Σε αδιέξοδο η κυβέρνηση

Καθώς η τρόικα επιμένει για λήψη νέων μέτρων, που είναι δύσκολο να ψηφιστούν ακόμη και από τους βουλευτές της συμπολίτευσης, ο Α. Σαμαράς εμφανίζεται αποφασισμένος να ανοίξει ένα νέο κύκλο διαπραγμάτευσης με τους εταίρους-δανειστές, που όμως δεν δείχνουν να συγκινούνται από τον κίνδυνο της αστάθειας που επικαλείται ο πρωθυπουργός

Του Μπάμπη Αγρολάμπου

 Σε πλήρη αδυναμία να προβλέψει και να ερμηνεύσει τις διαθέσεις των εταίρων στην Ε.Ε. για το ελληνικό πρόβλημα, βρίσκεται ξανά η κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι όλα τα μηνύματα το τελευταίο διάστημα ήταν ευκρινή, με τις συνεχείς μεταθέσεις των αποφάσεων από μήνα σε μήνα. Ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς εμφανίζεται από τους στενούς του συνεργάτες σφόδρα προβληματισμένος έως και εξοργισμένος από τη συμπεριφορά της τρόικας, ιδίως των αξιωματούχων της Ε.Ε. και της ΕΚΤ, όμως οι εκτιμήσεις στο πρωθυπουργικό επιτελείο και οι εισηγήσεις για τα επόμενα βήματα της διαπραγμάτευσης είναι αντιφατικές.

Δημοσιονομικό κενό

Η γραμμή της «συνετής διαπραγμάτευσης», την οποία εξέφραζε μέχρι πρότινος ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, εγκαταλείπεται οριστικά. Ο κ. Στουρνάρας, που πριν από δέκα ημέρες υποστήριζε στη Βουλή ότι το Μνημόνιο είναι «το σοβαρότερο πολιτικό κείμενο των τελευταίων ετών», σε συνεντεύξεις το Σαββατοκύριακο («Ημερησία» του Σαββάτου, «Καθημερινή» της Κυριακής) και δηλώσεις (στο «Βήμα»), τονίζει ότι θέλει «συμφωνία χωρίς άλλα μέτρα».

Τον νέο κύκλο διαπραγματεύσεων θα πάρει επάνω του ο πρωθυπουργός και η «πολιτική διαπραγμάτευση», σύμφωνα με τους συνεργάτες του, «σηματοδοτεί την αλλαγή πλεύσης από τη λογική των μνημονίων». Οι θέσεις της κυβέρνησης είναι γνωστές, όπως επίσης και οι μεγάλες επιφυλάξεις από την πλευρά των εταίρων, που αποτυπώθηκαν στο τελευταίο Eurogroup, με τη συμμετοχή του εκπροσώπου της ΕΚΤ Γ. Ασμουσεν. Αν το χάσμα για το δημοσιονομικό κενό του 2014 δεν γεφυρωθεί μέχρι το επόμενο Eurogroup (2 δισ. το προβλέπει η τρόικα, στα 400 εκατ. το υπουργείο Οικονομικών), η κυβέρνηση θα βρεθεί στη δύσκολη θέση να πετάξει το προσχέδιο του προϋπολογισμού στα σκουπίδια και να καταρτίσει νέο προϋπολογισμό, που θεωρείται απίθανο να καλύψει την τρύπα χωρίς νέα οριζόντια μέτρα.

Νέα μέτρα, όμως, το γνωρίζουν καλά στην κυβέρνηση, δεν είναι δυνατόν να περάσουν με τον προϋπολογισμό. Ηδη, στην κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. περίπου οι μισοί από τους βουλευτές, με τον ένα ή άλλο τρόπο, δείχνουν τη δυσφορία τους. Τα πυρά τους εστιάζονται στον κ. Στουρνάρα και αν στον επόμενο κύκλο των συζητήσεων με την τρόικα προκύψουν πάλι μέτρα, δεν αποκλείεται σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες να τεθεί πιεστικά από τους βουλευτές θέμα αντικατάστασης του υπουργού Οικονομικών. Οι ερωτήσεις για το πετρέλαιο θέρμανσης και τη φορολογία των αγροκτημάτων, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ήταν τροχιοδεικτικές βολές.

