Διαδηλώσεις, όπως καφές χωρίς καφεΐνη...

«Διαδηλώσεις με το… μέτρο» γράφει η εφημερίδα «Τα Νέα». Η ειρωνεία έκδηλη. «Ώριμη ρύθμιση» γράφει με… σοβαρότητα η επίσης φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Η Καθημερινή». Η επιχειρηματολογία ίδια δεκάδες χρόνια τώρα: «ώριμο κοινωνικό αίτημα να μη μετατρέπεται η άσκηση ενός συνταγματικού δικαιώματος σε άλλοθι για τον βασανισμό της πλειοψηφίας» γράφει η "Καθημερινή", στο κύριο άρθρο της, (30.6.2020). Τρία είναι τα στοιχεία που διαπλέκονται εδώ: Το συνταγματικό δικαίωμα των διαδηλωτών, το αίτημα της κοινωνίας και ο «βασανισμός της πλειοψηφίας». Άραγε, οι διαδηλωτές που διαμαρτύρονται ασκώντας το συνταγματικό τους δικαίωμα δεν είναι «κοινωνία»; Επίσης, ποιος είναι αυτός που θα κρίνει ότι βασανίζεται η… πλειοψηφία, όταν έχουμε εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους και άλλους τόσους στα όρια της φτώχιας;

Δυστυχώς, η Δεξιά είναι ίδια σε ολόκληρο τον κόσμο. Πριν λίγες μέρες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ μίλησε για τη «δύναμη της σιωπηρής πλειοψηφίας», την ώρα που η χώρα του συνταράσσεται από ένα τεράστιο κίνημα εναντίον της κρατικής βίας και της αστυνομικής αυθαιρεσίας, εναντίον του ρατσισμού και των διακρίσεων. Ο καθένας, συνεπώς, επικαλείται την «πλειοψηφία» επιλεκτικά και για να νομιμοποιήσει τον αυταρχισμό και την αντιδημοκρατικότητά του. Η εφημερίδα «Καθημερινή, επί παραδείγματι, ενώ εκφράζει το ενδιαφέρον της για τον «βασανισμό της πλειοψηφίας» από τις διαδηλώσεις, δεν  αφιερώνει ούτε μία αράδα για την τεράστια ταλαιπωρία των Αθηναίων από την επιθυμία του δημάρχου της πρωτεύουσας να αφήσει το προσωπικό του «αντιαισθητικό αποτύπωμα» στο κέντρο της Αθήνας! 

Υπάρχει ταλαιπωρία από τις διαδηλώσεις; Υπάρχει. Αλλά μόνο έτσι γίνονται «ορατά» τα προβλήματα των εργαζομένων. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να τεθεί θέμα ταλαιπωρίας της πλειοψηφίας, ακόμα και όταν υπάρχουν υπερβολές. Γιατί στο "δρόμο", αυτός που φωνάζει είναι ο "αδύνατος", ο απελπισμένος, που θέλει να κάνει ισχυρή τη φωνή του, να την κάνει να ακουστεί. Γιατί η πλειοψηφία είναι αυτή που ταλαιπωρείται από την κρίση, την ανεργία και τη φτώχια διαχρονικά. Όμως οι κυβερνώντες και τα μιντιακά τους "ηχεία" κάνουν πάντα το «ιδιοτελές σφάλμα», όπως έλεγε ο Ελβέτιος, σύμφωνα με το οποίο όλος ο κόσμος είναι ό,τι περικλείεται στη δική τους περιοχή, στα δικά τους εύτακτα, προκρούστεια σχήματα. Εκεί όπου δεν υπάρχει φτώχεια και ανεργία, ούτε φόβος και ανασφάλεια. Εκεί τίποτα δεν αντιδρά γιατί δεν έχει ανάγκη να αντιδράσει. Γι’ αυτό οι διαμαρτυρίες τους φαίνονται ως αντιδράσεις ιδεοληπτικών αριστερών και… κακομαθημένων αντιεξουσιαστών των Εξαρχείων. Δεν μπορούν να "ακούσουν", δεν έχουν ενσυναίσθηση, δεν μπορούν να νιώσουν, όπως όλοι οι "κακοήθεις νάρκισσοι".

Οι κύριοι αυτοί παραπέμπουν σ’ εκείνους τους ευαίσθητους… νεοφιλελεύθερους που θέλουν τη διαμαρτυρία των απελπισμένων να μοιάζει σαν τον καφέ χωρίς καφεΐνη, σαν βόλτα σε πάρκο διαδηλώσεων "γκαντιανών φυτοφάγων" που έχουν λάβει άδεια για να διαμαρτυρηθούν! Είναι το παράδοξο  της αντίληψης  της ‘’αμυντικής δημοκρατίας’’, σύμφωνα με την οποία οι δημοκρατικές ελευθερίες περιορίζονται από την πρακτική των εχθρών της δημοκρατίας, όπως έλεγε ο Γ. Χάμπερμας. Τι λένε λοιπόν; Καμία ελευθερία για τους εχθρούς της ελευθερίας, για εκείνους που κλείνουν τους δρόμους διαμαρτυρόμενοι, καμία ελευθερία γι' αυτούς που ταλαιπωρούν τους άλλους. Αυτό είναι το όριο της σημερινής ανεκτικότητας του αστικού κράτους. Όμως «η παντελής αποδόμηση της έννοιας της ανεκτικότητας οδηγεί σε παγίδα». Και αυτό γιατί σε μία δημοκρατία «κανείς δεν έχει το προνόμιο να χαράζει τα όρια της ανεκτικότητας μόνο από την οπτική γωνία των εκάστοτε δικών του αξιολογικών τοποθετήσεων». Το Σύνταγμα ανέχεται τη μειοψηφία, η οποία αύριο μπορεί να γίνει πλειοψηφία. Εξάλλου, όπως έδειξε και η ιστορία της Γερμανίας, η μειοψηφία μπορεί να έχει δίκιο, ενώ η πλειοψηφία, που εξέλεξε τον Χίτλερ, καταφανώς, και μάλιστα εγκληματικά, άδικο. 

Γιώργος X. Παπασωτηρίου