Οι 16χρονοι έφηβοι ενός ανήλικου κράτους

  Ο βαρύς τραυματισμός του 16χρονου Ρομά ξυπνάει μνήμες από το παρελθόν.

γράφει ο Δημήτρης Λαμπράκης

 

ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΝΩΠΗ η είδηση του σοβαρού τραυματισμού ενός 16χρονου εφήβου. Θέλω να πω χτες, αλλά και τα 14 χρόνια που μας χωρίζουν από την 6η Δεκεμβρίου του 2008 εξίσου χτεσινά φαντάζουν.

 

Έχοντας λοιπόν αποδεχτεί αυτή την πολυσημία του «χτες», διαβάζω την ανακοίνωση της αστυνομίας για τον τραυματισμό του 16χρονου Ρομά, όπου σε ένα απόσπασμά της λέει:

«Παραβιάζοντας αλλεπάλληλα φωτεινούς σηματοδότες και ενεργώντας συνεχώς επικίνδυνους ελιγμούς επιχείρησε να εμβολίσει μετωπικά το προπορευόμενο δίκυκλο της Ομάδας ΔΙ.ΑΣ., θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή των αστυνομικών, αγνοώντας εκ νέου τις εντολές τους».

 

Ίσως είναι ακόμα νωρίς για να εξαγάγει κανείς συμπεράσματα για το τι συνέβη ακριβώς στη συγκεκριμένη υπόθεση. Αλλά έχουμε νωπές τις μνήμες του θανάσιμου τραυματισμού του Νίκου Σαμπάνη, πριν από έναν χρόνο περίπου, «χτες» κι αυτός. Ξέρουμε δηλαδή ότι δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό και γι’ αυτό δεν αφορά μόνο τα επιμέρους πρόσωπα.

 

Αν ο 16χρονος Ρομά άρχισε να παραβιάζει φωτεινούς σηματοδότες, μάλλον αυτό συνέβη γιατί βρισκόταν υπό καταδίωξη. Όπως και στο Πέραμα με το Νίκο Σαμπάνη είχε συμβεί κάτι αντίστοιχο. Τότε μάλιστα είχαν βγει στη δημοσιότητα οι διαταγές-εκκλήσεις του κέντρου επιχειρήσεων να σταματήσει η καταδίωξη. Τώρα άραγε ποιες να ήταν οι διαταγές;

 

Αλίμονο αν πειθαρχούν απόλυτα οι έφηβοι. Κι αλίμονό μας, όμως, αν δεν πειθαρχούν οι ενήλικες που στελεχώνουν την ομάδα ΔΙΑΣ.

Στο περσινό περιστατικό είδαμε τον αρμόδιο υπουργό, Τάκη Θεοδωρικάκο, να ανακοινώνει μια μεταρρύθμιση που –όπως τότε είχε καταγγείλει η οικογένεια του Νίκου Σαμπάνη– τελικά νομιμοποιούσε αυτό που είχε συμβεί και αυτό που τελικά ξανασυνέβη. «Δεν μπορεί να διακόπτεται καμία καταδίωξη και έρευνα ατόμων που ελέγχονται για παραβατική και παράνομη συμπεριφορά» έλεγε τότε ο υπουργός, και ιδού τα αποτελέσματα.

 

 

Εύλογα μπορεί κανείς να πει «μα, τότε θα αφήσουμε την ανομία να κυριαρχήσει». Ο ποινικός κώδικας είναι λίγο πιο σοφός από το θυμικό μας. Δεν μπορεί να ρισκάρει κανείς, ειδικά ένας άνθρωπος που υπηρετεί σε κάποιο σώμα ασφαλείας, την ύπαρξη ενός ανθρώπου για να υπερασπιστεί κάτι υποδεέστερο αυτής.

 

Η ανθρώπινη ζωή είναι μια αυταξία. Αναντικατάστατη. Και όσο πιο νέα, τόσο πιο πολύτιμη, αν όχι απαραίτητα για το παρόν της, τουλάχιστον για όλες εκείνες τις δυνατότητες που μπορεί να εκδιπλώσει στο μέλλον της. Δεν θέλω να επαναλάβω τον παλιό στίχο του Σαββόπουλου για το τι κάνουν τα 16χρονα στα Λύκεια. Δεν είναι ότι έγινε κλισέ κι αυτός, αλλά ότι μάλλον η μπλοκαρισμένη λίμπιντο ξεσπάει στην καταστροφή. Χώρια που το να γαμάς δεν σημαίνει και να καταστρέφεις, όπως υπονοεί ο στίχος. Μάλλον τελικά τον επανέλαβα.

 

Πρέπει να δούμε αλλιώς τα 16χρονα, μέρα που είναι σήμερα. Ανεξάρτητα από την καταγωγή τους, αποτελούν μια ορμητική δύναμη της φύσης. Χείμαρροι, που τους μέλλει να γίνουν ποταμοί. Η κοινωνία μας ίσως να έπρεπε να φροντίζει να βρουν κοίτες αγαθές μπροστά τους κι όχι σφαίρες και σκοτωμό.

 

Αλίμονο αν δεν παραβιάζουν τα όρια οι έφηβοι και οι έφηβες. Αλίμονο ακόμα κι αν δεν εξεγερθούν, για να χτίσουν μετά από τις απόλυτες αρνήσεις τους κάτι έστω και ελάχιστα καλύτερο από αυτό που παρέλαβαν. Οι συμβολικές πατροκτονίες είναι άλλωστε μέρος της παλιάς ελληνικής μυθολογίας και παράδοσης, αν θυμηθούμε τον μύθο του Οιδίποδα. Αλίμονο αν πειθαρχούν απόλυτα οι έφηβοι. Κι αλίμονό μας, όμως, αν δεν πειθαρχούν οι ενήλικες που στελεχώνουν την ομάδα ΔΙΑΣ.

 

Μέσα στο συγκεχυμένο «χτες», οι νεκροί ή βαριά τραυματισμένοι έφηβοι μοιάζουν με αναλαμπές που η λάμψη τους ανακόπηκε. Το φως τους όμως ακόμα ταξιδεύει. Ίσως προς τα άλλα παιδιά, εκείνα που κατοικούν στον Σείριο. Τόσα «χτες», κι αυτά ακόμα να μας δώσουν ένα σημάδι ζωής.

 

Να μας βοηθήσουν με το δικό τους φως τούτα τα μακρινά παιδιά, να πούμε ότι τουλάχιστον ξέρουμε, με κάποια βεβαιότητα, ότι κάποια πράγματα είναι ευδιάκριτα και απαραβίαστα στο σήμερα και το αύριο. Κάποια πράγματα όπως η ανθρώπινη ζωή είναι όντως ιερά. Κι ότι ειδικά τους έφηβους πρέπει να τους φανταζόμαστε μόνο ζωντανούς. Ανεξάρτητα από την καταγωγή τους, τις εξεγέρσεις ή απλώς τις μικροπαραβάσεις τους.