Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2013

Νίκος Καζαντζάκης (18 Φεβρουαρίου 1883 έως 26 Οκτωβρίου 1957) : «Το χώμα της Κρήτης έφτιασε το αίμα μου – αυτό θέλω να το πιει…» (Σπάνιο Βίντεο)

Το πρωί της 26ης Οκτωβρίου 1957 ο Νίκος Καζαντζάκης άφηνε την τελευταία του πνοή στην κλινική του Φράιμπουργκ. Χτυπημένος από τη λευχαιμία έδινε τη μάχη για να παραμείνει στη ζωή-ήθελε ο ίδιος να ζήσει μέχρι το 1966! Αλλά δεν πρόλαβε. Ο θάνατός του προκάλεσε θλίψη σε ολόκληρη την Κρήτη που είχε να νιώσει τέτοιο πένθος από τότε που έφυγε ο Βενιζέλος, το 1936.


του Κώστα Μπογδανίδη
Ο Μάριος Πλωρίτης περιγράφει μια σκηνή με τον Νίκο Καζαντζάκη λίγο πριν πεθάνει. Όταν τον ρώτησε για την Ελλάδα.
-Η Ελλάδα είναι η μεγάλη Μάνα, έκανε ζωηρά. Δεν έχει σημασία κι αν βρίσκομαι μακριά της. Την Ελλάδα την έχω μέσα μου. Και πιο πολύ την Κρήτη… Έπειτα, κι εδώ που βρισκόμαστε είναι Ελλάδα. Την Αντίπολη δεν τη χτίσανε Έλληνες, Ίωνες; Μα είτε εδώ, είτε αλλού, η Ελλάδα μ’ ακολουθεί παντού και πάντα…
Έπειτα, πρόστεσε πιο χαμηλόφωνα:
-Όμως θέλω να πεθάνω στην Κρήτη. Είναι η γη μου. Εκεί στο Κάστρο (Ηράκλειο). Κι αν δεν προφτάσω να πεθάνω εκεί, εκεί θέλω να με θάψουνε. Το χώμα της Κρήτης έφτιασε το αίμα μου – αυτό θέλω να το πιει…
Το πρωί της 26ης Οκτωβρίου 1957 ο Νίκος Καζαντζάκης άφηνε την τελευταία του πνοή στην κλινική του Φράιμπουργκ. Χτυπημένος από τη λευχαιμία έδινε τη μάχη για να παραμείνει στη ζωή-ήθελε ο ίδιος να ζήσει μέχρι το 1966! Αλλά δεν πρόλαβε. Ο θάνατός του προκάλεσε θλίψη σε ολόκληρη την Κρήτη που είχε να νιώσει τέτοιο πένθος από τότε που έφυγε ο Βενιζέλος, το 1936.
Ο Kαζαντζάκης είχε προσβληθεί πριν οκτώ χρόνια από λευχαιμία και βρισκόταν κάτω από συνεχή ιατρική παρακολούθηση. H αρχή του τέλους σήμανε έπειτα από ένα ισχυρό εμβόλιο που έκανε, παρά τις αντίθετες συστάσεις των γιατρών του, εναντίον διαφόρων νόσων, προκειμένου να ταξιδέψει στην Iαπωνία και την Kίνα, επίσημα καλεσμένος της κινεζικής κυβέρνησης.
Tο ταξίδι έγινε, αλλά η επιστροφή τον βρήκε καταβεβλημένο. Mπήκε για θεραπεία στο εθνικό νοσοκομείο της Kοπεγχάγης και στη συνέχεια στην πανεπιστημιακή κλινική του Φράιμπουργκ, όπου χτυπήθηκε από γρίππη, που ήταν η χαριστική βολή.
Το Ηράκλειο ήταν για τον Καζαντζάκη η πατρίδα στην οποία πάντα επέστρεφε. Τώρα θα ερχόταν για την μόνιμη κατοικία του. Ήσυχος και ήρεμος. Λεύτερος που συνήθιζε να λέει. Και χωρίς να τον κυνηγούν οι σκοταδιστές, όλοι όσοι δεν μπορούσαν να δουν μπροστά.
Η εκκλησία
Από το 1930 η Ορθόδοξη εκκλησία τον είχε βάλει στο μάτι: έκανε μήνυση και δίκασε τον Καζαντζάκη και τον Δημήτρη Γληνό για ένα άρθρο τους σε λογοτεχνικό περιοδικό. Το 1954 άρχισε ο πνευματικός διωγμός εναντίον του μεγάλου συγγραφέα .
Ο πάπας της Ρώμης απαγόρευσε την κυκλοφορία του «ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΠΕΙΡΑΣΜΟΥ». Τον ίδιο χρόνο ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής αποδοκιμάζει με αηδία τις "βλαστήμιες"του μαέστρου της λογοτεχνίας κατά τον θεάνθρωπο και ζητά να μην επιτραπεί η μετάφραση των βιβλίων του στα Ελληνικά.
Ο Μητροπολίτης της Χίου κάνη αίτηση στην Ιερά Σύνοδο απαιτώντας τον αφορεσμού του άθεου και την ποινική καταδίκη του από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων επίσης καταδικάζει τα βιβλία του βλάσφημου.
Η Ιερά Σύνοδος καταράστηκε με μίσος και αφόρεσε τον Καζαντζάκη. Για να γίνει έγκυρη ο αφορισμός του χρειαζόταν την συγκατάθεση του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Η Ανωτάτη εξουσία της Ορθόδοξης εκκλησίας έκανε αίτηση στον Πατριάρχη Αθυναγορα της Κωνσταντινούπολης και ζήτησε να αφορεσθη επίσημα ο «γιος του Σατανά». Στα αρχεία πάντως του Πατριαρχείου δεν βρέθηκε ποτέ επίσημος αφορισμός…
