Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών

 13 εκατομμύρια γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας 

Η βία κατά των γυναικών εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο στην επίτευξη της ισότητας, της ανάπτυξης, της ειρήνης, καθώς και στην εκπλήρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών.

 

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.

 

Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960. Όλες οι αδελφές Μιραμπάλ ήταν κόρες ενός πλουσίου επιχειρηματία και έζησαν άνετα παιδικά χρόνια. Οι ίδιες παντρεύτηκαν και ζούσαν αξιοπρεπέστατη ζωή μέχρι την άνοδο του δικτάτορα Τρουχίγιο στην εξουσία. Τότε ολόκληρη σχεδόν η περιουσία τους χάθηκε και οι ίδιες εισήλθαν στον αντιδικτατορικό αγώνα, μέσω ενός θείου τους. Η Μινέρβα ήταν αυτή που ξεκίνησε πρώτη την αντιστασιακή δράση. Τελικά, οι τρεις αδερφές σχημάτισαν το Κίνημα της 14ης Ιουνίου, ένα αντιστασιακό κίνημα, με στόχο την ανατροπή του δικτάτορα. Οι ίδιες έγιναν γνωστές ως “Πεταλούδες” (Las Mariposas) . Οι σύζυγοί τους φυλακίστηκαν και οι ίδιες  βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν. Παρολ’ αυτά, οι τρεις αδερφές συνέχισαν τον αγώνα τους για την αποτίναξη του Τρουχίγιο, προκαλώντας την οργή του τελευταίου, ο οποίος αποφάσισε να απαλλαγεί από αυτές μια για πάντα. Στις 25 Νοεμβρίου 1960 στη διάρκεια του επισκεπτηρίου στις φυλακές όπου ήταν κλεισμένοι οι άντρες τους, οι τρεις αδερφές συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε ένα χωράφι με ζαχαροκάλαμα. Εκεί βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν και στραγγαλίστηκαν μέχρι θανάτου. Ο θάνατός τους προκάλεσε μεγαλύτερη οργή για το δικτατορικό καθεστώς. Λίγους μήνες μετά, το 1961 ο δικτάτορας Τρουχίγιο δολοφονήθηκε.

 

Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA,2014), περίπου 13 εκατομμύρια γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας, ήτοι ποσοστό 7 % των γυναικών ηλικίας 18–74 ετών, 3,7 περίπου εκατομμύρια γυναίκες έχουν υποστεί σεξουαλική βία ήτοι ποσοστό 2 % των γυναικών ηλικίας 18–74 ετών. Μία στις 20 γυναίκες (5 %) έχει πέσει θύμα βιασμού από την ηλικία των 15 ετών και άνω και 18 % των γυναικών έχουν πέσει θύματα εξακολουθητικής παρενόχλησης από την ηλικία των 15 ετών και άνω. Επίσης, περίπου το 12 % των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης ή κάποιο συναφές περιστατικό από κάποιον ενήλικα πριν από την ηλικία των 15 ετών. Και τέλος, το ήμισυ όλων των γυναικών στην ΕΕ (53 %) αυτοπεριορίζουν τις μετακινήσεις τους στον δημόσιο χώρο από φόβο μήπως υποστούν σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση.

 

Η Διακήρυξη για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών που εκδόθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1993, ορίζει τη βία κατά των γυναικών ως «κάθε πράξη βίας με βάση το φύλο που έχει ως αποτέλεσμα ή είναι πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή ταλαιπωρία για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων απειλών τέτοιων πράξεων, εξαναγκασμού ή αυθαίρετης στέρησης της ελευθερίας, είτε συμβαίνει σε δημόσια είτε σε ιδιωτική ζωή. »

 

Οι αρνητικές συνέπειες της ψυχολογικής, σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας επηρεάζουν τις γυναίκες σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Για παράδειγμα, στέκεται εμπόδιο στην καθολική εκπαίδευση και το δικαίωμα στην εκπαίδευση για τα κορίτσια, στον περιορισμό της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κλπ. Όλα αυτά μεταφράζονται σε περιορισμένες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην αγορά εργασίας.

