Τα κακά σημάδια: Τα πυρηνικά του Πούτιν και οι εξοπλισμοί της Γερμανίας…

 

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς 

 

Το ιδανικό σενάριο θα ήταν να συμφωνήσουν Ρώσοι και Ουκρανοί διαπραγματευτές, να σταματήσουν οι συγκρούσεις, να αποχωρήσουν οι ρωσικές δυνάμεις από την Ουκρανία, να ηρεμήσει η περιοχή, να αρθούν σιγά-σιγά οι δυτικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και ο κόσμος να επανέλθει στην κανονικότητα. 

Γίνονται αυτά; Δεν γίνονται, δυστυχώς. Γι’ αυτό είμαστε υποχρεωμένοι να λάβουμε υπόψη μας ότι μπορεί να ακολουθήσουν χειρότερα. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος στην Ευρώπη προετοιμάστηκε και από εδώ ξεκίνησε. Μπορεί να έχουν περάσει οκτώ δεκαετίες από τότε, αλλά η ιστορική μνήμη είναι παρούσα. 

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι σήμερα δεν υπάρχουν οι αναλογίες του τέλους της δεκαετίας του ’30. Τότε υπήρχε η ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ, που οδήγησε σε παγκόσμιο αιματοκύλισμα. Σήμερα όλη η Ευρώπη είναι ενωμένη από τα δυτικά έως τα ανατολικά και από το βορρά έως το νότο της. Σήμερα το «κακό» προσωποποιείται στον Πούτιν και στη Ρωσία. 

Όμως, σήμερα υπάρχει μια καθοριστική διαφορά σε σχέση με τα τέλη της δεκαετίας του ’30, όταν άρχισε ο πόλεμος. Τα πυρηνικά όπλα που κατέχουν αρκετές χώρες είναι ικανά να αφανίσουν τον κόσμο, αν χρησιμοποιηθούν. Στην Ευρώπη πυρηνικές δυνάμεις είναι η Ρωσία, η Βρετανία και η Γαλλία. 

Η απειλητική ανακοίνωση του Πούτιν ότι έδωσε εντολή να τεθούν σε «συναγερμό» οι «δυνάμεις αποτροπής» της Ρωσίας, που περιλαμβάνουν τα πυρηνικά όπλα, μόνο καλό σημάδι δεν είναι. Μπορεί να είναι μέρος του σχεδίου του για «να δικαιολογήσει την επιθετικότητά του», όπως είπαν οι Αμερικανοί. Όμως, ένας ευρωπαίος αξιωματούχος είπε ότι «και το ΝΑΤΟ έχει πυρηνικά». Δεν υπήρξε συνέχεια και μακάρι να μην υπάρξει. Όμως, όσο υπάρχει τόσο τεταμένη κατάσταση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δεν μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι. 

Ένα δεύτερο κακό σημάδι είναι η πανηγυρική ανακοίνωση του καγκελάριου Σόλτς ότι η Γερμανία θα δαπανήσει 100 δισεκατομμύρια για να εξοπλιστεί. Είναι η πρώτη φορά μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που η Γερμανία επανεξοπλίζεται. 

Δεν υπάρχουν αναλογίες με τα τέλη της δεκαετίας του ’30. Η Γερμανία είναι η οικονομική καρδιά της Ευρώπης και έχει, δεκαετίες τώρα, άριστες σχέσεις με όσους πολέμησε τότε, με πρώτη τη Γαλλία. Ωστόσο θα γίνει ζητούμενο πώς θα εξοπλιστεί η Γερμανία. Στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, δηλαδή υπό τον έλεγχο των Αμερικανών; Σε διαφορετικό πλαίσιο, περισσότερο ευρωπαϊκό, που θα οδηγήσει σε κοινή ευρωπαϊκή άμυνα; ΄Η, τέλος, θα επανεξοπλιστεί μόνη της, για να καταστεί μεγάλη στρατιωτική δύναμη, όπως η Βρετανία και η Αγγλία; 

