Μέσα μαζικού συνωστισμού με την πανδημία να καλπάζει

          **Ενώ η κυβέρνηση φροντίζει για τους χρεοκοπημένους ιδιώτες

 

Περπατώντας τις καθημερινές κατά μήκος της Πατησίων, καταλαβαίνεις ότι μία και πλέον εβδομάδα μετά από το μήνυμα του πρωθυπουργού για τον κορονοϊό, η κατάσταση παραμένει απαράλλαχτη. Άνθρωποι «παστωμένοι» στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ και άλλοι τόσοι έξω από αυτά να περιμένουν τη δική τους σειρά για να μετατραπούν σε σαρδέλες.

 

«Δυστυχώς δεν μπορώ να ακολουθήσω τη συμβουλή της κας Γιαμαρέλου, που μας συνέστησε να περπατάμε», λέει σκωπτικά στην «Εποχή» η Ελένη Κ., καθηγήτρια σε φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης. Αναγκάζεται καθημερινά να αλλάζει διάφορα μέσα μεταφοράς για να μετακινείται από τη μία άκρη της πόλης στην άλλη.

 

Μας μεταφέρει εικόνες ακραίου και επικίνδυνου συνωστισμού. «Μοιάζει γελοία η απαγόρευση να καθόμαστε δίπλα – δίπλα, όταν οι όρθιοι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον, ενώ η αναμονή σε ώρες αιχμής ξεπερνάει συνήθως τα επτά λεπτά», λέει.

 

Η Ελένη Κ. «πέφτει» σε τουλάχιστον ένα περιστατικό έντασης μεταξύ επιβατών καθημερινά. Οι συνθήκες στριμώγματος και εκνευρισμού στρέφουν τον έναν επιβάτη εναντίον του άλλου, «ενώ αλλού πρέπει να αναζητήσουμε τις ευθύνες». Σημειώνει ότι η συντριπτική πλειονότητα φοράει μάσκα -ακόμα και οι περίφημοι αρνητές τηρούν το μέτρο γιατί, όπως έχει ακούσει να συζητάνε μεταξύ τους, φοβούνται το τσουχτερό πρόστιμο.

 

 

 

Εξίσου σοβαρό είναι το ζήτημα της καθαριότητας, αφού η επιβάτης παρατηρεί ότι δεν γίνεται απολύμανση στα λεωφορεία. Αναρωτιέται τι θα γίνει τον χειμώνα όταν τα ανοιχτά παράθυρα που τώρα καθαρίζουν την ατμόσφαιρα θα κλείνουν (;) λόγω κρύου.

 

 

 

«Θα έπρεπε να κάνουν τεστ κάθε εβδομάδα»

 

Ανάλογη είναι η κατάσταση και στα μέσα σταθερής τροχιάς, όπως το μετρό, όπου την περασμένη Τετάρτη ανακοινώθηκε και το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα σε οδηγό. «Στους περισσότερους εργαζόμενους των μέσων σταθερής τροχιάς δεν έγιναν τεστ κορονοϊού. Μόνο όσοι εργαζόμενοι του Μετρό επέστρεψαν από άδεια υποβλήθηκαν σε τεστ (όχι όλοι), ενώ, κανονικά, όσοι δουλεύουν στο υπόγειο δίκτυο θα έπρεπε να υποβάλλονται σε τεστ κάθε εβδομάδα», δηλώνει στην «Εποχή» ο Σταύρος Στεφόπουλος, πρώην πρόεδρος της ΣΤΑΣΥ.

 

Διαφαίνεται τουλάχιστον στον ορίζοντα το ενδεχόμενο «αποσυμφόρησης» στους συρμούς; «Για τα μέσα σταθερής τροχιάς δεν υπάρχει καν κυβερνητική εξαγγελία περαιτέρω ενίσχυσης», απαντάει ο κ. Στεφόπουλος. Σχετικά με την υπόσχεση 650 προσλήψεων, αναφέρει ότι μόλις οι 250 από αυτές θα αφορούν στη ΣΤΑΣΥ και «θα γίνουν με βάση τον αριθμό προτεραιότητας της αίτησης, με αμιγώς δηλαδή πελατειακά κριτήρια».

 

Ούτως ή άλλως, «για να γίνει κάποιος οδηγός στα μέσα σταθερής τροχιάς χρειάζεται, από τη στιγμή της πρόσληψής του (που αυτήν την ώρα δεν έχει προσδιοριστεί), τουλάχιστον 2 μήνες εκπαίδευσης, καθώς και επιτυχή ψυχομετρικά τεστ».

