Πόσο εύκολα βρίσκεις 400 εκατ. ευρώ…

Του Γιάννη Παντελάκη

Κι όμως, είναι σχετικά απλό. Αν υπήρχε πολιτική βούληση, το κράτος θα μπορούσε, μ' έναν ανέξοδο και καθόλου «αιματηρό» τρόπο, να εξοικονομεί 400 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο! Στις ημέρες μας ένα τέτοιο ποσό δεν είναι καθόλου αμελητέο, το αντίθετο. Ενδεικτικά ν' αναφέρουμε πως με αυτό το ποσό εξασφαλίζονται σχεδόν τα μισά επιδόματα ανεργίας που δίνονται κάθε χρόνο (κοστίζουν 887 εκατ). Με αυτό το ποσό, όχι απλά θα διατηρούσε ανέπαφο το ΕΚΑΣ που δινόταν σε χαμηλοσυνταξιούχους (το όφελος από την περικοπή σε 90.000 ανθρώπους ήταν 168 εκατ.), αλλά θα περίσσευαν και 232 εκατ. ευρώ! Να πώς έχει η ιστορία μας.

Το 2001, η χώρα μας υποχρεώνεται να εντάξει στη νομοθεσία της κοινοτική οδηγία που προβλέπει τη λεγόμενη ηλεκτρονική (ή ψηφιακή) υπογραφή. Ουσιαστικά, αυτό σήμαινε πως όλες οι διαδικασίες έκδοσης και διακίνησης διοικητικών πράξεων και άλλων εγγράφων στο Δημόσιο θα γινόταν αποκλειστικά μέσω τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας (ΤΠΕ). Θα καταργείτο δηλαδή η χρονοβόρα και κυρίως κοστοβόρα διαδικασία χρήσης χαρτιού και έντυπης διαδικασίας δημιουργίας και ροής εγγράφων. Η κυβέρνηση της εποχής (ΠΑΣΟΚ) πράγματι ψήφισε τον σχετικό νόμο. Ο οποίος ωστόσο απλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

Μια μελέτη του ΙΟΒΕ για την οικονομική επίδραση των ψηφιακών υπογραφών (Δεκέμβριος 2014) αποκάλυψε ότι η στροφή της δημόσιας διοίκησης από την εντατική χρήση των εντύπων στη μηδαμινή χρήση συμπεριλαμβανομένων των εργασιών που απαιτούσαν υπογραφή θα είχε δημοσιονομικό όφελος 400 εκατ. ευρώ ετησίως! Έλεγε και κάτι άλλο σημαντικό αυτή η μελέτη που αράχνιαζε σε κάποια υπουργικά γραφεία. Πως αν είχε εφαρμοστεί η ηλεκτρονική υπογραφή από το 2001 έως σήμερα, το όφελος για το Δημόσιο θα έφτανε τα 6 δισ. ευρώ (15 χρόνιαΧ400 εκατ)! Για το όφελος που θα είχε το Δημόσιο λήφθηκαν υπόψιν για τη μελέτη το κόστος χαρτιού, εκτύπωσης, αποστολής φαξ, σκανάρισμα, αρχειοθέτηση, χρόνος ανάκτησης εγγράφων, αντικατάστασης χαμένων εγγράφων, αριθμός υπογραφόντων, εργατοώρες κλπ.

Από το 2001 έως σήμερα πέρασαν δεκάδες κυβερνήσεις από αυτήν τη χώρα. Συμπεριλαμβανομένης της σημερινής, ήταν κυβερνήσεις σχεδόν όλων των κομμάτων. Καμία από τις κυβερνήσεις αυτές δεν υλοποίησαν έναν νόμο από τον οποίο το ετήσιο όφελος θα έφτανε τα 400 εκατ. ευρώ. Το θέμα επανέρχεται τώρα μετά από τη σχετική πίεση των δανειστών. Σε νομοσχέδιο για την κινητικότητα των υπαλλήλων του Δημοσίου, επανέρχεται το θέμα της ηλεκτρονικής υπογραφής με σχετικό άρθρο στην αιτιολογική έκθεση του οποίου ομολογείται η απώλεια των 400 εκατ. κάθε χρόνο λόγω της μη χρήσης της ηλεκτρονικής υπογραφής.

Αλλά και πάλι, το θέμα επανέρχεται μ' έναν μίζερο τρόπο. Η σχετική υποχρέωση δεν επιβάλλεται άμεσα, αλλά από τον Ιούλιο του 2017 και με δυνατότητα παράτασης της εφαρμογής ως τον Ιανουάριο του 2018. Τίποτα δεν μας διαβεβαιώνει πως αυτήν τη φορά το κράτος θα δείξει μια στοιχειώδη συνέπεια με πολλαπλά δημόσιο οικονομικό και όχι μόνο (περιορισμός γραφειοκρατίας) όφελος. Κανένας δεν θα έβαζε στοίχημα ότι αυτήν τη φορά το κράτος θα προτιμούσε να εξοικονομεί ένα τόσο μεγάλο κονδύλι προκειμένου να το διαθέσει για παράδειγμα σε ευπαθείς οικονομικά ομάδες. Αν υπήρχε τέτοιο ενδιαφέρον γι' αυτές τις ομάδες άλλωστε, η εφαρμογή ενός νόμου που καθυστέρησε 15 χρόνια θα είχε ήδη γίνει…