Αναρτήσεις
Σαν σήμερα 11 Νοεμβρίου του 1990 πέθανε ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές, ο λυρικός, ο ανατρεπτικός, ο αγωνιστικός και ένας εκ των βασικότερων ποιητών που εξέφρασαν την Αριστερά στην πατρίδα μας και στην Ευρώπη, ο Γιάννης Ρίτσος.
Νέος ήρθε στην Αθήνα όπου πέρασε δύσκολα χρόνια γεμάτα στερήσεις και κακουχίες. Μόλις τέλειωσε τις εγκύκλιες σπουδές του γράφτηκε στη σχολή χορού Μοριάνοβ και για ένα διάστημα συμμετείχε σαν χορευτής στη Λυρική Σκηνή. Η από τις στερήσεις κλονισμένη υγεία του τον ανάγκασε να αφήσει το χορό και να ασχοληθεί μονάχα με την ποίηση, ενώ για τα προς το ζην εργαζόταν σε διάφορους εκδοτικούς οίκους.
Το 1921 άρχισε να συνεργάζεται με τη «Διάπλαση των Παίδων». Συνεισέφερε επίσης ποιήματα στο φιλολογικό παράρτημα της «Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας» του Πυρσού.
Ο Γ. Ρίτσος εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή το 1934 με τον τίτλο «Τρακτέρ».
Την ίδια χρονιά εντάχθηκε στο ΚΚΕ, ενώ συνεργάστηκε και με το «Ριζοσπάστη», χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Γ. Σοστίρ, από αναγραμματισμό του ονόματός του.
Τα γεγονότα του Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη συγκλονίζουν την εργατική τάξη της χώρας μας και τον ίδιο: Στις 11 Μάη στέλνει τρία από τα δεκατέσσερα θρηνητικά ποιήματά του στο «Ριζοσπάστη» και την επόμενη μέρα η εφημερίδα τα δημοσιεύει, με γενικό τίτλο «Μοιρολόι».
Ολόκληρο το έργο θα κυκλοφορήσει λίγο αργότερα, στις 8/6/1936, με τον τίτλο «Επιτάφιος». Την περίοδο της Κατοχής ο Γ. Ρίτσος πήρε ενεργό μέρος στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση, ενώ μετά την απελευθέρωση, το 1948-1952, εξορίστηκε διαδοχικά στη Λήμνο, στη Μακρόνησο και τον Αϊ Στράτη.
Μετά την απελευθέρωσή του δραστηριοποιείται μέσα από τις γραμμές της ΕΔΑ.
Το 1956 τύπωσε τη «Σονάτα του σεληνόφωτος», για την οποία τιμήθηκε με το Α' Κρατικό Βραβείο ποίησης, το 1960 κυκλοφόρησε η μελοποίηση του «Επιτάφιου» από τον Μίκη Θεοδωράκη, ενώ το 1966 τυπώθηκε αυτοτελώς η «Ρωμιοσύνη» (πρώτη έκδοση το 1954), η οποία επίσης μελοποιήθηκε από τον Μ. Θεοδωράκη.
Την περίοδο της Χούντας, συνελήφθη και εξορίστηκε και πάλι στη Γυάρο και μετά στη Λέρο. Υπό το βάρος της διεθνούς κατακραυγής, αλλά και λόγω της σοβαρής του ασθένειας, η Χούντα αναγκάστηκε να τον μεταφέρει από την εξορία θέτοντάς τον σε κατ’ οίκον περιορισμό μέχρι το 1970.
Μετά τη μεταπολίτευση έτυχε πλήθους διακρίσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ το 1975, τιμήθηκε με το βραβείο «Λένιν» το 1977, κ.ά. Ο Γ. Ρίτσος παρέμεινε στρατευμένος στην υπόθεση του σοσιαλισμού μέσα από τις γραμμές του Κομμουνιστικού Κόμματος έως την τελευταία του πνοή.
