Δίπολα και στερεότυπα

γράφει η Έλλη Πράντζου   

Σε ελάχιστες περιπτώσεις θα ήταν καλό να χρησιμοποιείται ο διαχωρισμός του “εμείς-εσείς” ξεκάθαρα για λόγους άμυνας κι οχύρωσης δικαιωμάτων κι είναι αυτές στις οποίες τελικά δε γίνεται σχεδόν ποτέ στην πράξη από το σύνολο.

Μερικά πρόχειρα παραδείγματα μιας αφελούς:

Εξουσιαστές – Εξουσιαζόμενοι

Φασίστες (ρατσιστές, σεξιστές) – Άνθρωποι

Αφεντικά (επιλεγμένη λέξη)-Εργαζόμενοι

Μαφιόζοι/Καπιταλιστές- “Ονειροπόλοι”

Κι εκεί που όλα αυτά τα “εμείς” κι “εσείς” θα έπρεπε να υπάρχουν για να πάψουν οι πρώτοι να λειτουργούν εις βάρος των υπολοίπων πιο εύκολα θα δεις να στρέφεται άνθρωπος ενάντια σε άνθρωπο λόγω φυλής, λόγω θρησκείας, λόγω κομματικών διαφωνιών, λόγω ποδοσφαίρου, λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή στερεοτύπων.

Κωμικοτραγικά σημεία:

Οι φυλές δε διαφέρουν σε ανθρώπινο επίπεδο πάρα μόνο στα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους. Κι αν οι κουλτούρες τους διαφέρουν επίσης αυτό δε συνεπάγεται κατωτερότητα ή ανωτερότητα αλλά απλή δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ό τ η τ α.

Οι θρησκείες – κι η πίστη σε όποια από αυτές- είναι προσωπική υπόθεση του καθενός, ίσως συνδεδεμένη με κάποια εσωτερική ανάγκη, απόλυτα σεβαστές αν δεν προσπαθούσαν να επιβληθούν σε πολλές περιπτώσεις ετσιθελικά (δημιουργώντας τις εντάσεις και τους διαχωρισμούς που λέγαμε χωρίς κανέναν λόγο).

Οι κομματικές διαφωνίες δεν αφορούν κανέναν σε βαθμό θεωρητικού διαχωρισμού και διχασμού πόσο μάλλον όταν απλώς συμβαίνουν με τρόπο κακεντρεχή ανάμεσα σε γαϊδάρους που μαλώνουν σε ξένους αχυρώνες για το ποιος τους σαμαρώνει και τους καβαλάει καλύτερα. Το θέμα είναι να ενωθούν για να μην τους καβαλάει κανένας.

Το ποδόσφαιρο δε θα το σχολιάσω καν. (Σοβαρά τώρα;!)

Ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι κάτι που δε διαφοροποιεί σε καμία περίπτωση τους ανθρώπους σε συναισθηματικό επίπεδο αφού το ίδιο αγαπάνε, το ίδιο πληγώνουν ή πληγώνονται, το ίδιο ποθούν κι ερωτεύονται, το ίδιο φοβούνται, δένονται, προδίδουν ή προδίδονται γιατί είναι απλώς άνθρωποι που ο καθένας βιώνει τους δικούς του νταλκάδες ανάλογα με την προσωπικότητά του κι όχι ανάλογα με τη σεξουαλικότητά του. Αυτό που τους κάνει τη ζωή δύσκολη κι είναι όντως τοξικό δεν είναι η ίδια η διαφορετικότητά τους αλλά η φοβική κοινωνία μέσα στην οποία καλούνται να επιβιώσουν. Οι άντρες κι οι γυναίκες είναι επίσης πάνω από όλα άνθρωποι κι όχι κινούμενα γεννητικά όργανα ή ορμόνες.

Παρ’ όλα αυτά πολλοί άνθρωποι νιώθουν μεγαλύτερη απειλή από κάποιον “ξένο” πάρα από αυτούς που μας εξουσιάζουν οι οποίοι βασιζόμενοι σε συμφέροντα φανατίζουν έθνη και τους οποίους με τον έναν ή τον άλλον τρόπο συνεχίζουν να στηρίζουν.

Νιώθουν μεγαλύτερη απειλή από κάποιον αλλόθρησκο αντί να συνειδητοποιήσουν ότι εξαιτίας του φανατισμού τους έχουν γίνει εργαλεία τόσο οι ίδιοι όσο κι οι θρησκείες τους στα χέρια όσων βασίζονται στο διαίρει και βασίλευε.

Νιώθουν μεγαλύτερη απειλή από κάποιον που υποστηρίζει άλλο κόμμα αντί να συνειδητοποιήσουν πως στη μέγγενη της εξουσίας ακόμη και το πιο καλοπροαίρετο κόμμα συνθλίβεται, ώστε να ενωθούν ενάντια σε πάσης φύσεως εξουσιαστές. Μήπως τελικά όμως η πραγματική απειλή είναι εκείνοι ενάντια στους οποίους όσοι ξεσηκώνονται είναι “αφελείς”; (Περισσότερο αφελείς, μάλλον, από αυτούς που τους ψηφίζουν περιμένοντας Μεσσίες εξουσιαστές κι έπειτα τρώγονται αναμεταξύ τους.)

