Η αιμομικτική εικόνα Τραπεζών με πολιτική εξουσία

Του Γιάννη Παντελάκη

Η επιτροπή ηθικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θεωρεί ότι υπάρχει πρόβλημα με τον διορισμό του Μανουέλ Μπαρόζο στην Goldman Sachs. Δεν παραβιάστηκε ο κώδικας δεοντολογίας, αποφάνθηκε. Παρότι, η ίδια επιτροπή επισημαίνει, ότι οι νέες αρμοδιότητες του Μπαρόζο θα έχουν «με βεβαιότητα» σχέση με την προηγούμενη θητεία του ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής επιτροπής!

Ο Μπαρόζο μετά την πολυετή θητεία του στην προεδρία της Ευρωπαϊκής επιτροπής (2004-2014, ο μακροβιότερος σ αυτή την θέση), προσλήφθηκε στην Τράπεζα που όχι απλά θεωρείται από εκείνες με την μεγαλύτερη πρόσβαση και διασυνδέσεις με τα παγκόσμια κέντρα αποφάσεων, αλλά και που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Την χρονιά εκείνη, την κρίση από πλευράς Ε.Ε. την διαχειρίστηκε κατά βάση ο Μπαρόζο.

Η ad hoc επιτροπή που συνήλθε μετά την μεγάλη κατακραυγή που προκλήθηκε από τον διορισμό Μπαρόζο, διαπιστώνει την συνάφεια της προηγούμενης και της σημερινής θέσης του, αλλά δεν θεωρεί ότι παραβιάσθηκε ο κώδικας δεοντολογίας. Ωστόσο αφήνει υπονοούμενα γι αυτόν τον κώδικα, σημειώνοντας πως δεν αποτελεί αρμοδιότητα της επιτροπής αυτής να κρίνει αν είναι επαρκώς αυστηρός.

Προφανώς, δεν είναι καθόλου αυστηρός. Όταν επιτρέπει σ' έναν πανίσχυρο παράγοντα της Ε.Ε. μετά την συνταξιοδότησή του να πιάνει δουλειά σε υψηλό πόστο μιας τέτοιας Τράπεζας δημιουργώντας βάσιμες υπόνοιες για τον ρόλο που έπαιξε στην πρώτη και δεν θεωρεί ότι έτσι παραβιάζεται η δεοντολογία, ο κώδικας αυτός μοιάζει σαν να μην υπάρχει.

Η ελπίδες για μια καλύτερη εξέλιξη στην υπόθεση Μπαρόζο, μεταφέρονται στην ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτή τελικά θ αποφασίσει, τα συμπεράσματα της επιτροπής ηθικής δεν είναι δεσμευτικά. Να σημειώσουμε ότι λίγες εβδομάδες πριν, η Ευρωπαία μεσολαβήτρια (η αντίστοιχη συνήγορος του Πολίτη), είχε επιμείνει στην έρευνα επισημαίνοντας την ανάγκη ν ακολουθεί κάποιος με ακεραιότητα το πνεύμα των συνθηκών της Ε.Ε.

Η περίπτωση Μπαρόζο, ήταν ίσως η πιο προκλητική και αυτή που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις στις χώρες της Ε.Ε. Δεν ήταν όμως η μοναδική. Ο πρώην επίτροπος Φερχόιγκεν που διαχειριζόταν τον τομέα των επιχειρήσεων, της βιομηχανίας και την προετοιμασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Τουρκία, όταν έφυγε από την θέση αυτή, προσλήφθηκε σύμβουλος στην ένωση εμπορικών επιμελητηρίων της Τουρκίας και παράλληλα σε πολλές τράπεζες παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Η πρώην επίτροπος Γεωργίας Μαριάν Φίσερ Μπελ, μετά την συνταξιοδότησή της από την επιτροπή, δούλεψε σε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες του χώρου, τον όμιλο Rockwool. Ο πρώην επίτροπος για την εσωτερική αφορά και υπηρεσίες Τσάρλι Μακ Κρίβι, όταν έπαψε να είναι επίτροπος προσλήφθηκε στην Ryanair. Και ο κατάλογος είναι μεγάλος ακόμα.

Όταν δημοσιοποιήθηκε η πρόσληψη Μπαρόζο στην Goldman Sachs, η Γαλλική Le Monde, αναφέρθηκε στην αιμομικτική εικόνα ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και τις ιδιωτικές Τράπεζες. Αυτό δηλαδή το οποίο συζητείται ευρύτατα παντού και αποτελεί και μια από τις κυρίαρχες αιτίες του έντονου ευρωσκεπτικισμού που ενισχύεται με έντονο τρόπο τα τελευταία χρόνια. Η υπόθεση Μπαρόζο δίνει πολλές αφορμές για να δημιουργηθεί η σχετική βεβαιότητα αυτής της εικόνας.

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής επιτροπής για την υπόθεση Μπαρόζο, θα παίξει καθοριστικό ρόλο και για την συνέχεια του οικοδομήματος που δέχεται ήδη ισχυρούς τριγμούς και για πολλούς άλλους λόγους. Θα στείλει ένα μήνυμα για το αν τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα εξακολουθούν να συνδέονται και να λειτουργούν αρμονικά με τα κέντρα πολιτικών αποφάσεων.