Ιταλία – ΕΕ: Δεν ακούω! Πάρε το μηδέν

Κλείνοντας την μαραθώνια μετάδοσή τους για το ιταλικό δημοψήφισμα στην ΕΡΤ οι παρουσιαστές και οι καλεσμένοι έθεσαν ένα κοινό ερώτημα: Θα ακούσουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο το μήνυμα; (Υποθέτω το ίδιο ερώτημα θα έθεταν και τα ιδιωτικά κανάλια αν είχαν τα αντανακλαστικά, την ικανότητα και την ποιότητα προγράμματος για να κάνουν μια αντίστοιχη μετάδοση).

  

Το συγκεκριμένο ερώτημα όμως υποκρύπτει, έστω και ασυνείδητα, μια πολιτική τοποθέτηση. Υπονοεί ότι κάποιοι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες και κυρίως η Μέρκελ και ο Σόιμπλε έχουν στυλώσει τα πόδια και δεν ακούν τα μηνύματα που τους στέλνουν οι λαοί της Ευρώπης.

Αν ζητήσεις διευκρινίσεις, ορισμένοι από τους σχολιαστές θα σου μιλήσουν για την προτεσταντική ηθική του γερμανικού καπιταλισμού, που δεν επιτρέπει παρεκκλίσεις από την οικονομική ορθοδοξία. Ίσως να αναφερθούν και στο συλλογικό ψυχολογικό τραύμα του γερμανικού έθνους, που δεν ανέχεται ούτε τον ελάχιστο, υγιή πληθωρισμό, φοβούμενο ότι τα φαντάσματα της δημοκρατίας της Βαϊμάρης θα επιστρέψουν.

Ορθές παρατηρήσεις, αλλά εκτός θέματος. Το να αποδίδεις τα προβλήματα της ευρωπαϊκής περιφέρειας στο «ξερό κεφάλι» της Μέρκελ και του Σόιμπλε είναι σαν να αποδίδεις την χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008 στην ανηθικότητα ορισμένων τραπεζιτών και χρηματιστών – που αν εκλείψουν όλα θα επανέλθουν στην κανονική του μορφή.

Ή θέση αυτή συμφέρει φυσικά την κυβέρνηση, και άλλους υπηρέτες της ΕΕ, που προσπαθούν να μας πείσουν ότι αν φύγουν οι συγκεκριμένοι κακοί πολιτικοί (λόγω εκλογών ή από βαθιά γεράματα) όλα θα γίνουν καλά. Θα φύγουν τα τσιρότα θα γίνουμε σαν πρώτα, που έλεγε και ο Θανάσης Βέγγος.

Δυστυχώς για εμάς, ακόμη και αν η Γερμανία εξαφανιζόταν αύριο το πρωί από τον χάρτη, τη θέση της θα καταλάμβανε αμέσως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης. Με το μέγεθός της θα προκαλούσε το ίδιο χάσμα ανταγωνιστικότητας μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας αναγκάζοντας τις μικρότερες οικονομίες να αυξήσουν τα ελλείμματά τους τα οποία στο τέλος θα συσσωρεύονταν σαν χρέη.

Αυτή είναι η δομή του ενιαίου νομίσματος και δεν πρόκειται να αλλάξει είτε βρίσκεται στην καγκελαρία η Μέρκελ, ο Γκρίλο ή ο Κουτσούμπας.

Για την ακρίβεια στα πρώτα χρόνια της ευρωζώνης το Βερολίνο δεν επεδίωκε καν να παίξει αυτό τον ηγετικό ρόλο στη νομισματική ένωση. Η ευρωζώνη αποτελούσε περισσότερο μια προσπάθεια άλλων ευρωπαϊκών χωρών (και κυρίως της Γαλλίας) να ελέγξουν την οικονομική παντοκρατορία της ενοποιημένης Γερμανίας.

Οι Ιταλοί έστειλαν το μήνυμά τους πρωτίστως στη δική τους κυβέρνηση και σε έναν πρωθυπουργό που δεν εξελέγη με εκλογές, αλλά κυβερνούσε με τη στήριξη της κονφιντούστρια – του συνδέσμου Ιταλών βιομηχάνων. Και αυτοί πρέπει να είναι πάντα οι πρώτοι αποδέκτες τέτοιων μηνυμάτων.

Αν προσπαθούσαν να στείλουν μήνυμα στην ΕΕ θα συνειδητοποιούσαν ότι δεν μπορούν να το κάνουν γιατί βρίσκονται στο λάθος δίκτυο – αυτό της ευρωζώνης.

Και αν το δίκτυο δεν στέλνει τα μηνύματά σου μάλλον έχει έρθει η στιγμή να αλλάξεις πάροχο.

Άρης Χατζηστεφάνου