Το τρίτο υψηλότερο στεγαστικό επιτόκιο στην Ευρώπη πληρώνουν οι Έλληνες.!

 

Στο 3,69% το μέσο επιτόκιο στην Ελλάδα τον Οκτώβριο, πίσω από Λιθουανία και Λετονία. Τι θα προβλέπει η πρόταση των τραπεζών για την στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών. Η περίμετρος, οι λεπτομέρειες και τα κριτήρια.

 

Την ώρα που το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κλιμακώνουν την πίεση προς το εγχώριο τραπεζικό σύστημα προκειμένου να υπάρξει μέριμνα για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ιδιαίτερα αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της ΕΚΤ για την «έκρηξη» που καταγράφουν τα επιτόκια των στεγαστικών στην Ελλάδα, με την χώρα μας να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη με το υψηλότερο κόστος δανεισμού για τα νοικοκυριά που επιθυμούν να αποκτήσουν δικό τους σπίτι.

 

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων στην Ελλάδα διαμορφώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο στο 3,69% έναντι 3,36% τον αμέσως προηγούμενο μήνα και 3,14% τον Αύγουστο του 2022. Πρόκειται για το τρίτο υψηλότερο επιτόκιο στην Ευρώπη μετά τις Λιθουανία και Λετονία (3,84% και 3,78% αντίστοιχα έναντι 3,46% αμφότερες τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου), ενώ την πεντάδα συμπληρώνουν οι Εσθονία και Γερμανία, με 3,56% και 3,25% αντίστοιχα.

 

Στον αντίποδα, τα χαμηλότερα επιτόκια στην ευρωπαϊκή αγορά προσφέρουν οι Αυστρία, Λουξεμβούργο, Ισπανία, Μάλτα και Γαλλία, με τους Γάλλους δανειολήπτες να αποκτούν στέγη με επιτόκιο 1,77%!

 

Τραπεζικά στελέχη αποδίδουν την ελληνική πρωτιά στις διαδοχικές αυξήσεις από πλευράς της ΕΚΤ, ενώ ώρα που σε περίπου δύο εβδομάδες το βασικό της επιτόκιο θα αυξηθεί -για τέταρτη φορά από τον περασμένο Ιούλιο- μεταξύ 0,50 και 0,75 μονάδες βάσης, δηλαδή, στο 2,50% ή 2,75% αντίστοιχα, αυξάνοντας περαιτέρω τις μηνιαίες δόσεις των δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο, αλλά και των νέων με σταθερό.

 

Στις 40.000 οι δικαιούχοι

Μετά το τελεσίγραφο Σταϊκούρα οι διοικήσεις των τραπεζών «τρέχουν» να ετοιμάσουν την πρόταση τους στο πλαίσιο της κατ’ αρχήν συμφωνίας που υπήρξε την προηγούμενη εβδομάδα.

 

Σύμφωνα με πληροφορίες οι δανειολήπτες που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο πακέτο στήριξης ανεβαίνουν στις 30.000 - 40.000 με το μέτρο να προβλέπει την επιδότηση του 50% της διαφοράς της δόσης που προκύπτει από την αύξηση των επιτοκίων με στόχο να περιοριστεί η επιβάρυνση για τους οφειλέτες είναι ευάλωτοι. Βασική προϋπόθεση είναι να είναι συνεπείς στις δανειακές υποχρεώσεις τους και να μην έχουν καθυστέρηση της οφειλές τους πάνω από 3 μήνες.

 

Επιδότηση για 12 μήνες

Πρακτικά το μέτρο προβλέπει ότι εάν κάποιος ευάλωτος δανειολήπτης στεγαστικού δανείου πλήρωνε πριν από την αύξηση των επιτοκίων π.χ. 400 ευρώ μηνιαία δόση, η οποία μετά την άνοδο του euribor αυξήθηκε στα 500 ευρώ, οι τράπεζες θα αναλάβουν το 50% αυτής της αύξησης, δηλαδή τα 50 ευρώ. Το μέτρο προτάθηκε να ισχύσει για 12 μήνες και οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν το προσεχές 10ήμερο προκειμένου να οριστικοποιηθεί και η ακριβής περίμετρος των δανείων που θα επιδοτηθούν.

 

Στις κρίσιμες λεπτομέρειες που πρέπει να συμφωνηθούν είναι και το κατά πόσον το μέτρο θα ισχύσει αναδρομικά, δηλαδή από τον περασμένο Ιούλιο που ξεκίνησε η άνοδος των επιτοκίων, ή θα ισχύσει εφεξής για τις νέες αυξήσει επιτοκίων.

 

Το κόστος της επιδότησης, όπως προέκυψε από τη συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, που ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει δημοσιονομική στήριξη, καλούνται να αναλάβουν οι ίδιες οι τράπεζες και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το κόστος αυτό είναι διαχειρίσιμο.

 

Προϋπόθεση είναι το μέτρο να λάβει την έγκριση της ΕΚΤ και να μην απαιτηθεί τα δάνεια αυτά να αναταξινομηθούν από την κατηγορία των εξυπηρετούμενων στην κατηγορία των υποψήφιων προς αθέτηση δανείων (unlikely to pay) καθώς σε αυτή την περίπτωση θα υπήρχε αύξηση του δείκτη των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) έως και 2 μονάδες, με σαφείς επιπτώσεις στην κερδοφορία του τραπεζικού συστήματος.

 

Τα κριτήρια

Τα κριτήρια για να χαρακτηριστεί ένα νοικοκυριό ευάλωτο είναι:

 

Εισοδηματικά: Το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτου της σύνθεσης του νοικοκυριού.

 

Περιουσιακά: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως τις 180.000 ευρώ. Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.λπ. να μην υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ.

Κώστας Παπαγρηγόρης