Συνάμα ζητά επιμόνως την απαγόρευση των αισχρών έργων του και την ποινική τιμωρία του από τον Αρειο πάγο, το Εφετικό δικαστήριο και τον εισαγγελέα Αθηνών.   
                                Ο θάνατος
Η σορός του Νίκου Καζαντζάκη έφτασε στην Αθηνα στις 4 Νοεμβριου του 1957  και ο Αρχιεπίσκοπος των Αθηνών Θεόκλητος άρπαξε την  ευκαιρία να πάρει εκδίκηση ενάντια στον «αθυρόστομο  υβριστή και συκοφάντη».
Ορθόδοξος σύλλογος έστειλε τηλεγράφημα στον Μητροπολίτη Κρήτης και σε όλη την ιεραρχία να αρνηθούν σφοδρά όλα τα ιερά μυστήρια στον αντίχριστο νεκρό και να μην επιτραπεί η κηδεία του σε κανένα νεκροταφείο της εκκλησιάς. Το τετραπέρατο μυαλό το Αριστοτέλη Ωνάση έσωσε την Ελλάδα …Το ίδιο απόγευμα διέθεσε ένα έκτατο αεροπλάνο της Ολυμπιακής και μετέφερε την σορό του.
Πάντως όταν το αεροπλάνο προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, μια τεράστια ανθρωποθάλασσα υποδέχτηκε τον γιο της Κρήτης. Χιλιάδες Καστρινοι, άνθρωποι της παγκόσμιας τέχνης, του θεάτρου, της πολιτικής και των τοπικών αρχών περίμεναν με θλίψη τον διάσημο νεκρό. Το φέρετρο τοποθετήθηκε στον Μητροπολιτικό ναό του Άγιου Μήνα με την έγκριση του Μητροπολίτη της Κρήτης Ευγένιου που αψήφησε τις απειλές της Ιεραρχίας και έψαλε μια σύντομη επιμνημόσυνο δέηση. Βρακοφόροι Κρητικοί και κοπελιές του Λυκείου με εθνικές ενδυμασίες και μαύρες μαντίλες στάθηκαν δίπλα στο φέρετρο. Εκατοντάδες στέφανα κατατέθηκαν στην τιμή του Κρητικού και το λαϊκό προσκύνημα κράτησε μέχρι αργά τα μεσάνυχτα.
Κάθε δρόμος και σοκάκι του Κάστρου είχε σκεπαστεί από μια τεράστια πυκνή ανθρωποθάλασσα που θρηνούσε σιωπηλά και με αξιοπρέπεια τον μεγάλο νεκρό. Στα μπαλκόνια και καταστήματα κυμάτιζαν Εθνικές θλιμμένες σημαίες. Έκλεισαν τα σχολειά , άνοιξαν παράθυρα και πόρτες και ξεμύτισαν έξω οι Καστρινοί για να αποχαιρετήσουν τον συμπατριώτη τους.
Ο Μητροπολίτης Ευγένιος έψαλε την νεκρώσιμη ακολουθία παρουσία του πρωτοσύγκελου αρχιμανδρίτη Φιλόθεου Βουζουνεράκη (μετέπειτα μητροπολίτη Ιεραπύτνης και Σητείας) Ο δήμαρχος του Ηρακλείου, ο συναρχηγος των Φιλελευθέρων Γεώργιος Παπανδρέου, Ο Νορβηγός συγγραφέας Μαξ Ταου, πρυτάνεις του Πανεπιστημίου, ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και διάφοροι λογοτεχνικοί σύλλογοι προσφώνησαν και τίμησαν με γενναιοδωρία τον μεγαλύτερο λογοτέχνη του αιώνα μας.
Η Δημοτική μουσική του Ηρακλείου προηγήθηκε της νεκρικής πομπής παίζοντας τον Κρητικό ύμνο .Το φέρετρο συνόδευσαν βρακοφόροι και κοπελιές του Λυκείου κρατώντας τα κατατεθέντα στέφανα . Ακολούθησαν η χήρα του νεκρού Ελενη Καζαντζάκη, οι αδελφές του Αναστασία και Μαρία , και Έλληνες επίσημοι. Πήραν σειρά οι φοιτητές της παιδαγωγικής Ακαδημίας και άνθρωποι των γραμμάτων και θεάτρου κρατώντας τα βιβλία του Καζαντζάκη και πίσω ακολούθησε χιλιάδες λαός. Σαν τοποθετήθηκε ο νεκρός μέσα στον πρόχειρο τάφο στην γη που τον γέννησε, η Ελλάδα ολόκληρη έγειρε το κεφάλι και τον μοιρολόγησε. Αυτή την συγκινητική εικόνα ζωγράφισαν οι Ελληνικές εφημερίδες. Η Φιλαρμονική του Δήμου έπαιξε ξανά με δέηση τον ύμνο της Κρήτης : “Από φλόγες η Κρητη ζωσμένη τα βαριά της τα σίδερα σπα και σαν πρώτα χτυπιέται χτυπά και γοργή κατεβαίνει. ” …!!

ΠΗΓΕΣ:
-Κ.Μπογδανίδης
-Εφημερίδα «ΠΑΤΡΙΣ»
-Νέα Εστία, Ν.Καζανζάκης
-Δ.Γκιώνης
-Ελ.Κατσουλάκη
_Ιστορικό Μουσείο Κρήτης

0 comments :

Δημοσίευση σχολίου

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *