Οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας…

Του Γιάννη Παντελάκη

Αν υπάρχει μια θετική παράμετρος που θα έπρεπε να κρατήσουμε ως χώρα, σε σχέση με το προσφυγικό - μεταναστευτικό ζήτημα, αυτή είναι μια. Και μόνο αυτή. Η πρωτόγνωρη διάθεση χιλιάδων ανθρώπων της διπλανής πόρτας να εκδηλώσουν με κάθε τρόπο συμπαράστασή και αλληλεγγύη στους απελπισμένους. Οι γιαγιάδες της Λέσβου και οι ανώνυμοι εθελοντές της Ειδομένης. Ένα φαινόμενο που εκδηλώθηκε αυθόρμητα από τις πρώτες στιγμές που άρχισαν να φτάνουν στα νησιά του Αιγαίου άνθρωποι κυνηγημένοι από πολέμους ή οικονομική ανέχεια. Εδώ όμως, δυστυχώς βάζουμε τελεία. Όλα τα υπόλοιπα που ακολούθησαν και συμβαίνουν ως σήμερα είναι αυτά που μας χαρακτηρίζουν ως μια τριτοκοσμική χώρα, όπου περισσεύει ο λαϊκισμός, η δημαγωγία, το «φαίνεσθαι» και η λαμογιά.

Και η απαρίθμηση των χαρακτηριστικών αυτών ξεκινάει από τον τρόπο που το πολιτικό προσωπικό διαχειρίζεται το ζήτημα και φτάνει ως τις φωτογραφίες εκείνες όπου μαζί μητροπολίτες, είδωλα της ποπ, επαγγελματίες φιλάνθρωποι, δήμαρχοι που λατρεύουν τις τηλεοπτικές κάμερες και ένα σωρό άλλοι προβεβλημένοι βρήκαν ευκαιρία για μια ακόμα δημόσια επίδειξη ευαισθησίας. Αδιαφορώντας για το ουσιαστικό, ότι η αλληλεγγύη σ' αυτόν που έχει ανάγκη πρέπει να γίνεται διακριτικά και αθόρυβα. Αν μη τι άλλο ως μια ένδειξη σεβασμού σ' αυτόν...

Από το πρόβλημα, προσπάθησαν να κερδίσουν πολλοί. Εντυπώσεις και χρήματα. Το πολιτικό προσωπικό στην πρώτη κατηγορία και ειδικά αυτό που βρίσκεται στην εξουσία. Φάνηκε ανίκανο, όχι απλά για να χαράξει μια απλή στρατηγική διαχείρισης, αλλά και για το στοιχειώδες. Να στείλει στους χώρους συγκέντρωσης των προσφύγων μερικούς κρατικούς υπαλλήλους που θα συντονίσουν. Κάτι ανέξοδο και εύκολο. Ούτε καν αυτό. Το ελάχιστο. Πόσο μάλλον μια πολιτική που θα πρότεινε στην υπόλοιπη Ευρώπη και θα ήταν βασισμένη στην αντικειμενική πραγματικότητα ότι το προσφυγικό δεν αφορά μια χώρα.

Η αξιωματική αντιπολίτευση από την άλλη και μερικές ακόμα πολιτικές εκφράσεις, που βρήκαν εύκολη ευκαιρία για κριτική. Λες και αυτό το αδύναμο κράτος να οργανώσει μια στοιχειώδη λειτουργία ενός μηχανισμού είναι ένα κράτος που χτίστηκε χθες, δεν έχει παρελθόν και μάλιστα βασισμένο στις δικές τους πολύχρονες πρακτικές. Το ίδιο ισχύει και για την κατανομή ευθυνών σε ο,τι αφορά τη μαζικότητα των μεταναστών που έρχονται στη χώρα τον τελευταίο χρόνο. Δεν είναι η ένταση του πολέμου που οδηγεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να φεύγουν από τις εστίες τους, είναι οι (πραγματικά) ανόητες δηλώσεις κάποιας υπουργού.

Οι παθογένειες που αναδείχτηκαν από το προσφυγικό δεν σταματάνε εδώ. Τις βλέπουμε όλοι να εμφανίζονται από το περασμένο καλοκαίρι ως σήμερα. Οι σύγχρονοι μαυραγορίτες, άνθρωποι της διπλανής πόρτας κι αυτοί, οι επαγγελματίες ανθρωπιστές που όμως κερδίζουν, οι ενοχλημένοι κάτοικοι που γειτονεύουν με χώρους υποδοχής προσφύγων και ένα σωρό άλλα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τη νεοελληνική κοινωνία…