Οι μισές αλήθειες για τη μείωση των συντάξεων

Μισές αλήθειες και γκρίζες ζώνες για την πραγματική μείωση των συντάξεων κρύβει το μπαράζ των, άσφαιρων και μη, πυρών μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το ασφαλιστικό.

Δέκα ημέρες πριν από την αναμενόμενη απάντηση της τρόικας στις προτάσεις Κατρούγκαλου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, το σχέδιο και οι εναλλακτικές της κυβέρνησης παραμένουν αρκούντως ασαφείς σε ό,τι αφορά την πιθανή μείωση όχι των κύριων συντάξεων αλλά των συνολικών συντάξιμων αποδοχών.

Η αύξηση των εισφορών και το Plan B

Πηγές του υπουργείου Εργασίας επιμένουν ότι στην πράξη δεν θα υπάρξει «καμία ουσιαστική μείωση», καθώς το βασικό σενάριο παραμένει εκείνο που θέλει την «μαύρη τρύπα» των 670 εκατομμυρίων ευρώ στο ασφαλιστικό να κλείνει κατά βάση από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών. Παρά τις πάγιες αντιστάσεις του ΔΝΤ, δε, οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν πως οι δανειστές βρίσκονται κοντά στην αποδοχή συμβιβαστικής φόρμουλας για αύξηση των εισφορών κατά 1% με ισόποσο επιμερισμό του κόστους σε εργοδότες και ασφαλισμένους – δηλαδή, με επιβάρυνση 0,5% για κάθε πλευρά.

Ως «plan B», και σε περίπτωση εμπλοκής με το «κουαρτέτο» εξετάζεται η επιβολή φόρου υπέρ συντάξεων στις τραπεζικές συναλλαγές άνω των 1.000 ευρώ – ενδεχόμενο, το οποίο εμμέσως επιβεβαίωσε χθες και η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη λέγοντας ότι «η κυβέρνηση εξετάζει εναλλακτικές προτάσεις για αύξηση των πόρων στο σύστημα αρνούμενη να προχωρήσει σε νέες μειώσεις» των συντάξεων.

Oι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις

Είτε με αύξηση των εισφορών ωστόσο, είτε με νέους πόρους από ειδική φορολόγηση, θεωρείται δεδομένο πως οι δανειστές θα επιμείνουν – είτε ένεκα ιδεολογικού δογματισμού, είτε λόγω της μη βιωσιμότητας των επικουρικών ταμείων – σε καθαρές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις.

Εδώ η κυβέρνηση, όπως τουλάχιστον δήλωσε δημόσια ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, βάζει το όριο των αποδεκτών μειώσεων στο 15% με 20%, ενώ σύμφωνα με τις πληροφορίες το υπουργείο Εργασίας θέτει την «κόκκινη γραμμή» στην πλήρη προστασία των επικουρικών συντάξεων έως 180 ευρώ.

Ειδικότερα, στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι οι όποιες μειώσεις, που όντως υπολογίζονται έως 20%, να αφορούν τις επικουρικές συντάξεις άνω των 400 ευρώ, με έσχατη γραμμή άμυνας τις κλιμακωτές περικοπές στις επικουρικές που υπερβαίνουν τα 180 ευρώ.

Η θέση των πιστωτών επ’ αυτού δεν θα γίνει γνωστή πριν από τις 8 Ιανουαρίου, ακόμη όμως κι εάν τελικά ισχύσει το σενάριο του υπουργείου Εργασίας είναι δεδομένο πως θα υπάρξουν περικοπές σε μεγάλη μερίδα των επικουρικών συντάξεων, ήτοι στο σύνολο των συντάξιμων αποδοχών.

Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εργασίας Γιώργο Κουτρουμάνη, μια περικοπή της τάξης του 15% στις επικουρικές συντάξεις σημαίνει μείωση αποδοχών 30 ευρώ κατά μέσο όρο:  «Η μείωση 15% στην επικουρική σύνταξη δεν μικρή, είναι μεγάλη... Φτάνει τα 30 ευρώ κατά μέσο όρο. Δεν έχει σημασία αν η μείωση είναι στην κύρια σύνταξη την επικουρική ή το μέρισμα... το εισόδημα θα μειωθεί» είπε χθες προσθέτοντας ότι έχουν προγραμματιστεί και περικοπές της τάξης του 15% στο εφάπαξ.

Στελέχη της αντιπολίτευσης επισημαίνουν επίσης ότι στις εν λόγω μειώσεις θα πρέπει να προστεθούν και οι περικοπές κατά 6% που ήδη έχουν γίνει εφέτος στις συντάξεις, μέσω της αύξησης των εισφορών υπέρ υγείας.

Η πρόταση Ρομπόλη για το ασφαλιστικό

Στον αντίποδα, ωστόσο, ο καθηγητής Οικονομικών Κοινωνικής Πολιτικής Σάββας Ρομπόλης επιμένει πως είναι δυνατή η διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος έως το 2050 χωρίς νέες μειώσεις συντάξεων, είτε κύριων είτε επικουρικών.

Σε συνέντευξή του στην Αυγή, μάλιστα, ο Σάββας Ρομπόλης επικαλέστηκε επιστημονική έρευνα και αναλογιστικές μελέτες που αποδεικνύουν την εκτίμηση αυτή, ενώ τόνισε ότι η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1% έχει αποδειχθεί πως δεν πλήττει την ανταγωνιστικότητα και μπορεί να αποφέρει ετήσια έσοδα 400 εκατομμυρίων ευρώ για το ασφαλιστικό σύστημα.

Προσθέτει, δε, ότι για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ταμείων χωρίς νέες περικοπές ο «κουμπαράς» του αποθεματικού κεφαλαίου για το ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να ενισχυθεί από νέους πόρους, όπως έσοδα από τυχερά παιχνίδια, πρόστιμα πάσης φύσεως, μέρος του τιμήματος των αποκρατικοποιήσεων και πόρους από συμβάσεις παραχώρησης δημόσιων έργων.

Πηγή