 

Το σημαντικότερο πρόβλημα με έλλειψη συρμών εντοπίζεται στη γραμμή 1 (ηλεκτρικός), ενώ και η μπλε γραμμή (προς αεροδρόμιο) υφίσταται μεγάλη επιβάρυνση, καθώς έχουν μείνει στον αέρα οι διαγωνισμοί για τα διαρευματικά τρένα. Το άνοιγμα των νέων σταθμών της γραμμής αυτής, μέσα στην πανδημία, τελικά επέτεινε τη συμφόρηση.

 

Για να επιτευχθεί το ιδανικό, δηλαδή ο χρόνος αναμονής των επιβατών να μην ξεπερνάει τα 4 με 5 λεπτά, χρειάζονται, σύμφωνα με τον κ. Στεφόπουλο, προσλήψεις οδηγών αλλά και τεχνιτών, καθώς και καλύτερη φύλαξη των τρένων, ώστε να μην προκαλούνται καταστροφές και φθορές.

 

Και το τραμ; Όχι μόνο δεν έχει ανοίξει το κομμάτι της διαδρομής Κασομούλη – Σύνταγμα, με αποτέλεσμα να συνεχίζονται τα περιττά δρομολόγια επιβατών με το μετρό, αλλά εξαιτίας του Μεγάλου Περιπάτου, «έβαψαν κίτρινες τις γραμμές του τραμ, προκαλώντας ζημιά για την οποία ο εργολάβος ζητάει αποζημίωση». Για να καλύψουν κατόπιν εορτής τα νώτα τους, «ανάγκασαν το Δ.Σ. της ΣΤΑΣΥ να πάρει αναδρομική απόφαση έγκρισης του βαψίματος!», καταγγέλλει ο πρώην πρόεδρος της ΣΤΑΣΥ.

 

 

«Κινούμενες υγειονομικές βόμβες»

 

Οι δημόσιες συγκοινωνίες αυτή τη στιγμή είναι σε απαράδεκτη κατάσταση ως προς την εξυπηρέτηση και τη συχνότητα δρομολογίων, επιβεβαιώνει ο συγκοινωνιολόγος Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, χτυπώντας το καμπανάκι για την άμεση ανάγκη αναβάθμισης των μέσων μαζικής μεταφοράς.

 

Τα μέτρα που έπρεπε ήδη να έχουν ληφθεί, κατά τον κ. Αναγνωστόπουλο, ώστε τα μέσα μεταφοράς να μην συνιστούν «κινούμενες υγειονομικές βόμβες» είναι τα εξής:

 

1) Πύκνωση των δρομολογίων, 2) αύξηση συχνότητας, 3) νέα δρομολόγια και νέες ανταποκρίσεις, 4) ριζική ανανέωση και εκσυγχρονισμός του στόλου, 5) προσαρμογή των μέσων σταθερής τροχιάς (μετρό και τραμ) στις συνθήκες της πανδημίας, 6) βελτίωση του τηλεματικού εξοπλισμού, 7) εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών, καθώς και 8) αυστηρή τήρηση και έλεγχος των υγειονομικών κανόνων.

 

 

 

«Μπίζνα» με τα ΚΤΕΛ, ενώ υπάρχουν εκατοντάδες παροπλισμένα οχήματα

 

Αντί για τα παραπάνω, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έσπευσε να συνεργαστεί με τα ΚΤΕΛ, τα πρώτα οχήματα των οποίων ξεκίνησαν να κυκλοφορούν την Πέμπτη 1/10. Ημέρα, δηλαδή, που εξελίχθηκε σε φιάσκο, δεδομένου ότι τα εν λόγω λεωφορεία έχουν μόνο δύο πόρτες (δηλαδή… μία για τους επιβάτες, αφού η μπροστινή μένει κλειστή για λόγους προστασίας των οδηγών), δεν έχουν εξοπλισμό τηλεματικής, ούτε ακυρωτικά μηχανήματα (άρα καθημερινά χάνονται τεράστια έσοδα), ενώ οι οδηγοί, κατά την εκτέλεση των πρώτων δρομολογίων, μάθαιναν τις διαδρομές και τις στάσεις από τους ίδιους τους επιβάτες.

 

«Ο εξοπλισμός τηλεματικής και ηλεκτρονικού εισιτηρίου στα οχήματα αυτά, θα εγκατασταθεί σταδιακά», υποσχέθηκε γενικόλογα ο ΟΑΣΑ σε ανακοίνωσή του.

