Αλλαγές με ρέγουλα και καλό Μάη…

Η φονική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική έκαψε εν μέρει τον κυβερνητικό σχεδιασμό. Ο ανασχηματισμός των αρχών του Σεπτεμβρίου θα εξυπηρετήσει την παράταση της κυβερνητικής θητείας τουλάχιστον μέχρι τον Μάιο του 2019. Μέχρι το τέλος του 2018 θα έχουν γίνει όλες παροχές και εξαγγελίες.

Του Γιώργου Καρελιά  

Οι αλλαγές σε ένα κυβερνητικό σχήμα –και πρωτίστως οι ανασχηματισμοί– είναι δύο ειδών. Πρώτον, αυτές που γίνονται για εντυπωσιασμό («σαρωτικές») και για να καλύψουν άλλα γεγονότα, επιβαρυντικά για μια κυβέρνηση. Και, δεύτερον, αυτές που γίνονται κατόπιν εορτής, όταν οι εντυπώσεις έχουν χαθεί. Και δείχνουν ότι οι Πρωθυπουργοί δεν σκοπεύουν να πάνε γρήγορα σε εκλογές, αλλά να παρατείνουν την θητεία της κυβέρνησής τους όσο γίνεται περισσότερο. 

Είναι εμφανές ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει επιλέξει τη δεύτερη μέθοδο. Η ευκαιρία που είχε να «παραιτήσει», αμέσως μετά την τραγωδία στην Ανατολική Αττική, τους συναρμόδιους υπουργούς πέρασε ανεκμετάλλευτη, με τη δικαιολογία «δεν αλλάζεις τους στρατηγούς την ώρα της μάχης». Ηταν το βασικό λάθος που του καταλογίζεται, από τη σκοπιά της ανάληψης της πολιτικής ευθύνης.   

Επέλεξε έτσι να κάνει τις αλλαγές με καθυστέρηση· δέκα ημερών για τον μοναδικό υπουργό που ανέλαβε την ευθύνη (Νίκος Τόσκας) και 13 ημερών για τους επικεφαλής των αρμόδιων υπηρεσιών Πυροσβεστικής, Αστυνομίας και Πολιτικής Προστασίας. Θα ακολουθήσει ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης πιθανότατα περί τα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου, υπακούοντας στον κανόνα «στη ΔΕΘ πας με νέα κυβέρνηση». 

Η επιλογή αυτή σημαίνει πρωτίστως ότι απομακρύνεται οριστικά και αμετάκλητα το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Αυτό είναι που ανετράπη από την φονική πυρκαγιά. Μέχρι την εκδήλωσή της, το σενάριο της προσφυγής σε εκλογές το φετινό φθινόπωρο δεν ήταν το κυρίαρχο, αλλά δεν είχε αποκλεισθεί κιόλας. Τώρα αποκλείεται. Χρειάζεται χρόνος για να «απορροφηθούν» οι επιπτώσεις. Καμιά κυβέρνηση δεν προκαλεί εκλογές σε χρόνο δυσμενή γι’ αυτήν, εκτός αν χάσει την πλειοψηφία στη Βουλή (περίπτωση κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη το 1993). Σήμερα δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, παρά μόνον αν το θελήσουν βουλευτές των ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου. 

Ετσι, ο εκλογικός σχεδιασμός του κ. Τσίπρα μετατίθεται χωρίς δεύτερες σκέψεις για το 2019. Με τρία ενδιάμεσα στάδια: 

1.Την έξοδο από τα μνημόνια, 21 Αυγούστου. Η φονική πυρκαγιά ανέτρεψε τον σχεδιασμό και δεν θα προσλάβει πανηγυρικό χαρακτήρα. 

2.Τις εξαγγελίες στην ΔΕΘ, αρχές Σεπτεμβρίου. Δεδομένου ότι οι σχεδιαζόμενες εκδηλώσεις για «έξοδο» του Αυγούστου, λόγω της τραγωδίας δεν θα γίνουν ή θα είναι πολύ «λιτές», στη Θεσσαλονίκη θα γίνει το πρώτο κύμα εξαγγελιών, με σκοπό να σηματοδοτήσει την «μεταμνημονιακή εποχή»(π.χ μέτρα για τα εργασιακά). 

3.Τις παροχές δημοσιονομικού χαρακτήρα, Οκτώβριο-Νοέμβριο. Θα εξαγγελθούν, αφού οι δανειστές έχουν πάρει τα στοιχεία(πχ για το πλεόνασμα κ.α) και αποφασίσουν πόσο ελαστικοί θα φανούν απέναντι στην κυβέρνηση. Ομως, ακόμα και χωρίς την ρητή έγκρισή τους, κάποια «φιλολαϊκά» μέτρα(πχ 13η σύνταξη, μείωση φορολογίας κ.α) θα ανακοινωθούν με την κατάθεση του Προϋπολογισμού του 2019. 

Οι εξελίξεις το 2019 εξαρτώνται και από άλλα γεγονότα, όπως είναι η κύρωση ή μη της Συμφωνίας των Πρεσπών (αν έχει περάσει από τα Σκόπια). Το χρονοδιάγραμμα φτάνει έως το «ορόσημο» του Μαΐου, που δεν μπορεί να παρακαμφθεί λόγω των καθορισμένων ευρωεκλογών. Το γεγονός αυτό καθιστά, υπό μίαν έννοια «υποχρεωτικές» τις βουλευτικές εκλογές κι έτσι τον Μάιο του 2019 θα έχουμε την -τριπλή- «μητέρα όλων μαχών» (μαζί και οι εκλογές για την Αυτοδιοίκηση). 

Επειδή, όμως, ένα απρόβλεπτο γεγονός μπορεί να τα αλλάξει όλα αυτά, ο ορατός σχεδιασμός φτάνει έως το τέλος του 2018. Μέχρι τότε όλα πρέπει να έχουν «τακτοποιηθεί». Οι όποιες παροχές να έχουν γίνει, το ίδιο και οι εξαγγελίες για το 2019. Ετσι ώστε το πεδίο μετά να είναι «καθαρό» για τον όποιο εκλογικό σχεδιασμό. 

Όμως, για τα σχέδια και τον προγραμματισμό μπορεί να ισχύει αυτό που έχει πει ο Ναπολέων Βοναπάρτης: « Οποιος ξέρει από πριν πού θέλει να πάει, δεν πηγαίνει πολύ μακριά».