Κυρ αστυνόμε, μη βαράς

Γράφει η Κυριακή Μπεϊόγλου

«Τα σίδερα, βρε τα σίδερα, τα σίδερα τους φόρεσαν

τα σίδερα τους φόρεσαν και στη στενή τούς πάνε

κι αν δε βρεθούν τα λάχανα, το ξύλο που θα φάνε».

Που να 'ξερε ο Βαγγέλης Παπάζογλου, όταν έγραφε το 1934 το «Κάτω στα Λεμονάδικα», πως το 2019 θα τραγουδιόταν από μικρούς και μεγάλους και θα γινόταν σύνθημα. Βέβαια τα Λεμονάδικα αντικαταστάθηκαν με τα Εξάρχεια και αντί για «λάχανα» ψάχνουν για προκηρύξεις αναρχίας και μολότοφ. Η βία όμως βία. Να θυμίσουμε πως στα Λεμονάδικα, με την άφιξη των προσφύγων το 1922, επετράπη να δημιουργηθεί επί της πλατείας αυτοσχέδιος καταυλισμός από παράγκες, ώστε να στεγαστούν οι πρόσφυγες, τουλάχιστον προσωρινά. Τα χρόνια ήταν τρομερά δύσκολα, φτώχεια καταραμένη.

Καθένας προσπαθούσε να επιβιώσει με κάθε τρόπο, έτσι αυξήθηκαν οι πορτοφολάδες, το εμπόριο ναρκωτικών και οι ληστείες. Ενας από τους βασικούς στόχους των πορτοφολάδων που λυμαίνονταν την περιοχή ήταν οι λαχαναγορίτες και οι εμπορομανάβηδες. Είχαν το «λάχανο», το χρήμα, ζεστό στην «παντόφλα», στο πορτοφόλι δηλαδή, το έβλεπαν οι φτωχοί και το λιγουρεύονταν.

Τους πιάνανε οι αστυνόμοι και τους τσακίζανε τα κόκαλα. Ο πόνος τους και η κατάντια τους, ο εξευτελισμός τους από την αστυνομία, εκφράστηκαν τότε από τους ρεμπέτες της εποχής. Κι αυτοί στο ίδιο καζάνι της μεγάλης φτώχειας έβραζαν. Οι αστοί των Αθηνών έβλεπαν τις φτωχογειτονιές σαν «γραφικοτέρα αθλιότης». Κι όταν οι πρόσφυγες πλησίασαν και την Αθήνα, στον Ασύρματο δυτικά του Φιλοπάππου, έγραφε το 1931 ο Δ.Σ. Δεβάρης στην εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα»: «Με τρίας δραχμάς και εντός δέκα λεπτών από το Δημοτικό Θέατρο, βγαίνετε από την Αθήνα, από την Ελλάδα, από την Ευρώπη». Επίσης ήταν οι «συνήθεις ύποπτοι» για όποια παρανομία συνέβαινε.

Και φυσικά τότε δεν υπήρχε Συνήγορος του Πολίτη. Πόσο μάλλον του πολίτη δεύτερης και τρίτης κατηγορίας. Εμαθα πως το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας απέστειλε στον Εθνικό μηχανισμό διερεύνησης περιστατικών αυθαιρεσίας του Συνηγόρου του Πολίτη βίντεο και αναφορές, που αναπαράγονται στο διαδίκτυο, σχετικά με περιστατικά «αστυνομικής βίας» κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων και των πορειών στη μνήμη του Αλ. Γρηγορόπουλου, με την παράκληση να διερευνηθούν κατά προτεραιότητα.

Είδαμε εικόνες και βίντεο στο διαδίκτυο και φρίξαμε. Δηλαδή ολόκληρο αρχηγείο δεν είχε γνώση αυτών των εξευτελιστικών πρακτικών των υπαλλήλων του; Πάντως, όσο να πεις είναι μια πρόοδος.

Αρκεί να το εννοούν. Θα δείξει. Αυτές τις μέρες πάντως το «Κυρ αστυνόμε, μη βαράς» ακούγεται ως σύνθημα όχι μόνο των διαδηλωτών, αλλά και όλων των προοδευτικών ανθρώπων που είναι ενάντια στη βία της αστυνομικής εξουσίας. Και αυτό είναι μεγάλη πρόοδος και στην ελληνική κοινωνία.