Από την 11η Σεπτέμβρη στην 13η Νοέμβρη: Η «παγκοσμιοποίηση» του ISIS

ΔΟΓΜΑ ΤΡΟΜΟΥ

Eάν τα βήματα του Isis ακολουθούν σταθερά εκείνα της Αλ Κάιντα, το καθοριστικό σταυροδρόμι είναι εκείνο που συνδέει την 11η Σεπτεμβρίου της Αμερικής με την 13η Νοεμβρίου του Παρισιού και της Ευρώπης.

Είναι το σταυροδρόμι που, όπως σημειώνουν οι αναλυτές, κάνει την δράση του Isis παγκόσμια και σηματοδοτεί τη νέα στρατηγική του – μια στρατηγική, που απειλεί να θέσει ολόκληρη τη Δύση υπό το «δόγμα του τρόμου».

Το Ισλαμικό Κράτος, επισημαίνει ο Guardian, ακολουθεί πιστά πλέον την πορεία της αλ-Κάιντα από την οποία αποσπάστηκε περίπου πριν από τρία χρόνια.

Η αλ-Κάιντα ήθελε να ενώσει τους Μουσουλμάνους όλου του κόσμου, με στόχο την ανατροπή των «διεφθαρμένων, υποκριτικών» καθεστώτων, πρωτίστως της Μέσης Ανατολής. Αυτό ήταν και το πρώτο βήμα για την ανάκτηση της χαμένης ισχύος και αίγλης των μεγάλων μουσουλμανικών αυτοκρατοριών του Μεσαίωνα και της επανίδρυσης του χαλιφάτου. 

Όμως, η στρατηγική της τοπικής εστίασης – την οποία είχαν αναλάβει να εκτελέσουν διασπαρμένες ομάδες ανά τον ισλαμικό κόσμο – έφερε ελάχιστα αποτελέσματα και η αλ-Κάιντα άρχισε να στοχεύει την Δύση, με πρώτες τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η σταθερή κλιμάκωση αυτής της στρατηγικής οδήγησε στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Ακολούθησαν κι άλλες επιθέσεις, στην Ευρώπη και αλλού, με το κύμα της ριζοσπαστικοποίησης να κερδίζει όλο και μεγαλύτερη στήριξη λόγω και του πολέμου στο Ιράκ. Το κύμα της βίας ωστόσο, άρχισε να κάμπτεται στα τέλη της δεκαετίας, καθώς μεγάλες ομάδες μουσουλμανικών πληθυσμών αποστασιοποιήθηκαν.

Οι 3 στόχοι του Isis

Τώρα ο Isis φαίνεται να ακολουθεί αντίστοιχη πορεία. Το στοιχείο της παγκοσμιοποίησης έρχεται να προστεθεί στην τακτική των τοπικών χτυπημάτων που, σε αντίθεση με την αλ-Κάιντα, πέτυχαν σε έναν βαθμό τους στόχους τους. Στην ανάληψη ευθύνης του Isis το Σάββατο, για τις επιθέσεις στο Παρίσι, δεν υπήρξε προσκλητήριο προς τους Μουσουλμάνους της Γαλλίας να ξεσηκωθούν και να χτυπήσουν κατά μόνας, κατά την λεγόμενη τακτική του «μοναχικού λύκου». Αυτή η παλιά πρακτική των, λιγότερο ή περισσότερο, σιωπηλών προσκλητηρίων αντικαταστάθηκε από εκείνη της ευθείας και μετωπικής δράσης που η οργάνωση πιστεύει ότι θα είναι πιο αποτελεσματική.