Πρώτο Κρατικό Βραβείο ποίησης "Η Σονάτα του σεληνόφωτος" (1956)
Μέγα διεθνές βραβείο ποίησης (Βέλγιο, 1972)
Διεθνές βραβείο "Γκεόργκι Δημητρώφ" (Βουλγαρία, 1975)
Mέγα βραβείο ποίησης "Αλφρέ ντε Βινύ" (Γαλλία, 1975)
Διεθνές βραβείο "Αίτνα-Ταορμίνα" (Ιταλία, 1976)
"Βραβείο Ειρήνης του Λένιν" (ΕΣΣΔ, 1977)
Διεθνές βραβείο "Μποντέλο" (1978)
Εργογραφία
Ποιήματα
«Τρακτέρ », (1934)
«Πυραμίδες», (1935)
«Επιτάφιος», (1936)
«Το τραγούδι της αδελφής μου», (1937)
«Εαρινή συμφωνία», (1938)
«Το εμβατήριο του ωκεανού», (1940)
«Παλιά μαζούρκα σε ρυθμό βροχής», (1943)
«Δοκιμασία», (1943)
«Ο σύντροφός μας», (1945)
«Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο», (1952)
«Αγρύπνια», (1954)
«Πρωινό άστρο», (1955)
«Η σονάτα του σεληνόφωτος», (1956)
«Χρονικό», (1957)
«Αποχαιρετισμός», (1957)
«Χειμερινή διαύγεια», (1957)
«Πέτρινος χρόνος», (1957)
«Οι γειτονιές του κόσμου», (1957)
«Οταν έρχεται ο ξένος», (1958)
«Ανυπόταχτη πολιτεία», (1958)
«Η αρχιτεκτονική των δέντρων», (1958)
«Οι γερόντισσες κ' η θάλασσα», (1959)
«Υδρία », (1957)
«Το παράθυρο», (1960)
«Η γέφυρα», (1960)
«Ο Μαύρος Αγιος», (1961)
«Το νεκρό σπίτι», (1962)
«Κάτω απ' τον ίσκιο του βουνού», (1962)
«Το δέντρο της φυλακής και οι γυναίκες», (1963)
«12 ποιήματα για τον Καβάφη», (1963)
«Μαρτυρίες Α», (1963)
«Παιχνίδια τ'ουρανού και του νερού», (1964)
«Φιλοκτήτης», (1965)
«Ρωμιοσύνη», (1966)
«Μαρτυρίες Β», (1966)
«Ορέστης», (1966)
«Όστραβα», (1967)
«Πέτρες, Επαναλήψεις, Κιγκλίδωμα», (1972)
«Η Ελένη», (1972)
«Χειρονομίες», (1972)
«Τέταρτη διάσταση», (1972)
«Η επιστροφή της Ιφιγένειας», (1972)
«Χρυσόθεμις», (1972)
«Ισμήνη», (1972)
«Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», (1973)
«Διάδρομος και σκάλα», (1973)
«Γκραγκάντα», (1973)
«Σεπτήρια και Δαφνηφόρια», (1973)
«Ο αφανισμός της Μήλος», (1974)
«Υμνος και θρήνος για την Κύπρο», (1974)
«Καπνισμένο τσουκάλι», (1974)
«Κωδωνοστάσιο», (1974)
«Χάρτινα », (1974)
«Ο τοίχος μέσα στον καθρέφτη», (1974)
«Η Κυρά των Αμπελιών», (1975)
«Η τελευταία προ Ανθρώπου Εκατονταετία», (1975)
«Τα επικαιρικά», (1975)
«Ημερολόγιο εξορίας», (1975)
«Μαντατοφόρες», (1975)
«Θυρωρείο», (1976)
«Το μακρινό», (1977)
«Γιγνεσθαι», (1977)
«Βολιδοσκόπος», (1978)
Τοιχοκολλητής, (1978)
Τροχονόμος, (1978)
Η Πύλη, (1978)
Το σώμα και το αίμα, (1978)
Μονεβασιώτισσες, (1978)
Το τερατώδες αριστούργημα, (1978)
Φαίδρα, (1978)
Λοιπόν;, (1978)
«Το ρόπτρο»,(1978)
Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα, (1978)
«Γραφή Τυφλού»,(1979)
Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού, (1980)
Διαφάνεια, (1980)
Πάροδος, (1980)
Μονόχορδα, (1980)
«Τα ερωτικά»,(1981)
Συντροφικά τραγούδια, (1981)
Υπόκωφα, (1982)
Μονοβασιά, (1982)
Το χορικό των σφουγγαράδων, (1983)
Τειρεσίας, (1983)
Με το σκούντημα του αγκώνα, (1984)
Ταναγραίες, (1984)
«Ανταποκρίσεις», (1987)
3Χ111 Τρίστιχα, (1987)
Αργά πολύ αργά μέσα στη νύχτα, (1991)
Συλλογές
«Ποιήματα - Α τόμος», (1961)
«Ποιήματα - Β τόμος», (1961)
«12 ποιήματα για τον Καβάφη», (1963)
«Μαρτυρίες - Σειρά 1η», (1963)
«Ποιήματα - Γ τόμος», (1964)
«Μαρτυρίες - Σειρά 2η», (1966)
«Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», (1973)
«Ποιήματα - Δ τόμος», (1975)
Θεατρικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
«Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα », (1942)
«Πέρα απ'τον ίσκιο των κυπαρισσιών», (1947)
«Τα ραβδιά των τυφλών», (1959)
«Ο λόφος με το συντριβάνι»
Μεταφράσεις
«Α.Μπλόκ: Οι δώδεκα», (1957)
«Ανθολογία Ρουμανικής ποίησης», (1961)
«Αττίλα Γιόζεφ: Ποιήματα», (1963)
«Μαγιακόφσκι: Ποιήματα», (1964)
«Ντόρας Γκαμπέ: Εγώ, η μητέρα μου και ο κόσμος», (1965)
«Ιλία 'Ερεμπουργκ: Το δέντρο», (1966)
«Ναζίμ Χικμέτ: Ποιήματα», (1966)
«Ανθολογία Τσέχων και Σλοβάκων ποιητών», (1966)
«Νικόλας Γκιλλιέν: Ο μεγάλος ζωολογικός κήπος», (1966)
«Α.Τολστόη : Η γκρινιάρα κατσίκα», (1976)
«Φ.Φαριάντ: Ονειρα με χαρταετούς και περιστέρια», (1988)
«Χο τσι Μινχ: Ημερολόγιο της φυλακής»
Ταξιδιωτικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
«Εντυπώσεις από τη Σοβιετική Ενωση», (1956)
«Ιταλικό τρίπτυχο», (1982)
Μεταφράσεις του έργου του
Εκτεταμένη ποιητική απόδοση των έργων του Ρίτσου έχει εκδοθεί (δίγλωσση) στην περσική γλώσσα από τον Πέρση ποιητή Φερεϊντούν Φαριάντ, φίλο του Ρίτσου, που πήρε για την εργασία του αυτή το Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης το 2006.
www.alfavita.gr
0 comments :
Δημοσίευση σχολίου