Φλαμπουράρης ή Μιχελογιαννάκης;

γράφει ο Απόστολος Διαμαντής*

Είναι γεγονός πως η κυβέρνηση προσπαθεί να κρατήσει τη χώρα μέσα στην ευρωζώνη και προφανώς δεν έχει κανένα περιθώριο ελιγμών: οφείλει να περάσει τα προαπαιτούμενα μέτρα για την αξιολόγηση.

Είναι επίσης προφανές πως οι αντιδράσεις των κοινωνικών ομάδων που θίγονται θέτουν εκ των πραγμάτων το δίλημμα μέσα ή έξω από την ευρωζώνη. Διότι,εάν απορριφθεί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, αυτό θα σημαίνει πως η χώρα δεν αναγνωρίζει το δημοσιονομικό κενό και πως ουσιαστικά τερματίζει το πρόγραμμα.Τερματίζοντας το πρόγραμμα η Ελλάδα φεύγει από την ευρωζώνη.

Όλα αυτά είναι σαφή. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει καθόλου πως όσοι διαμαρτύρονται δεν έχουν το δικαίωμα να το κάνουν. Και πολύ περισσότερο, καθόλου δεν σημαίνει πως όσοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ή των ΑΝΕΛ που διαφωνούν και θέλουν να καταψηφίσουν, πρέπει να παραιτηθούν. Έτσι, οι σχετικές δηλώσεις Φλαμπουράρη είναι εντελώς άστοχες, αν και αυτές οι απόψεις δεν είναι μόνον του Φλαμπουράρη, απλώνονται σχεδόν σε όλα τα κόμματα: όποιος βουλευτής διαφωνεί πρέπει να παραδίδει την εδρα του!

Ο Αλέκος Φλαμπουράρης δήλωσε επί λέξει: “Η παράδοση της έδρας σε περίπτωση διαφωνίας είναι, ούτως ή άλλως, ηθική υποχρέωση του διαφωνούντος. Πολύ περισσότερο όταν ο διαφωνών έχει εκλεγεί με κομματική επιλογή, με λίστα, όταν γνωρίζει πριν εκλεγεί ποιο πρόγραμμα πρέπει αναγκαστικά να ακολουθηθεί και όταν μπορεί να αντιληφθεί ότι δεν είναι περισσότερο επαναστάτης ή φιλολαϊκός από τους υπόλοιπους που στοιχίζονται στον αγώνα που δίνουμε”.

Η άποψη αυτή είναι πρωτοφανής και εντελώς απαράδεκτη. Εάν ο βουλευτής είναι υποχρεωμένος να αποδέχεται τις αποφάσεις της κυβέρνησης, τότε τί νόημα έχει η ύπαρξη του κοινοβουλίου; Όλη η εξουσία περνάει και τυπικά στον πρωθυπουργό. Απαιτώντας λοιπόν πλήρη υποταγή του βουλευτή καταργούμε τον κοινοβουλευτισμό και επιστρέφουμε στην ελέω Θεού μοναρχία, όπου τις αποφάσεις τις λαμβάνει ένα πρόσωπο και οι διορισμένοι βουλευτές του τις εγκρίνουν. Επιστρέφουμε έτσι πίσω από το 1789, πίσω από τη Γαλλική Επανάσταση. Καταργούμε τη διάκριση των εξουσιών.

Από που κι ως που ο βουλευτής έχει ηθική υποχρέωση να εγκρίνει τα νομοσχέδια που εισάγει η κυβέρνηση; Καμία τέτοια υποχρέωση δεν έχει. Αντιθέτως, έχει ηθική υποχρέωση να τα διαβάζει και αν δεν συμφωνεί να τα καταψηφίζει. Αυτή την υποχρέωση έχει. Πρώτα είναι βουλευτής, αντιπρόσωπος του έθνους και μετά κομματικό στέλεχος.

Το επιχείρημα πως έχει εκλεγεί με λίστα, πως ουσιαστικά δηλαδή έχει διοριστεί, είναι πραγματικά αποκαλυπτικό. Τι σημαίνει αυτό; Πως η λίστα σημαίνει διορισμό; Η λίστα όμως δεν προβλέπεται για να διευκολύνει τον πρωθυπουργό, ούτε για να μετατρέπει τον βουλευτή σε δημόσιο υπάλληλο. Προβλέπεται για να διευκολύνει τον ίδιο τον βουλευτή, ο οποίος έχει εκλεγεί με σταυρό και εάν γίνουν πρόωρες εκλογές του δίνει την δυνατότητα να μην διεκδικήσει ξανά την ψήφο, εφόσον η λαϊκή ετυμηγορία είναι πρόσφατη. Γι' αυτό και οι λίστες, συνήθως, για προφανείς λόγους, τηρούν τη σειρά εκλογής των βουλευτών, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα είχαμε παραβίαση της λαϊκής εντολής.

Με λίγα λόγια, για να μην το κουράζουμε. Ο βουλευτής είναι πλήρως ελεύθερος να αποφασίζει. Κανέναν δεν είναι υποχρεωμένος να ρωτάει, εκτός από τους ψηφοφόρους του, από τον λαό που τον εξέλεξε.Αυτόν ρωτάει. Δεν ρωτάει ούτε τον Φλαμπουράρη, ούτε τον πρωθυπουργό. Ο βουλευτής είναι άλλο και ο υπουργός είναι άλλο. Ο ένας είναι αντιπρόσωπος του έθνους, ο άλλος είναι εκτελεστική εξουσία, η οποία είναι υποχρεωμένη να υπακούει στη βούληση του λαού, δηλαδή του βουλευτή. Το γεγονός ότι ο βουλευτής ανήκει σε κάποιο κόμμα, αυτό δεν σημαίνει πως αποδέχεται χωρίς συζήτηση και τις κομματικές αποφάσεις.Διότι τότε, δεν χρειάζεται να έχουμε καν βουλευτές. Θα αρκούσε να δώσει ο γραμματέας του κόμματος τον αριθμό των βουλευτών του και δεν θα χρειάζονταν καν ουτε η συζήτηση στη Βουλή, ούτε φυσικά η ψηφοφορία. Εφόσον ο Συριζα εξέλεξε, ας πούμε, 140 βουλευτές, τότε έχει για 4 χρόνια 140 ναι, σε κάθε περίπτωση. Αυτό όμως δεν είναι Βουλή, είναι ανακτοβούλιο με διορισμένους.

Ο βουλευτής, δηλαδή, στο κοινοβουλευτικό πολίτευμα, είναι αξίωμα μεγαλύτερο του υπουργού.Επομένως, το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει: δεν έχει ηθική υποχρέωση παραίτησης ο βουλευτής, όταν διαφωνεί με ένα νομοσχέδιο που εισηγείται η κυβέρνηση, ηθική και πολιτική υποχρέωση παραίτησης έχει ο υπουργός και η κυβέρνηση, όταν οι βουλευτές καταψηφίσουν κάποιο νομοσχέδιο και χαθεί έτσι η εμπιστοσύνη της Βουλής.

Ανάποδα είναι τα πράγματα. Ο Μιχελογιαννάκης θα αποφασίσει. Όχι ο Φλαμπουράρης.

* Ο Απόστολος Διαμαντής είναι συγγραφέας