Οι γυναίκες της 4ης Ιουνίου

 

γράφει ο Πέτρος Μανταίος

 

Στην αναζήτηση θέματος για σήμερα (διαρκές πρόβλημα του δημοσιογράφου, ιδίως όταν διαχειρίζεται προσωπική στήλη, όπως το χρονογράφημα), είχα την ιδέα να ρίξω μια ματιά (Τρίτη και… τέταρτη) στα γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα, 4 Ιουνίου, μήπως και «ξετρυπώσω» κάτι ενδιαφέρον. Πολλά τα σημαντικά, κατά την κρίση μου, που συνέβησαν κάποια 4η Ιουνίου ανά τους αιώνες. Σταχυολογούνται πλέον εύκολα στο Διαδίκτυο.

 

Επέλεξα καμιά εικοσαριά, ανάμεσά τους (να πάμε χρονολογικά αντίστροφα) και: Την αιματηρή καταστολή (ουδέποτε ανακοινώθηκε ο αριθμός των νεκρών) της εξέγερσης των Κινέζων, κυρίως φοιτητών, στην πλατεία Τιεν Αν Μεν (Ουράνιας Γαλήνης στα ελληνικά για τη… δίκη των συμπτώσεων) του Πεκίνου -1989. Την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ (του ίδιου που πρόσφατα έθεσε απαγορεύσεις στις αμβλώσεις ακυρώνοντας δικαίωμα των Αμερικανίδων μισού αιώνα) να επικυρώσει δικαίωμα στις Πολιτείες να ζητούν πειστήρια μη κομμουνιστικής ιδεολογίας (δηλώσεις, αποκηρύξεις και καταδόσεις δηλαδή με απλά λόγια) σε ανθρώπους που αναζητούσαν θέσεις εργασίας -1951. Πρώτος τουφεκισμός πατριωτών στο ματωμένο Σκοπευτήριο Καισαριανής. Εκτελούνται οι πλωτάρχες του Λιμενικού Η. Καζάκος και Γ. Κωτούλας· οργάνωναν φυγαδεύσεις προς Μέση Ανατολή -1942. Υπογράφεται στην Κωνσταντινούπολη η συνθήκη παραχώρησης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο Ηνωμένο Βασίλειο της Κύπρου -1878. Και ένα χαριτωμένο… γαστρονομικό να πάρουμε και καμιάν ανάσα. Στις 4 Ιουνίου 1411 –για να δούμε και πόσο βαθιά πάει η γαλλική κουζίνα!– ο Κάρολος ΣΤ’ χορηγεί μονοπώλιο ωρίμανσης του τυριού ροκφόρ στους κατοίκους του Ροκφόρ συρ Σουλζόν!

 

Πολλά λοιπόν και ενδιαφέροντα της 4ης Ιουνίου διαχρονικά. Οπως πολλά και της κάθε μέρας, φαντάζομαι, μιας κι έχουμε οι άνθρωποι κοντά 3.000 χρόνια γραμμένης Ιστορίας. Το αν επέλεξα τις γυναίκες –ή γυναικών έργα!– της 4ης Ιουνίου είναι γιατί πρώτον αγαπώ και εκτιμώ τις γυναίκες και δεύτερον, νομίζω πως η 4η Ιουνίου είναι μέρα επετειακή, με ιδιαίτερη σημασία για το φεμινιστικό κίνημα και, γενικότερα, για το κίνημα κοινωνικής απελευθέρωσης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

 

Και αυτό γιατί δύο εμβληματικές μορφές του γυναικείου κινήματος (αλλά πιστεύω και του ευρύτερου επαναστατικού, καθώς δεν θεωρώ την επανάσταση κάτι το μονομερές και «συνταγογραφημένο»: κοινωνικές αντιθέσεις, πάλη των τάξεων, κοινωνική ρήξη κ.λπ.· αν ήταν μόνον αυτά, θα ήταν επανάσταση για…κλάματα), η μία, Αγγλίδα, σκοτώθηκε πάνω στη δράση, στις 4 Ιουνίου του 1913 και η άλλη, Αμερικανίδα, που ζει ακόμα και ευτυχώς, παραλίγο να εκτελεστεί, όταν συνελήφθη, το 1970, με την κατηγορία συνέργειας σε πολιτική απαγωγή και δολοφονία, αλλά η κατηγορία κατέπεσε, στις 4 Ιουνίου 1972. Προηγήθηκε παγκόσμια κινητοποίηση, από την οποία απουσιάσαμε οι Ελληνες λόγω χούντας· τότε δεν επιτρέπονταν οι διαδηλώσεις, τώρα, με την (τωρινή) δημοκρατική τάξη, αν πάρεις άδεια, όλο και κάτι γίνεται…

 

Η πρώτη και μία από τις πρωτοπόρους του μαχόμενου φεμινισμού, που ήταν ριψοκίνδυνος όσο δεν μπορούμε να φανταστούμε σήμερα, ήταν η Εμιλι Ντέιβισον. Ποδοπατήθηκε σε ιπποδρομία από το άλογο του βασιλιά Γεωργίου Ε’, όταν προσπάθησε να του «φορέσει» τη σημαία των φεμινιστριών (σουφραζέτες: διεκδικήτριες δικαιώματος ψήφου) με τα χρώματα βιολετί (μοβ), λευκό και πράσινο. Η άλλη είναι η πολύ γνωστή ακτιβίστρια, φιλόσοφος, συγγραφέας πολυγραφότατη και διά βίου κομμουνίστρια Αντζελα Ιβόν Ντέιβις. Φιλελληνίδα, που επισκέφτηκε την Αθήνα το 2017, προσκεκλημένη και κεντρική ομιλήτρια σε ημερίδα του Ιδρύματος Πουλαντζά. Θέμα της: «Αντιμαχόμενος φεμινισμός. Θεωρίες και πρακτικές του καιρού μας».