Ο Isis, όπως όλες οι οργανώσεις αυτού του τύπου, χρησιμοποιεί τη βία στοχευμένα. Οι επιθέσεις του δεν είναι τυχαίες, ούτε αδιάκριτες. Έχουν τρεις συγκεκριμένους στόχους: να τρομοκρατήσουν, να κινητοποιήσουν και να πολώσουν. Η πρόκληση διάχυτου και ανεξέλεγκτου φόβου – τρόμου – στον πληθυσμό σημαίνει ότι ο Isis μπορεί και να εξαναγκάσει τις δυτικές ηγεσίες να πάρουν αποφάσεις που δεν θα λάμβαναν αλλιώς, όπως για παράδειγμα να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς στη Συρία.

Ο δεύτερος στόχος είναι να εμπνεύσει τους ήδη υπάρχοντες υποστηρικτές του Ισλαμικού Κράτους και να προσελκύσει κι άλλους.

Ο τρίτος στόχος είναι να πολώσει, κι ίσως είναι κι ο πιο σημαντικός. Στο Ιράκ και στη Συρία, ο Isis έχει μοχλεύσει με σκληρότητα όλες τις εσωτερικές εντάσεις που υπάρχουν σε κάθε κοινότητα – σεχταριστικές, εθνικιστικές, φυλετικές, οικονομικές – για να δημιουργήσει έδαφος που να μπορεί ο ίδιος να εκμεταλλευθεί. Γνωρίζει καλά ότι μια κοινότητα διχασμένη, όπου το μίσος τροφοδοτείται από τον αμοιβαίο φόβο, είναι το πλέον πρόσφορο έδαφος για στρατολόγηση.

Ο αφανισμός της «γκρίζας ζώνης»

Τον περασμένο Φεβρουάριο, σε ένα ανατριχιαστικό άρθρο στο όργανο προπαγάνδας του Ισλαμικού Κράτους, το περιοδικό Dabiq, ο Isis παρουσίασε ο ίδιος την στρατηγική του με στόχο τον αφανισμό εκείνου που ο συγγραφέας του άρθρου προσδιόρισε ως «η γκρίζα ζώνη».

Αυτή η «γκρίζα ζώνη», κατά τον Isis, είναι ό,τι βρίσκεται ανάμεσα στην πίστη και την απιστία, το καλό και το κακό, το σωστό και το καταραμένο. Στην ίδια ζώνη περιλαμβάνονται επίσης και όλοι εκείνοι που ακόμη δεν έχουν κάνει την επιλογή ανάμεσα στις δυνάμεις της μίας ή της άλλης πλευράς.

Η «γκρίζα ζώνη», υποστήριζε ο Isis, «απειλήθηκε καίρια μετά τις ευλογημένες επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, καθώς αυτές έδειξαν στον κόσμο» τα δύο στρατόπεδα ανάμεσα στα όποια η ανθρωπότητα πρέπει να κάνει την επιλογή της.

Με τα χρόνια, αλλεπάλληλες πράξεις βίας περιόρισαν αυτή την «γκρίζα ζώνη».  Ώσπου στα τέλη του 2014, ο Isis διακήρυξε ότι «ήρθε η ώρα για ένα ακόμη μεγάλο γεγονός που θα φέρει τον διχασμό σε όλον τον πλανήτη και θα καταστρέψει ολοκληρωτικά την γκρίζα ζώνη, όπου κι εάν βρίσκεται».

Αυτό το μεγάλο γεγονός ήταν, προφανώς, η επίθεση στα γραφεία του Charlie Hebdo στο Παρίσι τον Ιανουάριο του 2015. H επίθεση όμως δεν στάθηκε αρκετή για να πολώσει την γαλλική κοινωνία με τον τρόπο που ήλπιζε η οργάνωση. Η τότε ματαίωση έφερε και τη νέα προσπάθεια, με τα τρομακτικά αποτελέσματα της περασμένης Παρασκευής στο Παρίσι. 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή νέα παγκόσμια εκστρατεία θα συνεχιστεί, είτε έως ότου εξοντωθεί ο Isis - προοπτική, που σήμερα μοιάζει μακρινή - , είτε έως ότου η οργάνωση πετύχει τους στόχους της - προοπτική που μοιάζει αδιανόητη...