Το πρόβλημα δεν είναι το νόμισμα αλλά οι πολιτικές

Του Γιάννη Παντελάκη
 
Στις αρχές της εβδομάδας, στη Βρετανία αποφασίσθηκαν οι μεγαλύτερες περικοπές στο σύστημα πρόνοιας των τελευταίων δεκαετιών. Πρόκειται για σαρωτικές αλλαγές που αποφάσισε η συντηρητική κυβέρνηση Κάμερον, με τις οποίες περικόπτονται μια σειρά επιδόματα στήριξης των πιο αδύνατων οικονομικά, μειώνονται δραστικά οι δαπάνες για την υγεία, την πρόνοια, τη στέγαση. Πρόκειται για μια σαφή πολιτική επιλογή της κυβέρνησης για να εξοικονομήσει περίπου 4,5 δισ. λίρες. Οπως σαφές είναι πως μια διαφορετικής πολιτικής κατεύθυνσης κυβέρνηση θα έπαιρνε διαφορετικού τύπου μέτρα που δεν θα αύξαναν τους δείκτες ανισότητας.

Το παράδειγμα της Βρετανίας είναι ενδεικτικό γιατί πρόκειται για μια χώρα που δεν είναι ενταγμένη στη ζώνη του ευρώ, αντίθετα έχει αυξηθεί το ποσοστό των ευρωσκεπτικιστών που θέλουν τη χώρα και εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Και ίσως το παράδειγμα αυτό δίνει μια απάντηση σε όσους θεωρούν πως η πηγή όλων των κακών που συμβαίνουν στις χώρες του Νότου είναι το ευρώ. Κανένας δεν αμφιβάλλει πως η αρχιτεκτονική πάνω στην οποία κτίσθηκε η ευρωζώνη ήταν λάθος. Ουσιαστικά αγνοήθηκε η οικονομική και πολιτική ένωση και αντίθετα ενισχύθηκε η νομισματική μ’ έναν τρόπο, μάλιστα, που μετατράπηκε σε εργαλείο εξυπηρέτησης των συμφερόντων των οικονομικά ισχυρών χωρών μέσα από μονεταριστικές πολιτικές που επιβάλλουν.

Ωστόσο, η απάντηση σ’ αυτό δεν θα μπορούσε να είναι η διάλυση ενός ενιαίου νομίσματος αλλά η ενίσχυση μιας δημοκρατικά νομιμοποιημένης ευρωπαϊκής οικονομικής και πολιτικής ένωσης. Κατά καιρούς έχουν ακουστεί στην Ευρώπη προτάσεις μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής οικονομικής, δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής. Κάποιες από αυτές (ευρωομόλογα, φόρος στις μεγάλες συναλλαγές κ.ο.κ.), κινούνται σε προοδευτική κατεύθυνση. Δεν υπάρχουν ωστόσο οι κυβερνήσεις που έχουν την πολιτική βούληση  να τις εφαρμόσουν. Στις χώρες της ευρωζώνης κυριαρχούν οι συντηρητικές κυβερνήσεις, ενώ οι αποκαλούμενες σοσιαλιστικές (π.χ. γαλλική) αρκούνται να παρακολουθούν τις επιλογές των πρώτων, αδύναμες να αρθρώσουν αντιρρήσεις.

Άρα, το πρόβλημα στη μεγαλύτερη κρίση της ευρωζώνης δεν είναι πρόβλημα κάποιων απείθαρχων δημοσιονομικά χωρών του Νότου στις οποίες ακολουθείται μια τιμωρητική πολιτική για τις κοινωνίες τους. Είναι ένα πρόβλημα βαθιά πολιτικό και ιδεολογικό, για το οποίο επιβάλλονται και οι ανάλογες λύσεις. Ας πάψουμε λοιπόν να δαιμονοποιούμε το ενιαίο νόμισμα (υπάρχουν χώρες με μνημόνια χωρίς να έχουν ενιαίο νόμισμα) και ας αναζητήσουμε απαντήσεις εκεί που πρέπει.
http://www.6meres.gr/