Η κοινή ευθύνη Κράτους και Εκκλησίας

 γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης   

Ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος καλεί, με εγκύκλιό του, σε αποχή από την εκκλησιαστική ζωή και τη Θεία Κοινωνία όσους από το ποίμνιο δεν αισθάνονται καλά. Μπορούν να επιστρέψουν όταν είναι βέβαιοι για την κατάσταση της υγείας τους. «Η υιοθέτηση των οδηγιών που δίνουν οι ειδικοί για θέματα προσωπικής υγιεινής είναι μία πράξη με ευαισθησία και ενδιαφέρον για τους άλλους. Στην πραγματικότητα, είναι μία πράξη αγάπης». 

Σε άλλο σημείο της εγκυκλίου, ο αρχιεπίσκοπος σημειώνει ότι η θρησκευτική λατρεία γίνεται με υλικά αγαθά που, όμως, είναι κομμάτια ενός εύθραυστου κόσμου και καλεί όσους έχουν ταξιδεύσει στο εξωτερικό να μην προσέρχονται στο εκκλησίασμα για περίοδο 14 ημερών. 

Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής εδρεύει στη Νέα Υόρκη. Αν ο Ελπιδοφόρος υιοθετούσε και μετέφραζε την ανακοίνωση που εξέδωσε η Ιερά Σύνοδος, στην καλύτερη περίπτωση θα του χτυπούσε την πόρτα κάποιος από τον Δήμο της Νέας Υόρκης. Στη χειρότερη, μπορεί να έβλεπε μπροστά του τις «ντουλάπες» με τα κοστούμια και τα γυαλιστερά σήματα. 

Το πρόβλημα, δυστυχώς, είναι ότι ούτε και η Εκκλησία της Ελλάδος θα μπορούσε να διαμοιράσει την εγκύκλιο του Ελπιδοφόρου. Εδώ δεν είναι η Εκκλησία που καλείται να υπακούσει στις Αρχές. Είναι οι Αρχές που καλούνται να υπακούσουν στην Εκκλησία. 

Η Ιερά Σύνοδος ανακοίνωσε ότι η Θεία Κοινωνία είναι υγειονομικά ασφαλής. Προσοχή, δεν είπε κάτι που ευσχήμως επιτρέπει στον πιστό να κάνει δεύτερες σκέψεις. Εκφράστηκε με δογματική βεβαιότητα. Αλλά και το πρωί της Δευτέρας, ο αρχιεπίσκοπος Πειραιώς, μιλώντας στο Mega, δήλωσε κατηγορηματικά ότι η Θεία Κοινωνία δεν περιέχει υγειονομικούς κινδύνους, ως ένα θαύμα που τελείται, αντίστοιχο με το άφθαρτο των αγίων λειψάνων. 

Μπαίνει ο διάολος μέσα μου και με προτρέπει να ζητήσω από τους σεβαστούς ιεράρχες να επισκεφθούν ένα νοσοκομείο και να μεταλάβουν, μπροστά στις κάμερες, μαζί με έναν ασθενή του κορονοϊού. Ετσι θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε όλοι το θαύμα να αποτυπώνεται στις εξετάσεις τους. Ακόμα πιο απλό, να τελέσουν ευχέλαιο στην κατοικία ενός ανθρώπου που βρίσκεται υπό περιορισμό μετά την επίσκεψη του στους Αγίους Τόπους. 

Η αναμέτρηση της πίστης με τη λογική είναι μία μάχη που εξελίσσεται εδώ και χιλιάδες χρόνια στα μαρμαρένια αλώνια των ιδεών. Εδώ όμως βλέπουμε τον Μεσαίωνα να αναμετριέται με τον αιώνα μας, με επίδικο ένα σοβαρό θέμα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Η Εκκλησία προτάσσει την πίστη έναντι της επιστήμης. Δεν συμβαίνει για πρώτη φορά. Τώρα, όμως, αφορά τους πάντες, ακόμα και αυτούς που βρίσκονται μακριά από την εκκλησιαστική κοινωνία. 

Στη Ρουμανία, οι πιστοί μεταλαμβάνουν με πλαστικά κουτάλια μιας χρήσης. Θα ασπάζονται την άποψη του Ελπιδοφόρου για την ύλη του εύθραυστου κόσμου μας. Στην πατρίδα μας, η Εκκλησία υπερασπίζεται το δόγμα έναντι της δημόσιας υγείας. Εδώ όφειλε να παρέμβει, ας πούμε ως από μηχανής θεός, το Κράτος. Τηλεφώνησα στον ΕΟΔΥ και ρώτησα τι ισχύει για τη μετάληψη. Ο εκπρόσωπος στο τηλεφωνικό κέντρο, αφού με έβαλε σε αναμονή, μου είπε ότι δεν υπάρχει θέση για αυτό το θέμα. Είναι εξωφρενικό. Για ένα θέμα μείζονος υγειονομικού ενδιαφέροντος, το επίσημο Κράτος δεν έχει άποψη. Εχει μόνο η Εκκλησία. Τοποθετήθηκαν, βέβαια, μετά από ερωτήσεις δημοσιογράφων οι ειδικοί της Εθνικής Επιτροπής Δημόσιας Υγείας. Είπαν ότι ο ιός μεταδίδεται και με το σάλιο και με το κουτάλι. Όμως δεν εκδίδουν ανακοίνωση για να μη θίξουν θέματα πίστης… 

Ομοίως, το Κράτος δεν έχει άποψη ούτε για τις συναθροίσεις που λαμβάνουν χώρα στις Εκκλησίες. Ούτε λέξη. Πλησιάζει και το Πάσχα, βλέπετε, με τους ναούς να υποδέχονται μεγάλο αριθμό πιστών και το παγκάρι να γεμίζει. Ποιος να τολμήσει να τους κλείσει; Αυτό όμως δεν είναι κράτος. Είναι κοπελίτσα σε χωριό του ’60 που τη νοιάζει τι θα πει ο παπάς. Εν προκειμένω, αν υπάρχει ευθύνη για υγειονομικό κίνδυνο, η κυβέρνηση τη μοιράζεται με την Εκκλησία. Ισως ένα ποσοστό να ανήκει και σε εκείνους τους επιστήμονες που εμφανίζονται στα κανάλια και απαντούν με μισόλογα στο σχετικό ερώτημα. Ο Θεός να βάλει το χέρι του