 

Ενώ η βία που βασίζεται στο φύλο μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, οπουδήποτε, ορισμένες γυναίκες και κορίτσια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα – για παράδειγμα, νεαρά κορίτσια και ηλικιωμένες γυναίκες, γυναίκες που αναγνωρίζονται ως λεσβίες, αμφιφυλόφιλοι, τρανσέξουαλ ή μεσοφυλάκιο, μετανάστες και πρόσφυγες, αυτόχθονες γυναίκες και εθνοτικές μειονότητες , ή γυναίκες και κορίτσια που ζουν με HIV και αναπηρίες, και εκείνες που ζουν μέσω ανθρωπιστικών κρίσεων.

 

Την πρώτη περίοδο της πανδημίας του Covid-19, η βία κατά των γυναικών χαρακτηρίστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως η «σκιώδης πανδημία». Η πρόεδρος της GREVIO 3 , Marceline Naudi σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι «για

πολλές γυναίκες και παιδιά, το σπίτι δεν είναι ένα ασφαλές μέρος», δεδομένου ότι οι πολιτικές απομόνωσης και περιορισμού που εφαρμόστηκαν από τα κράτη προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διάδοση του κορωνοϊού, για τα θύματα

ενδοοικογενειακής βίας είχε ως συνέπεια την περαιτέρω αύξηση του κινδύνου και την έκθεσή τους σε όλες τις μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας λόγω του περιορισμού της μετακίνησής τους και της συγκατοίκησης συνεχώς με τον κακοποιητή τους. Ο κίνδυνος αυτός υπήρξε ακόμη μεγαλύτερος για γυναίκες και κορίτσια ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, όπως για παράδειγμα οι γυναίκες προσφύγες και αιτούσες άσυλο, μετανάστριες, γυναίκες με αναπηρία, ηλικιωμένες γυναίκες κ.α.

 

 

 

Γεγονότα και αριθμοί: Τερματισμός της βίας κατά των γυναικών

Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και τα δεδομένα σχετικά με τον πολλαπλασιασμό της βίας είναι διαθέσιμα για τουλάχιστον 106 χώρες.

 

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 35 τοις εκατό των γυναικών έχουν βιώσει ποτέ σωματική ή / και σεξουαλική βία σε συντρόφους ή σεξουαλική βία από μη σύντροφο.

 

Οι κλήσεις προς τηλεφωνικές γραμμές έχουν αυξηθεί πέντε φορές σε ορισμένες χώρες καθώς τα ποσοστά αναφερόμενης βίας σε στενούς συντρόφους αυξάνονται λόγω της πανδημίας. Η περιορισμένη κυκλοφορία, η κοινωνική απομόνωση και η οικονομική ανασφάλεια αυξάνουν την ευπάθεια των γυναικών στη βία στο σπίτι σε ολόκληρο τον κόσμο.

 

Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, 48 χώρες είχαν ενσωματώσει την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών στα σχέδια αντιμετώπισης COVID-19 και 121 χώρες είχαν υιοθετήσει μέτρα για την ενίσχυση των υπηρεσιών για τις γυναίκες που επέζησαν της βίας κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας κρίσης, αλλά χρειάζονται επειγόντως περισσότερη βοήθεια.

 

137 γυναίκες σκοτώνονται από ένα μέλος της οικογένειάς τους κάθε μέρα. Εκτιμάται ότι από τις 87.000 γυναίκες που σκοτώθηκαν το 2017 παγκοσμίως, περισσότερες από τις μισές (50.000) σκοτώθηκαν από οικείους συντρόφους ή μέλη της οικογένειας. Πάνω από το ένα τρίτο (30.000) των γυναικών που σκοτώθηκαν το 2017 σκοτώθηκαν από τον νυν ή τον πρώην σύντροφό τους.

 

Λιγότερο από το 40% των γυναικών που βιώνουν βία ζητούν βοήθεια οποιουδήποτε είδους. Λιγότερο από το 10% εκείνων που ζητούν βοήθεια προσέφυγαν στην αστυνομία.

