου του 2016 είχε ως
αποκλειστικό σκοπό να ελέγξει βίαια τις ροές των προσφύγων προς στη Βόρεια Ευρώπη,
κατά παράβαση όλων των διεθνών συνθηκών για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι ροές
σταμάτησαν κάπως, αλλά ο πραγματικός ελεγκτής των είναι η Τουρκία και όχι η ΕΕ
με τις ασκήσεις της επί χάρτου.
Η Τουρκία είναι μια εμπόλεμη
χώρα. Εμπλέκονται μη-κρατικοί δρώντες, είτε φίλιες (π.χ. φανατικές αντι-Άσαντ
μερίδες Μουτζαχεντίν) είτε εχθρικές (π.χ. Κούρδοι) προς αυτήν. Εμπλέκονται
επίσης κράτη όπως η Συρία του Άσαντ και η Ρωσία. Γνωρίζουμε, ακόμα, από
επιβεβαιωμένα ρεπορτάζ τουρκικών και ρωσικών εφημερίδων, ότι είναι η Τουρκία –η
οποία καταλαμβάνει συριακό έδαφος μετά από συνεννόηση με τη Ρωσία– που έχει
αθετήσει με τη σειρά της τη συμφωνία.
Η συμφωνία με τη Ρωσία προέβλεπε
τη δημιουργία τουρκικής ζώνης ασφάλειας σε συριακό έδαφος με το πρόσχημα της
συγκράτησης των προσφύγων. Βέβαια, ο πραγματικός λόγος ήταν η εκκαθάριση των
Κούρδων και η αποτροπή δημιουργίας κουρδικού κράτους στη Βόρεια Συρία. Ωστόσο,
η συμφωνία προέβλεπε επίσης ότι ο τουρκικός στρατός δεν θα υποστηρίξει τις
επιχειρήσεις των Μουτζαχεντίν ενάντια στον Άσαντ.
Η Τουρκία τα θέλει όλα
Η Τουρκία έπραξε το αντίθετο. Όχι
μόνο βοήθησε τους Μουτζαχεντίν, αλλά και τους τροφοδότησε με στολές του
τουρκικού στρατού, ώστε να εμφανίζονται ως εμπόλεμοι Τούρκοι στρατιώτες που
πέφτουν στο πεδίο της μάχης από συριακά και ρωσικά πυρά. Αυτό δεν έχει
διαψευστεί. Η Ρωσία είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει το καθεστώς Άσαντ μέχρι
το τέλος.
Η Τουρκία τα θέλει όλα: προσπαθεί
να εγκαταστήσει διοικήσεις-μαριονέτες σε καίριες συριακές πόλεις, όπως στη
περίπτωση του Ιντλίμπ –όπερ και η πριμοδότηση των Μουτζαχεντίν– μονιποποιώντας
τη κατοχή της Βόρειας Συρίας. Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να εκτεθεί σε ανοιχτή –ακόμα
και διπλωματική– σύγκρουση με τη Ρωσία τη στιγμή που η Τουρκία καταλαμβάνει
ξένο έδαφος και μάλιστα μετά από συμφωνία με τη Ρωσία που η ίδια παραβιάζει.
Επίσης, ο πόλεμος στη Συρία δεν
είναι καθόλου δημοφιλής στην Τουρκία και ο Ερντογάν έχει χάσει μεγάλο μέρος της
δημοτικότητάς του. Η Τουρκία, βέβαια, δεν μπορεί ν’ αντέξει πόλεμο με τη Ρωσία
χωρίς τη συνδρομή του ΝΑΤΟ. Έτσι, το μεγάλο διαπραγματευτικό ατού του Ερντογάν
είναι ο έλεγχος της ροής των προσφύγων και η απειλή ότι θα κατακλύσουν την ΕΕ.
Τα καμώματα του "κράτους των
Αθηνών"
Η κυβέρνηση θα έπρεπε να γνωρίζει
τα παραπάνω. Τα νησιά, ακόμα, βράζουν από οργή σε σχέση με το προσφυγικό. Η
οικονομία τους, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας βασίζεται στο τουρισμό, έχει
καταστραφεί. Η κυβέρνηση θα πρέπει να μην ανταλλάσσει την ασφάλεια των νησιών
με οικονομικά "ωφελήματα" από την ΕΕ και θα πρέπει να επιδείξει μια
ανεξαρτησία στη λήψη αποφάσεων για ένα τόσο σημαντικό θέμα.