 

Σημαντική παρένθεση: τα ΚΤΕΛ Αττικής ΑΜΕ -σύμφωνα με τον τελευταίο ισολογισμό οικονομικού έτους 2018, παρουσιάζουν ζημίες προ φόρων περίπου 45.000 ευρώ, όπως και το 2017, στην πραγματικότητα, όμως, έχουν αρνητικά κεφάλαια πάνω από 2,7 εκατ. ευρώ και οι τρέχουσες υποχρεώσεις υπερβαίνουν το σύνολο του κυκλοφορούντος ενεργητικού κατά 3 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα. Αυτή, λοιπόν, η εταιρεία μπαίνει από το παράθυρο στις δημόσιες συγκοινωνίες της πρωτεύουσας, κατά το μοντέλο που ήδη εφαρμόζεται στη Θεσσαλονίκη.

 

Παράλληλα, ισχυρίζεται ο ΟΑΣΑ, «ως το τέλος του 2020 θα κυκλοφορήσουν επιπλέον 300 οχήματα μέσω leasing». Σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για μεταχειρισμένα οχήματα με πολλά χιλιόμετρα. Όπως δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών, Κ. Καραμανλής (28/9), συνολικά το κόστος είναι περίπου 30 εκατ. ευρώ για 3 χρόνια. Το δημόσιο θα μπορούσε να αγοράσει τα αντίστοιχα λεωφορεία, αστικού τύπου με 50 θέσεις, αν δαπανούσε 60 εκατ. ευρώ.

 

Ήταν μονόδρομος η συνεργασία με τα ΚΤΕΛ; Συνδικαλιστές και εργαζόμενοι του χώρου λένε στην «Εποχή» ότι υπάρχει δυνατότητα άμεσης επισκευής, με μικρό κόστος, έως και 500 λεωφορείων και τρόλεϊ τα οποία είναι παροπλισμένα.

 

Θα έπρεπε να τα επισκευάσουν κατά την περίοδο της καραντίνας, που το έργο της ΟΣΥ είχε συρρικνωθεί. Παράλληλα, εκατοντάδες οδηγοί είναι αποσπασμένοι σε βουλευτές και άλλους αξιωματούχους.

 

«Η κυβέρνηση Μητσοτάκη επέλεξε να μη συνεχίσει το διαγωνισμό που είχε ξεκινήσει επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος προέβλεπε την προμήθεια, επισκευή και συντήρηση 750 λεωφορείων, διαφορετικών τεχνολογιών, για την Αττική και τη Θεσσαλονίκη. Προφανώς ήθελε να κάνει άλλες “δουλειές”», εξηγεί η Ζωή Γεωργίου, πρώην πρόεδρος του φορέα διαχείρισης των λεωφορείων (ΟΣΥ).

 

Ο διαγωνισμός αυτός ακυρώθηκε από την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, αλλά η κυβέρνηση Μητσοτάκη, σύμφωνα με την κ. Γεωργίου, είχε τη δυνατότητα να τροποποιήσει τους επίμαχους όρους και να τον προχωρήσει. Αντ’ αυτού, δίνει αόριστες υποσχέσεις για νέο διαγωνισμό για την προμήθεια 1.000 νέων οχημάτων.

 

«Είχε να γίνει προκήρυξη για την προμήθεια νέων οχημάτων από το 2005. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο μέσος όρος ηλικίας των θερμικών λεωφορείων είναι πάνω από 13 έτη και των τρόλεϊ πάνω από 14 έτη», συμπληρώνει ο Τάσος Ταστάνης, πρώην πρόεδρος του ΟΑΣΑ.

 

Λόγω της χαώδους κατάστασης και της έλλειψης προετοιμασίας, «ο ιδιώτης (ΚΤΕΛ) έρχεται σαν ώριμο φρούτο», επισημαίνει ο ίδιος.

 

Σύμφωνα με τον κ. Ταστάνη, η σύμβαση με τα ΚΤΕΛ (σ.σ.: την οποία έχει ζητήσει στη Βουλή η αξιωματική αντιπολίτευση) προετοιμάζει το έδαφος για την αποδόμηση του δημόσιου χαρακτήρα των συγκοινωνιών.

 

Οι διαχρονικές παθογένειες -η ταλαιπωρία των επιβατών ήταν παροιμιώδης και πριν από την πανδημία- όχι μόνο δεν επουλώνονται, αλλά με φόντο τη μετατροπή των μέσων μεταφοράς σε εστίες διασποράς του κορονοϊού, επιταχύνουν τα σχέδια νεοφιλελεύθερης κοπής. «Θύματα» πάντα τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα, που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος από τα εκατομμύρια του επιβατικού κοινού…

 

Τάσος Γιαννόπουλος      Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε πρώτα στην εφημερίδα Εποχή