 

Τουλάχιστον 155 χώρες έχουν εκδώσει νόμους για την ενδοοικογενειακή βία και 140 έχουν νόμους για τη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας.

 

Οι ενήλικες γυναίκες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ (49%) όλων των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων που εντοπίστηκαν παγκοσμίως. Οι γυναίκες και τα κορίτσια μαζί αντιπροσωπεύουν το 72%, με τα κορίτσια να αντιπροσωπεύουν περισσότερα από τρία στα τέσσερα θύματα εμπορίας παιδιών. Οι περισσότερες γυναίκες και κορίτσια διακινούνται με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση.

 

Κατά την τελευταία δεκαετία, το παγκόσμιο ποσοστό παιδικού γάμου έχει μειωθεί, με τη Νότια Ασία να έχει τη μεγαλύτερη μείωση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Σήμερα, ο κίνδυνος παιδικού γάμου είναι υψηλότερος στην υποσαχάρια Αφρική, όπου περισσότερες από μία στις τρεις γυναίκες, ηλικίας 20-24 ετών, παντρεύτηκαν πριν από την ηλικία των 18 ετών. Ο παιδικός γάμος συχνά οδηγεί σε πρόωρη εγκυμοσύνη και κοινωνική απομόνωση, διακόπτει το σχολείο και αυξάνει τον κίνδυνο ενός κοριτσιού να βιώνει ενδοοικογενειακή βία.

 

Τουλάχιστον 200 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια, ηλικίας 15-49 ετών, έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων σε 31 χώρες όπου η πρακτική είναι συγκεντρωμένη . Οι μισές από αυτές τις χώρες βρίσκονται στη Δυτική Αφρική. Υπάρχουν ακόμη χώρες όπου ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων είναι σχεδόν καθολικός, όπου τουλάχιστον 9 στα 10 κορίτσια και γυναίκες, ηλικίας 15-49 ετών, έχουν ακρωτηριαστεί.

 

15 εκατομμύρια έφηβες σε όλο τον κόσμο, ηλικίας 15-19 ετών, έχουν βιώσει σεξ. Στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών, τα κορίτσια στην εφηβία διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο καταναγκαστικού σεξ (αναγκαστική σεξουαλική επαφή ή άλλες σεξουαλικές πράξεις) από έναν νυν ή πρώην σύζυγο, σύντροφο ή φίλο. Με βάση δεδομένα από 30 χώρες, μόνο το 1% έχει ζητήσει επαγγελματική βοήθεια.

 

Μία στις 10 γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρει ότι έχει υποστεί παρενόχληση στον κυβερνοχώρο από την ηλικία των 15 ετών .

Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, το 40-60% των γυναικών έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στο δρόμο.

 

Σε πέντε περιφέρειες, το 82 τοις εκατό των γυναικών βουλευτών ανέφεραν ότι είχαν βιώσει κάποια μορφή ψυχολογικής βίας ενώ υπηρετούσαν. Αυτό περιελάμβανε παρατηρήσεις, χειρονομίες και εικόνες σεξιστικού ή ταπεινωτικού σεξουαλικού χαρακτήρα, απειλές και εκφοβισμό. Οι γυναίκες ανέφεραν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως το κύριο κανάλι αυτού του τύπου βίας και σχεδόν οι μισοί (44 τοις εκατό) ανέφεραν ότι έλαβαν απειλές θανάτου, βιασμού, επίθεσης ή απαγωγής εναντίον τους ή των οικογενειών τους. Το εξήντα πέντε τοις εκατό είχε υποβληθεί σε σεξιστικές παρατηρήσεις, κυρίως από άνδρες συναδέλφους στο κοινοβούλιο.

 

Για να βρείτε ενημερωμένα δεδομένα, επισκεφθείτε την παγκόσμια βάση δεδομένων των Ηνωμένων Εθνών για τη βία κατά των γυναικών και τον κόμβο δεδομένων καταμέτρησης γυναικών .

 

Επίσης για βοήθεια και στήριξη διαβάστε https://www.unwomen.org/en/news/stories/2020/11/compilation-take-action-to-help-end-violence-against-women. 

πηγή