Τα ΜΑΤ στάλθηκαν τη στιγμή που η
Τουρκία εποφθαλμιά την αδιευκρίνιστη ελληνική ΑΟΖ με το "κράτος των
Αθηνών" να διστάζει να ορίσει τα χωρικά ύδατα στα 12 ν.μ. όπως προβλέπει
το διεθνές δίκαιο, ενώ συζητείται παραπομπή στη Χάγη. Έτσι, η Αθήνα αφήνει τον
καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας των νησιών στο έλεος της υποχωρητικής τακτικής
της με βάση το "μη πόλεμο" με μια χώρα η οποία είναι εμπόλεμη. Αλλά
δεν πρόκειται μόνο γι' αυτό.
Η τουρκική οικονομία είναι σε
φάση υπερ-θέρμανσης, με μεγάλη εξαγωγική δυναμική σε Βαλκάνια, Ανατολική
Μεσόγειο, Αφρική, Μέση Ανατολή, Πακιστάν και Κεντρική Ασία. Άρα, η εξάπλωσή της
στην Ανατολική Μεσόγειο εκλαμβάνει χαρακτηριστικά ασταμάτητης και αχαλίνωτης
ιστορικής δυναμικής: η αναθεωρητική Τουρκία θεωρεί τα νησιά του Αιγαίου, το σύμπλεγμα
του Καστελλόριζου και την Κύπρο ως φραγμούς στον ζωτικό της οικονομικό χώρο,
επιζητώντας δικαιοδοσία σε αέρα, θάλασσα και ξηρά.
Η Τουρκία εξάγει κεφάλαιο το
οποίο ζητά την προστασία του κράτους του. Μ’ αυτή την έννοια, είναι μια
περιφερειακή ιμπεριαλιστική δύναμη. Αλλά σ’ ότι αφορά τα καμώματα του
"κράτους των Αθηνών" η κατάσταση είναι τραγική. Η αποστολή των ΜΑΤ
δίχασε την Ελλάδα πολιτικά και οικονομικά σε νησιωτική και ηπειρωτική, βάζοντας
πάνω απ’ το γενικό συμφέρον του λαού και της ενότητάς του το εξαρτημένο από την
ΕΕ/Γερμανία μερικό και κοντόφθαλμο συμφέρον των Αθηνών; Το έκανε δε αυτό με με
την ίδια ευκολία που το ελληνικό κράτος υπονόμευσε κατ’ εξακολούθηση την Κύπρο
απ’ το 1955 μέχρι σήμερα. Λαμπρές εξαιρέσεις η Αριστερά του Ηλία Ηλιού και του
Ανδρέα Παπανδρέου, οι οποίοι συμβάδισαν με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.
Γιατί οι κάτοικοι των νησιών
έχουν δίκιο
Προτείνονται διάφορες
"μεσοβέζικες-συμβιβαστικές", λύσεις, ακόμα και από τοπικούς
παράγοντες, για το προσφυγικό, όπως μεταφορά τους στο Μπαρμπαλιά (νησίδα στη
Λέσβο) ή διαμόρφωση μόνιμης ή/και "προ-αναχωρησιακής" δομής στη
Μόρια. Λάθος. Η πρόθεση της ΕΕ, της Γερμανίας και των ΜΚΟ είναι η συγκράτηση
των μεταναστευτικών κυμάτων στα νησιά, η μη μετάβασή τους στην ηπειρωτική
Ελλάδα, διότι από κει είναι εύκολο να φτάσουν στην καρδιά της ΕΕ.