Στη σύνοδο κορυφής

Η απόφαση του πρωθυπουργού να πάρει επάνω του την ευθύνη των διαπραγματεύσεων αποσκοπεί πρωτίστως στο εσωτερικό της κυβέρνησης και των βουλευτών. Πάντως, είναι αμφίβολο αν φθάνει η προαναγγελία της «πολιτικής διαπραγμάτευσης» για να κατευνάσει τα πνεύματα στη Ν.Δ. Ο κ. Σαμαράς επισκέπτεται σήμερα τη Μάλτα και την Ιταλία, όπου θα έχει συναντήσεις με τους ομολόγους τους Ζ. Μουσκάτ και Ε. Λέτα. Το ταξίδι εντάσσεται στις συζητήσεις για αλλαγή του ευρωπαϊκού πλαισίου για το μεταναστευτικό και γι’ αυτό τον πρωθυπουργό θα συνοδεύει ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, Ν. Δένδιας. Το θέμα θα απασχολήσει την προσεχή άτυπη σύνοδο κορυφής, 25-26 Οκτωβρίου.

Ο κ. Σαμαράς δέχεται εισηγήσεις να θέσει στη σύνοδο και το οικονομικό ζήτημα κατά τη διάρκεια του δείπνου, ώστε να γίνει σαφές στους εταίρους ότι δεν θα δεχθεί άλλα μέτρα. Το βέβαιο για την ώρα είναι ότι θα επιδιώξει συνάντηση στο περιθώριο με την καγκελάριο της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ. Το ενδεχόμενο να καθυστερήσει ο σχηματισμός κυβέρνησης στο Βερολίνο, μεταθέτει τις όποιες αποφάσεις και δημιουργεί συνθήκες διπλού εγκλωβισμού για την ελληνική κυβέρνηση. Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, «η κυβέρνηση κινδυνεύει να μην την πιστεύει κανείς στο εσωτερικό και να μην της δίνει σημασία κανείς στην Ε.Ε.».

Αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα σε μια «πολιτική διαπραγμάτευση». Τα πολιτικά χαρτιά που έριξε το προηγούμενο διάστημα ο κ. Σαμαράς, ο κίνδυνος της αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης, δεν φάνηκε να συγκίνησε την επικεφαλής του ΔΝΤ, ενώ σε ό,τι αφορά τους εταίρους, η κίνηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς να προκρίνει για την προεδρία της Κομισιόν τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα, εξασθενεί την κυβερνητική κινδυνολογία. Ενδεικτικό της αμηχανίας είναι το σχόλιο του γραμματέα της Ν.Δ. Α. Παπαμιμίκου, που κατηγόρησε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι «μετά τις ακραίες συνιστώσες εσωτερικού, επενδύει στις ακραίες συνιστώσες εξωτερικού», αναφερόμενος στα ευρωπαϊκά κόμματα του συμμετέχουν στο ΚΕΑ. Την ίδια ώρα, μέσα στη Ν.Δ. ο πιο φανατικός υποστηρικτής του Αντ. Σαμαρά, Φ. Κρανιδιώτης, πυροδοτεί νέο κύκλο αντιπαραθέσεων με την πρόταση που δημοσίευσε στον ιστότοπο antinews «να σταματήσουμε να πληρώνουμε τους δανειστές, μέχρι να δεχτούν το λογικό αίτημά μας».

Προς νέο Μνημόνιο

Στην κυβέρνηση είναι διάχυτη η αίσθηση ότι έχει χαθεί η πρωτοβουλία των κινήσεων και, αν δεν υπάρξει αλλαγή στάσης από τους εταίρους, θα σύρεται και το πρώτο εξάμηνο του 2014 που θα ασκεί την προεδρία της Ε.Ε. σε συζητήσεις για ένα νέο Μνημόνιο, που ίσως και να μην ολοκληρωθούν, καθώς μεσολαβούν οι ευρωεκλογές και οι εκλογές για τους δήμους. Η αγωνία για τις αντοχές του κυβερνητικού σχήματος εκφράζεται εντούτοις με διαφορετικούς τρόπους. Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας προαναγγέλλει ότι θα ζητήσει «έκτακτο Eurogroup τον Απρίλιο (!) μόλις επιβεβαιωθεί από τη Eurostat το πρωτογενές πλεόνασμα». Αντιθέτως, στο στενό επιτελείο του πρωθυπουργού εκτιμούν πως «ό,τι είναι να γίνει, πρέπει να γίνει μέχρι τον Δεκέμβριο».

http://www.efsyn.gr/