Ουδείς μπορεί να απαντήσει σήμερα σε αυτά τα ερωτήματα. Διότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει τόσο που ουδείς είναι σε θέση να έχει όλα τα δεδομένα. Πάντως, το εξοπλιστικό πρόγραμμα-μαμούθ της Γερμανίας μπορεί να ξυπνήσει μνήμες. Σήμερα, υπό το κράτος της κυνικής συμπεριφοράς του Πούτιν, η Ευρώπη είναι υποχρεωμένη να αντιδράσει ενιαία. Όμως, ούτε τα εθνικά συμφέροντα θα εξαλειφθούν ούτε οι φόβοι θα καταλαγιάσουν. Και οι γειτονικοί της Γερμανίας λαοί δεν ξέρουμε πώς θα αισθανθούν αύριο-μεθαύριο, αν δουν, για παράδειγμα, ότι αντί των Σοσιαλδημοκρατών και των Χριστιανοδημοκρατών, έρθει στην εξουσία κάποια άλλη δύναμη, με άλλες «ιδέες». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στη Γερμανία, όπως και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο, οι ηγεσίες εκλέγονται. Και ο Χίτλερ εξελέγη. Και εκμεταλλεύθηκε όλα τα «όπλα» που του έδωσαν οι νικητές του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου: την απομόνωση της Γερμανίας και την επιβολή εξοντωτικών κυρώσεων. 

Αυτό το τελευταίο μπορεί να αποτελεί μεγάλο δίδαγμα και σε σχέση με τη Ρωσία. Ναι, ο Πούτιν πρέπει να αναχαιτισθεί. Να καταλάβει ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιεί την ισχύ για να επιβάλει τη θέλησή του σε γειτονικές χώρες. Ωστόσο, στην άλλη πλευρά πρέπει να συνυπολογίσουν τι θέλουν να κάνουν με τη Ρωσία. Αυτό που έκαναν μέχρι τώρα, δηλαδή τη στρατιωτική απομόνωσή της μέσω της συνεχούς επέκτασης του ΝΑΤΟ ακόμα και δίπλα στα σύνορά της; Είναι σώφρων πολιτική αυτή; Και πού θα οδηγήσει; 

Πάντως, πολλά χρόνια πριν, επιφανείς Αμερικανοί-από τον Κίσινγκερ και τους διπλωμάτες Τζορτζ Κέναν και Τζακ Μάτλοκ, που πρωταγωνίστησαν σαν «γεράκια» στον Ψυχρό Πόλεμο- είχαν προειδοποιήσει ότι η απομόνωση της Ρωσίας και η επέκταση του ΝΑΤΟ μέχρι τη Βαλτική θα ήταν «μοιραίο λάθος». ‘Οποιος ενδιαφέρεται μπορεί, με μια απλή περιήγηση στο Διαδίκυτο , να βρει τι έχουν πει και θα καταλάβει περισσότερα. 

Θα καταλάβει, δηλαδή, ότι οι σημερινές εξελίξεις δεν ήταν αναπόφευκτες, αν μετά την κατάρρευση του ανατολικού συνασπισμού(1989-1991), οι νικητές της Δύσης είχαν διαχειριστεί αλλιώς τη νίκη τους. Ειδικά εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να έχουμε μεγαλύτερες ανησυχίες. Οι Αμερικανοί έχουν διαφορετικές προτεραιότητες. 

Ο Πούτιν θα υποστεί τις κυρώσεις, αλλά η Ρωσία δεν πρέπει να ταπεινωθεί. Διότι η Ρωσία θα υπάρχει και μετά τον Πούτιν. Και η Ευρώπη θα πρέπει να συμβιώσει μαζί της. Όπως συμβίωσε, ειρηνικά, επί σχεδόν οκτώ δεκαετίες. Οτιδήποτε άλλο θα είναι καταστροφικό. Για όλους.