Αυτό που θέλουν ΕΕ και Γερμανία
είναι να ελέγχουν τις ροές για ν’ ανοίγουν "γενναιόδωρα" τις πόρτες
τους για 10-15.000, ίσως, πρόσφυγες τον χρόνο, τους οποίους θα ενσωματώνουν
στην αγορά εργασίας τους αντισταθμίζοντας προβλήματα υπογεννητικότητας και
κρίσης των συνταξιοδοτικών τους ταμείων. Οι μεταναστευτικές ροές ελέγχονται από
την Τουρκία σε συνάρτηση με τις διαπραγματεύσεις με Γερμανία, Ρωσία, ΗΠΑ και
ΝΑΤΟ. Η Τουρκία είναι σε εμπόλεμη κατάσταση με Συρία και Κούρδους (δύο
πόλεμοι), ίσως και με Ρωσία. "Φιλοξενεί" δε περί τα τρία εκατομμύρια
πρόσφυγες από Συρία, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι σουνίτες και
αντι-Άσαντ.
Το συμφέρον του ελληνικού λαού
και των μεταναστών υπαγορεύει ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης για τους μετανάστες
εκτός ακριτικών περιοχών της Ελλάδος, διότι ουδείς εγγυάται τη μη-χρησιμοποίηση
αυτών των δομών (των οποίων το μέγεθος ελέγχεται πολιτικά από τη Τουρκία) στο
μέλλον για στόχους που εξυπηρετούν τα οργανωμένα στρατηγικά επεκτατικά συμφέροντα
της Τουρκίας.
Ουδεμία συζήτηση δεν πρέπει να
γίνεται για εγκατάσταση μεταναστών στα νησιά σε μια τέτοια συγκυρία κρίσης.
Αυτό αντιβαίνει τα συμφέροντα του λαού και των προσφύγων, οι οποίοι προτιμούν
εγκατοίκηση βόρεια των Βαλκανίων. Μόνο η μεταφορά και η ανθρώπινη διαβίωσή τους
στην κεντρική Ελλάδα και αλλού, με δικαίωμα επιλογής αναχώρησης στις μεγάλες
κοινωνικές οικονομίες της ΕΕ, θα λύσει το πρόβλημα και θα φέρει την ΕΕ ενώπιον
των ευθυνών της.
Μεταναστευτικό, συμφέροντα ΜΚΟ
και ΕΕ
Είναι η ΕΕ/Γερμανία και η Τουρκία
που θέλουν την μονιμότητα των προσφύγων στα νησιά για δικούς τους λόγους: Η ΕΕ
και κυρίως η Γερμανία για να αποφύγουν μεγάλα και ανεξέλεγκτα μεταναστευτικά
ρεύματα στις χώρες τους, η δε Τουρκία για να κρατά όμηρο την ΕΕ και την Ελλάδα
σε διαχειρίσεις διπλωματικών κρίσεων ή/και συγκρούσεων στο Αιγαίο και στη Κύπρο
μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Οι ΜΚΟ εργάζονται για τα συμφέροντα της ΕΕ και
της Γερμανίας με διάφορα ανθρωπιστικά-ιδεολογικά προπετάσματα.
Ο τουρκικός επεκτατισμός σήμερα
δεν είναι κεμαλικής-στρατιωτικής φύσης. Είναι απόρροια μιας σύνθετης κίνησης,
την οποία και προετοίμασε ιστορικά ο Κεμαλισμός: Είναι απόρροια της κρίσης
υπερ-συσώρρευσης που παρουσιάζει η τουρκική οικονομία από το 2005 και μετά και
της νεο-ισλαμικής επεκτατικής ιδεολογίας του ερντογανισμού, η οποία και
επικουρείται από μια νέα γενιά μεγαλο-ισλαμιστών επιχειρηματιών.
Η ώρα της αλήθειας έφτασε. Αν δεν
προτάξουμε το λαϊκό συμφέρον και την ενότητά του τώρα σε αντι-ιμπεριαλιστική
βάση, ταυτόχρονα με το συμφέρον των μεταναστών που ζητούν άμεση ανθρώπινη
επιβίωση και ελεύθερη επιλογή για μετάβαση σε εύρωστες κοινωνικές οικονομίες,
θα το μετανιώσουμε οικτρά. Εκτός κι αν προτιμάμε την αναβίωση της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, κάτι που μερικοί στην Αθήνα, απ’ ότι φαίνεται, σίγουρα δεν έχουν
πρόβλημα να δεχτούν γιατί φαντάζονται τους εαυτούς τους ως Φαναριώτες.
0 comments :
Δημοσίευση σχολίου