Ο Γενάρχης

Η πρωτόγνωρη, μοντέρνα γραμμή του Γιάννη Ιωάννου, το ανίερο, ανελέητο χιούμορ του, η βέβηλη πολιτική του σάτιρα δημιούργησαν ένα νέο γελοιογραφικό σύμπαν στη χώρα μας. Τα ανθρωπάκια του όμως δεν θα κυκλοφορούν πια ανάμεσά μας. Ο χάρτινος κόσμος μας φτώχυνε...

Γράφει ο Ανδρέας Πετρουλάκης  

To έχω ξαναγράψει με άλλη, εξ ίσου θλιβερή αφορμή. Εγώ δεν θα γινόμουν γελοιογράφος αν δεν υπήρχαν ο Γιάννης Ιωάννου και ο Γιάννης Καλαϊτζής. Νομίζω και άλλοι της γενιάς μου. Αυτοί οι δύο πήραν το νήμα από τους εμβληματικούς προδικτατορικούς γελοιογράφους, κυρίως τον ΚΥΡ και τους Μητρόπουλους, και άνοιξαν νέους δρόμους στη γελοιογραφία στους οποίους μπορέσαμε να βρούμε κι εμείς αργότερα τα πατήματά μας. Τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης και τα επόμενα, αυτοί ήταν το χάρτινο σχολείο της γελοιογραφίας που θητεύσαμε χωρίς να το έχουμε συνειδητοποιήσει στην αρχή. Οταν πρωτοδημοσιεύσαμε συνειδητοποιήσαμε το υδατογράφημα τους στα δικά μας σκίτσα και μάλλον είδαμε και πάθαμε να το σβήσουμε για να βάλουμε μετά από καιρό το δικό μας. Αλλά ένα ίχνος τους, που μόνο εμείς βλέπουμε, υπάρχει πάντα. 

Oταν ο Παπουτσάκης δημοσίευσε τα πρώτα μου σκαριφήματα στο «ΑΝΤΙ», για να με τονώσει έγραψε στην ταυτότητα του περιοδικού «σκίτσα: Καλαϊτζής, Ιωάννου, Πετρουλάκης». Ηταν σαν Μπιθικώτσης, Καζαντζίδης, Κολοπετινίτσας στη μαρκίζα, αλλά εγώ απογειώθηκα μέσα μου. Το αφελές παιδί νόμιζε ότι είχε πάρει μια θέση κάτω από τους γενάρχες, μόνο που αυτό έγινε πολλά χρόνια αργότερα- έτσι είναι αυτή η δουλειά, υπάρχεις μόνο μετά από χρόνια. 

Βέβαια ο Ιωάννου υπήρχε από την αρχή, αλλά ήταν γενάρχης. Τα πρώτα του σκίτσα στο «ΑΝΤΙ» και το «Βήμα» ήταν ένα δυνατό ξάφνιασμα στον έντονα πολιτικοποιημένο Τύπο της Μεταπολίτευσης.  Η πρωτόγνωρη, μοντέρνα γραμμή του, το ανίερο, ανελέητο χιούμορ του, η βέβηλη πολιτική του σάτιρα δημιούργησαν από την αρχή ένα νέο γελοιογραφικό σύμπαν στη χώρα μας. Το ολοσέλιδο κόμικ του, λίγο αργότερα, στο «Ποντίκι», την «Πρώτη» και την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» ήταν ένα εβδομαδιαίο πολιτικό γεγονός ενώ τα σκίτσα του επί πολλά χρόνια στο «Εθνος» αποτελούσαν σημεία αναφοράς. Δημοσίευε μέχρι το τέλος, με την ίδια, εξελιγμένη, απαράμιλλη γραμμή, με αταλάντευτη αριστερή, αντικομφορμιστική ματιά, με το παντοτεινό αιρετικό χιούμορ του, με εμφανή πίκρα τα τελευταία χρόνια για τις πολιτικές διαψεύσεις. 

Αναρωτιέμαι αν ήξεραν οι δυο τους τον ρόλο που έπαιξαν στις καριέρες μας. Ο Καλαϊτζής ίσως, ήταν ανοιχτή αγκαλιά, πάτερ φαμίλιας για δυο-τρεις γενιές. Ο Ιωάννου ήταν πιο απόμακρος και μοναχικός, αφανής για πολλά χρόνια, σχεδόν σαν τον Αρκά. Τα τελευταία χρόνια όμως άλλαξε συμπεριφορά και έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων, σαν να θέλησε να ανταποκριθεί καθυστερημένα στο ρόλο του δασκάλου, τουλάχιστον για την επόμενη από τη δική μου γενιά, μια που εμείς είχαμε πια μεγαλώσει χωρίς τη φυσική παρουσία του δίπλα μας. Ο Καλαϊτζής σού μάθαινε να κολυμπάς, ο Ιωάννου σε άφηνε να μάθεις μόνος σου. 

Λίγη σημασία έχουν πια αυτά, ο χάρτινος κόσμος μας φτώχυνε, τα ανθρωπάκια του Ιωάννου δεν θα κυκλοφορούν πια ανάμεσά μας και τα δικά μας, όλων μας, θα νιώθουν πιο μόνα.