Πρώτη χρονιά Αριστερά

Ελάχιστος χρόνος απομένει για να φύγει αυτή η χρονιά. Πολλά γράφονται και θα γραφτούν ως αποτίμηση ή απολογισμός για το τι έγινε, έχοντας ως επίκεντρο των αναφορών την Ελλάδα, τον ΣΥΡΙΖΑ, τους πρόσφυγες και όλα όσα συνέβησαν – ιδιαίτερα κατά το πρώτο εξάμηνο. Καθώς οι πολιτικοί αναλυτές και οι ειδικοί είναι καταλληλότεροι να γράψουν για το 2015, έχοντας αρτιότερη και πιο ολοκληρωμένη καταγραφή, περιγραφή και παρουσίαση της χρονιάς, σκεφτήκαμε ότι η δική μας συμμετοχή πρέπει να έχει περιορισμένο χαρακτήρα.

Οπότε, ξεκινώντας από το πολιτικό μήνυμα των αρχών του έτους, «Πρώτη φορά Αριστερά», όλοι μας ζήσαμε -σε έναν απίστευτα πυκνό χρόνο- ψευδαισθήσεις, απογοητεύσεις, επιβεβαιώσεις, αγωνίες, φόβους, εξασφαλίσεις, ικανοποιήσεις και δυσαρέσκειες. Ανάλογα από την πολιτική οπτική γωνία του καθενός και της καθεμίας, το παραπάνω μήνυμα ήταν αληθές ή ψευδές, πλαστό ή υπαρκτό, ουσιαστικό ή φαινομενικό. Πιθανόν, όταν ξαναδούμε το 2015 με απόσταση ασφαλείας, να το κρίνουμε διαφορετικά και να αλλάξουμε τη σημερινή μας αποτίμηση ή άποψη. Παραμένει όμως η θέση ότι με ασφάλεια μπορούμε να θεωρήσουμε ότι, αυτό το έτος για τη χώρα μας ήταν από τα σημαντικότερα των τελευταίων πενήντα χρόνων.

Τηρώντας την αυτοδέσμευση για την, περιορισμένου χαρακτήρα, αναφορά στη χρονιά που φεύγει, «στεκόμαστε» σε μια προβεβλημένη έκφραση του κυβερνώντος κόμματος που φαίνεται ότι επηρέασε πολλούς, αναπτύσσοντας αισθήματα και πράξεις υποστήριξης στον ΣΥΡΙΖΑ και στήριξης των κυβερνητικών του επιλογών. Και αυτή ήταν η «ανθρώπινη αξιοπρέπεια». Είναι μια έκφραση που περικλείει την ανάγκη πολλών να νιώθουν ότι δεν είναι «παιδιά ενός κατώτερου Θεού», ούτε πειραματόζωα Γερμανοφερμένων νεοφιλελεύθερων πειραμάτων. Μέσα από αυτές τις δυο λέξεις, άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, κοινωνικών ομάδων, γεωγραφικών χώρων και επαγγελματικών κατηγοριών, συντάχθηκαν για να δώσουν το δικό τους μήνυμα, τόσο τον Γενάρη, όσο και τον Ιούλη, όπως και τον Σεπτέμβρη. Δίχως να είναι οργανωμένοι και καθοδηγούμενοι πίσω από ηγήτορες και λαοπλάνους, βρέθηκαν εκεί μέσα από την αγανάκτηση, την αηδία, την απογοήτευση, αλλά και την ελπίδα ότι κάτι διαφορετικό θα έρθει ή ότι κάπως αλλιώς θα είναι η επόμενη μέρα.

Είναι νωρίς να πούμε αν το στοίχημα της αξιοπρέπειας κερδήθηκε, αν και ο καθείς από εμάς, μπορεί να δώσει τη δική του απάντηση• είτε πιστεύοντας ότι η κυβέρνηση δεν μπόρεσε, είτε θεωρώντας ότι δεν την άφησαν, είτε έχοντας τη βεβαιότητα ότι δεν ήθελε ή την πεποίθηση ότι δεν πίστεψε όσα διακήρυττε, είτε τέλος, αισθανόμενος ότι δεν προσπάθησε όσο έπρεπε. Το ζητούμενο δεν είναι να πεισθεί κάποιος ποια είναι η σωστή απάντηση, αφού στην πολιτική μια και μοναδική λύση δεν υπάρχει και όσοι θεωρούν ότι έχουν την απόλυτη γνώση, είναι οι ίδιοι κήρυκες του απολυταρχισμού και του σκοταδισμού. Η πολιτική είναι θέση, αντίθεση, σύνθεση• είναι διάλογος, συζήτηση, αντιπαράθεση, διαφορετικότητα.

Μα πιότερο, πολιτική είναι τα έργα και όχι τα λόγια. Και από τα τελευταία, η χρονιά που φεύγει είχε πολλά να πει, αλλά ελάχιστα να πράξει. Κι αν έχουμε να θυμόμαστε τις διαπραγματεύσεις και τις διαβουλεύσεις, η μνήμη μας στερεύει από κοινωνικές πράξεις που έχουν χαραγμένο το αριστερό αποτύπωμα. Ως εκ τούτου, αφήνοντας πίσω αυτά που πέρασαν και ανήκουν στο παρελθόν χωρίς να τα διαγράφουμε από τη μνήμη, με ό,τι αυτό σημαίνει, ας δρομολογήσουμε εκείνα τα έργα που θα κάνουν τους πολλούς να νιώσουν ένα αίσθημα δικαίου και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια να στηρίζεται σε δικά της πόδια.

Έργα σαν κι αυτά είναι η ουσιαστική και πραγματική καταπολέμηση της διαφθοράς και της διαπλοκής, της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, είναι η συνειδητή φορολογική συμμόρφωση και οι σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ του κράτους και των λειτουργών του από τη μια πλευρά, και των πολιτών και των επιχειρήσεων από την άλλη. Αυτά πρέπει να είναι έργα, χωρίς διακηρύξεις και μεγαλοστομίες• με αποτελέσματα και όχι μόνο με προθέσεις. Από τις τελευταίες «μπουχτίσαμε», ενώ τα πρώτα, σπάνια τα «γευόμαστε».

Γιάνης Μάρκοβιτς