Bάζουν τρικλοποδιά στη συμφωνία

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

«Στάλα - στάλα με ποτίζεις δηλητήριο» θα μπορούσε να τραγουδάει αυτές τις μέρες το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, εν αναμονή της έγκρισης για παροχή ρευστότητας από τους Ευρωπαίους δανειστές προς τις τράπεζες και το κράτος. Το άνοιγμα της κάννουλας αναμένεται την επόμενη εβδομάδα, αλλά εν τω μεταξύ θα πρέπει να υποστούμε ένα ακόμη θρίλερ, το οποίο θα κορυφωθεί πιθανότατα τη Μεγάλη Τετάρτη.

Γιατί θα ζήσουμε θρίλερ, όμως, αφού υποτίθεται ότι, όπως δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας μετά την επταμερή συνάντηση στις Βρυξέλλες, η διαπραγμάτευση ξαναμπήκε στις ράγες και μετά τη συνάντηση με την Άνγκελα Μέρκελ εκπέμφθηκε από όλες τις πλευρές κλίμα αισιοδοξίας;

Η απάντηση βρίσκεται στα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών, που ξημεροβραδιάζονταν επί πολλές ημέρες στην Αθήνα και εξέπεμπαν κλίμα εμπλοκής, κάρφωναν υπουργούς για μη συνεργασία και τροφοδοτούσαν τα ΜΜΕ με ειδήσεις για αρνητική τροπή της διαπραγμάτευσης.

Όπως μαρτυρούν γνώστες της διαπραγματευτικής διαδικασίας, οι «τεχνικοί» (της τέως τρόικας και των νυν «θεσμών») δεν περιορίστηκαν ποτέ στην αναζήτηση και αξιολόγηση των στοιχείων της εθνικής οικονομίας. Αντιθέτως, κάποιοι από αυτούς είχαν επεκτείνει αρκετά τον ρόλο τους μανατζάροντας ιδιωτικά συμφέροντα, τα οποία προωθούσαν στις προηγούμενες κυβερνήσεις – με την ανοχή υπουργών – υπό μορφήν «αναγκαίων μεταρρυθμίσεων».

Το παιχνίδι

Σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικούς κύκλους, το ίδιο παιχνίδι επιχείρησαν να παίξουν και σε αυτόν τον διαπραγματευτικό γύρο, παρ’ ότι η συνάντηση στο Βερολίνο είχε δρομολογήσει κατά το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος το περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων.

Μάλιστα, τονίζουν, δεν είναι τυχαίο το ότι οι αρνητικές δηλώσεις εκ μέρους υψηλών Ευρωπαίων παραγόντων είχαν σταματήσει, ο συνήθως καυστικός ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απείχε από περιττές ή επιζήμιες δηλώσεις και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί περιορίζονταν στο να καταγράφουν λακωνικά την αργή, αλλά σταθερή πρόοδο της διαπραγμάτευσης.

Ακόμη και η Μέρκελ, στις λιγοστές δηλώσεις της για την Ελλάδα, φρόντιζε να υπενθυμίζει το μεγάλο περιθώριο ευελιξίας που έχει η χώρα μας στη διαμόρφωση των προτάσεών της για τις μεταρρυθμίσεις, υπό τον – απαράβατο – όρο της δημοσιονομικής αποτελεσματικότητας.

Επιπλέον, γνώστες της διαπραγματευτικής διαδικασίας λένε ότι η γερμανική πλευρά είναι εξαιρετικά διατεθειμένη να διευκολύνει σε αυτήν τη φάση την ελληνική κυβέρνηση και αφήνουν να εννοηθεί ότι το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος που θα απαιτηθεί εν τέλει για το 2015 θα είναι το ελάχιστο δυνατό, παραπέμποντας στην πιθανότητα αυτό να κινηθεί κάτω και από το 1,5% που υπόσχονταν αρχικά οι Ευρωπαίοι.

Φαίνεται όμως ότι κάποιοι δεν ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με αυτήν την προοπτική και έτσι ανάλαβε έργο ο καθιερωμένος δίαυλος Ευρωπαίων «τεχνικών» και Ελλήνων επιχειρηματιών, με «αιχμή του δόρατος» κάποιους ιδιοκτήτες ΜΜΕ, οι οποίοι το γύρισαν πολύ νωρίς στο... τσάμικο και έχουν σκάψει χαρακώματα δίνοντας μάχη για να αποτρέψουν εξελίξεις που τους θίγουν.

Υπονόμευση

Βέβαια, όπως ψιθυρίζεται στην Αθήνα, η υπονόμευση αυτή ενθαρρύνεται και από κύκλους στη Γερμανία, οι οποίοι βλέπουν τα πολιτικά τους συμφέροντα να υπονομεύονται από μια επιτυχία της συμφωνίας.

Πολύτιμο βοηθό, ωστόσο, στην προσπάθεια να δυναμιτιστεί η πολιτική συμφωνία Τσίπρα - Μέρκελ αποτέλεσαν ακόμη η απειρία και η έλλειψη προετοιμασίας από τα ελληνικά υπουργεία ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας διαπραγμάτευσης, η οποία, εκτός από τα πολιτικά χαρακτηριστικά, θα είχε, σε κάθε περίπτωση, και πολλά τεχνικά.

Παρ’ όλα αυτά τα εμπόδια, πάντως, η Ελλάδα ήδη δηλώνει έτοιμη για πληρωμή της δανειακής υποχρέωσης προς το ΔΝΤ στις 9 Απριλίου, ενώ διαβεβαιώνει ότι η πρόοδος στη διαπραγμάτευση θα επιτρέψει σύντομα τη σύγκληση του Eurogroup για να εγκριθεί η συμφωνία.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η εικόνα που προκύπτει από το ρεπορτάζ του «Ποντικιού», όπως την περιγράψαμε παραπάνω, δίνει μια εύλογη ερμηνεία για την κακή σχέση κυβέρνησης - τεχνικών κλιμακίων. Το κρίσιμο ωστόσο – δηλαδή η επιτυχής διατύπωση μεταρρυθμιστικών προτάσεων και τεκμηριωμένων δημοσιονομικών στόχων που να υπηρετούν το πολιτικό πλαίσιο το οποίο διαμορφώθηκε στο Βερολίνο – παραμένει σε εκκρεμότητα, μαζί με την αγωνία της άνυδρης αγοράς, η οποία περιμένει πώς και πώς το άνοιγμα της ευρωπαϊκής κάννουλας.

Ήδη η εντολή Τσίπρα για ταχύτερη και πληρέστερη παροχή στοιχείων στα τεχνικά κλιμάκια σηματοδοτεί την επιτάχυνση, χωρίς να είναι βέβαιο ότι έχουν αρθεί τα εμπόδια και οι... τρικλοποδιές εκ μέρους των τεχνικών υπαλλήλων των «θεσμών». Είναι βέβαιο, όπως μας λένε, ότι θα τους ξαναβρούμε μπροστά μας το επόμενο διάστημα, όταν περάσουμε αυτόν τον σκόπελο και φτάσουμε στη διαπραγμάτευση για την επόμενη μεγάλη συμφωνία.

Πηγή