Νιώθουν μεγαλύτερη απειλή ή προσβολή από κάποιον Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, Παοκτσή, Αεκτζή κλπ, αντί να συνειδητοποιήσουν τι δυσωδία κρύβεται πίσω από το επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Επικεντρωνόμενοι σε φανέλες και χρώματα ξεχνούν ότι κάποιοι μεγαλοκαρχαρίες κάνουν πάρτι χυδαιότητας όσο οι οπαδοί σφάζονται στο όνομα μιας κόκκινης, πράσινης, κίτρινης, ασπρόμαυρης φανέλας. Δε με ενδιαφέρει η ιστορία της κάθε ομάδας και να με συγχωρείτε. Όχι περισσότερο τουλάχιστον από την ιστορία της ανθρωπότητας η οποία ανεπίδεκτη αναμασάει ίδια λάθη αιώνες τώρα. Όσο εσείς σκοτώνεστε για -και- φανέλες οι άλλοι από πάνω -ξέρετε- σας γλεντάνε ασύστολα. Αν αυτό το γουστάρετε πάω πάσο.

Νιώθουν μεγαλύτερη απειλή από μια γυναίκα που αγαπάει μια άλλη γυναίκα ή από έναν άνθρωπο που δεν έχει εγκλωβιστεί στην πλαστή μάτσο εικόνα της αντρίλας που με νύχια και με δόντια προσπαθούν οι ανασφαλείς να περιχαρακώσουν μην τυχόν και τους πουν λιγότερο άντρες, πάρα από εκείνους που καθημερινά στραγγίζουν και την τελευταία ρανίδα των κόπων τους, της αξιοπρέπειάς τους, της ίδιας τους της ζωής.

Συνεχίστε να πολεμάτε με μένος ό,τι δε σας μοιάζει αντί να ενωθείτε για να πολεμήσετε ό,τι σας εξευτελίζει. Κληροδοτώντας ταυτόχρονα αυτό το μίσος στα καημένα τα παιδιά σας τα οποία δε φταίνε σε τίποτε κι όμως μπολιάζονται από τόσα δα με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που δε θα έπρεπε να έχει ο άνθρωπος αν θέλει να λέγεται τέτοιος.

Κλείνοντας και με αφορμή την πρόσφατη διαφήμιση του γνωστού σούπερ μάρκετ που “συντάραξε” κάποιους –ευτυχώς φαίνεται να είναι μειοψηφία- φοβικούς τεστοστερονάτους η ύπαρξη των οποίων παίρνει μάλλον αξία και νόημα μόνο μέσα από ό,τι ο σκοταδισμός τους έμαθε πως συμβολίζει το περιεχόμενο του καβάλου τους, έχω μια σκέψη να εκφράσω:

Ο πατέρας μου με μεγάλωσε με παθολογική αγάπη. Ο πατέρας μου είναι κομμάτι μιας γενιάς που λόγω ερεθισμάτων θα δικαιολογούταν ως ένα σημείο αν ήταν κολλημένος σε διάφορα ίσως στερεότυπα χωρίς να έχει μπει στον κόπο να ψηλαφίσει μόνος του κατά πόσο αυτά στέκουν ή όχι όπως πολλοί εκεί έξω. Ο πατέρας μου για παράδειγμα είναι όντως ένας άνθρωπος που λόγω προσωπικότητας δε θυμίζει τον πολλά βαρύ άντρακλα του παρελθόντος μεν αλλά ταιριάζει σε ένα άλλο πρότυπο της εποχής, εκείνο του προστάτη. Ο πατέρας μου δε θα μπορούσε να υποστηρίξει κάτι άλλο ως εμφάνιση πέρα από τη στερεοτυπική “αρσενική μορφή” που έχουν όλοι οι παλαιότεροι στο κεφάλι τους γιατί έτσι είναι όμως ταυτόχρονα πρόκειται για ίσως τον πιο συναισθηματικό άνθρωπο που έχω γνωρίσει ως τώρα και με διαφορά πράγμα που για κάποιους μάλλον είναι ασύμβατο. Ο πατέρας μου, λοιπόν, με άφηνε να παίζω μαζί του με όποιον τρόπο ένιωθα εγώ πως μας φέρνει κοντά, με όποιον τρόπο με διασκέδαζε, με όποιον τρόπο προκαλούσε το πολύτιμο για εκείνον χαμόγελό μου κι ας βρισκόταν πολλές φορές με κοκαλάκια στα μαλλιά, κραγιόν στα μάγουλα και χρώματα παντού. Ο πατέρας μου ήταν ευτυχισμένος όταν αφού τον έκανα έτσι πήγαινα μετά και τον έπαιρνα εκείνη την πολύτιμη αγκαλιά που τώρα λαχταρά και λόγω απόστασης δεν μπορεί να έχει. Ο πατέρας μου δεν είναι άνθρωπος που έχει ξεφύγει εντελώς από κάποια στερεότυπα. Όμως ο πατέρας μου έχει καταφέρει να βάλει τα συναισθήματα, την ενσυναίσθηση, την ψυχή του, την πνευματική παιδεία του, τον σεβασμό, τον άνθρωπο πάνω από όλα όσα η εποχή του τού έχει εμφυσήσει. Γιατί ο πατέρας μου επέλεξε να αγαπάει. Κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που τον θαυμάζω ακόμη κι αν διαφωνούμε όπως είναι υγιές σε πολλά.

Μακάρι τα παιδιά των μισαλλόδοξων να καταφέρουν να βρουν σύντομα το αντίδοτο από το δηλητήριο που οι γονείς τους εγκληματικά ενσταλάζουν στις ψυχές τους. Γιατί εκτός από εμάς, τους Millennials, αυτά τα παιδιά είναι επίσης το ακόμη πιο καθοριστικό μέλλον του κόσμου μας.