Ταξίδια που (δεν) κάναμε

 

γράφει η Αρχοντία Κάτσουρα

 

Οι εικόνες στην τηλεόραση ήταν μαγευτικές. Δεν είχαν τίποτα από την αποχαύνωση που πολλές φορές δημιουργεί η παρακολούθηση ενός κοινότοπου, βαρετού σίριαλ, που λίγο-πολύ ξέρεις πώς θα τελειώσει: οι ήρωες θα πάρουν αυτό που θέλουν, αφού προηγουμένως έχουν ταλαιπωρηθεί -λίγο ή πολύ, με ευθύνη τους ή από κάποιο τραγικό χτύπημα της μοίρας.

 

Αυτό ήταν κάτι διαφορετικό: ένα ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ σε χώρα μακρινή, κάπου στη Λατινική Αμερική, από αυτές που πάντα ονειρεύεσαι να επισκεφτείς, αλλά ξέρεις ότι δεν θα είναι εύκολο. Ακόμη και το γεγονός ότι βρίσκονται σε ένα άλλο ημισφαίριο, όπου οι εποχές έχουν αντίστροφη πορεία, σε προκαλεί. Σκέφτεσαι ότι θα μπορούσες να πας εκεί, αφήνοντας τον ευρωπαϊκό χειμώνα και παρατείνοντας το καλοκαίρι. Η, αντίστροφα, να δεις πώς είναι ο χειμώνας κάπου αλλού, την ώρα που πίσω στην Ελλάδα οι ορδές των τουριστών και των γηγενών λιάζονται στις παραλίες. Και ας μη μοιάζουν οι θάλασσες με τις δικές σου, κι ας ενδημούν εκεί ζώα και φυτά διαφορετικά, οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων είναι αρκετά διαφορετικές, παρά την παγκοσμιοποίηση και τη σχεδόν απόλυτη διασυνδεσιμότητα του σημερινού κόσμου.

 

Πέρα από την ομορφιά, την ελπίδα για νέα γνώση και εμπειρίες, είναι και το ίδιο το ταξίδι αυτό που σε κάνει να το λαχταράς περισσότερο. Δεν μπορείς να το εξηγήσεις, αλλά μερικές φορές πιστεύεις ότι αν φύγεις κάπου μακριά, σε έναν τόπο που δεν μοιάζει πολύ με τον δικό σου, ίσως να κατορθώσεις να γίνεις κι εσύ κάτι άλλο από αυτό που είσαι, σίγουρα καλύτερο, σίγουρα «μεγαλύτερο». Και ίσως, αν είσαι πολύ τυχερός, να ανακαλύψεις το μυστικό της ευτυχίας, για να μπορείς να την κάνεις να κρατάει λίγο περισσότερο από στιγμές.

 

Η φυγή, το ξέρεις, δεν είναι λύση σε ό,τι σε βασανίζει. Τους φόβους και την τεμπελιά σου, ό,τι δηλαδή σε κάνει να λιμνάζεις στην καθησυχαστική βολή και ρουτίνα (αν είσαι «τυχερός» και τα έχεις) ή τα προβλήματα που χρονίζουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν, δεν θα τα πολεμήσεις φεύγοντας. Αλλά ελπίζεις, μέσα στον καινούργιο κόσμο που θα βρεις, να ανακαλύψεις την κρυμμένη σου δύναμη, αυτή που υπνώττει ή που εσύ αποφάσισες να την υπνώσεις, να αλλάξεις. Εσύ ο ίδιος και ο τρόπος που βλέπεις τα πράγματα.

 

Το πρόγραμμα σε κρατάει σε μια απολαυστική εγρήγορση, τέτοια που σκέφτεσαι ότι κι εσύ θα μπορούσες να δεις από έναν ουρανοξύστη την απεραντοσύνη του Μπουένος Αϊρες με τις πλατιές λεωφόρους, να φτάσεις σε μια ακτή της Χιλής και να κολυμπήσεις στον Ειρηνικό ή να πας στο αρχιπέλαγος της Γης του Πυρός, αν και ξέρεις ότι δεν θα σε υποδεχτούν οι πυρές των Ινδιάνων που της έδωσαν το όνομά της.

 

Εχεις σχεδόν φτιάξει και βαλίτσα στο μυαλό σου -τι θα χρειαζόμουν για να αντέξω το κλίμα εκεί, σκέφτεσαι, τι ρούχα, τι παπούτσια… Και τι ωραία ευκαιρία να αξιοποιήσω τα ισπανικά μου -κι ας τα μιλάω με καστιλιάνικη προφορά.

 

Κι εκείνη τη στιγμή η φωνή της αλήθειας έρχεται να σε ξυπνήσει. Το ταξίδι αυτό δεν είναι εφικτό, όχι στο προβλέψιμο μέλλον. «Εδώ δεν πήγες όταν ακόμη ήταν εύκολο πιο κοντά, στην Ισπανία και την Πορτογαλία, τρεις-τέσσερις ώρες με το αεροπλάνο. Και το Παρίσι το ξέρεις μόνο από το σινεμά και τη λογοτεχνία. Και πόση από την ίδια την Ελλάδα ξέρεις καλά;»

 

Αλλά εσύ δεν θέλεις να ξυπνήσεις από το όνειρο. Χρειάζεσαι ένα ταξίδι τέτοιο, μακρινό, έστω και νοητικό. Σε ένα από τα μέρη και τα πράγματα που θα ήθελες να δεις: ηλιοβασίλεμα στους καταρράκτες Ιγκουασού, στα σύνορα Βραζιλίας και Αργεντινής, ή το Κιλιμάντζαρο στην Τανζανία, πριν λιώσει ο παγετώνας του, το όρος Φούτζι στην Ιαπωνία. Και τόσα άλλα.

 

Και μόνο η επιθυμία σού δίνει φτερά στα πόδια, κι ας ξέρεις ότι είναι δεμένα με αόρατα σχοινιά. Αλλά ταξίδεψε η καρδιά, κι αυτό πρέπει να φτάνει. Για την ώρα…