Αν ήμουν σαν εσένα

γράφει η Έλλη Πράντζου

Κρατιόμουν τόσες μέρες, περίμενα καρτερικά, διάβαζα κι άκουγα απόψεις, μάζευα μέσα μου συναισθήματα. Προσπαθούσα με νύχια και με δόντια να μην πέσω στην παγίδα των στερεοτύπων ώστε να μη μοιάσω σε όσους τσουβαλιάζουν ανθρώπους ανεξέλεγκτα, πάλευα να κάνω τα στραβά μάτια στα κοινά χαρακτηριστικά όσων μιλούν για λαθρομετανάστες εισβολείς και κρατούσα αλυσοδεμένο τον χειρότερό μου εαυτό για να μην πέσω εκεί όπου έχουν κατρακυλήσει δυστυχώς τόσοι και τόσοι άνθρωποι κατά τα άλλα φιλεύσπλαχνοι Χριστιανοί, πάνω απ’ όλα.

Μέχρι που σε άκουσα, εσένα και τους ομοίους σου –ναι, όμοιοί σου είναι- να γκαρίζεις γεμάτος κενότητα και χυδαία κτηνώδη αυθάδεια σαν αυτή που οι γύρω σου θεωρούν εξυπνάδα και μαγκιά εκσφενδονίζοντας με όλη τη δύναμη της μικροψυχίας σου βρισιές προς μια έγκυο γυναίκα που στα δικά σου μάτια, ελληνάρα πατριώτη, αποτελεί εκείνη απειλή για σένα. Εκείνη για σένα!

Σε άκουσα να την εξευτελίζεις εξευτελίζοντας στ’ αλήθεια τον εαυτό σου ενώ οι γύρω σου σιγοντάριζαν την προστυχιά σου, κάποιοι συμπληρώνοντας κάποιοι γελώντας. Σε άκουσα κι έπειτα από το πρώτο σοκ, το οποίο ομολογουμένως κράτησε αρκετά λεπτά και με καθήλωσε στην οθόνη να κοιτάζω σαν άγαλμα το άπειρο έχοντας μείνει ενεή, κατακλύστηκα από συναισθήματα τόσο επικίνδυνα όσο εσύ. Ευτυχώς όχι για πολύ.

Θα σου πω, λοιπόν, πώς θα αντιμετώπιζα αν ήμουν σαν εσένα ανθρώπους σαν εσένα. Αν ήμουν σαν εσένα θα σε έλεγα εγκεφαλικά νεκρό ανθρωπάκο οι γονείς του οποίου θα έπρεπε να ντρέπονται που έφεραν στον κόσμο άλλο ένα κακό μέσα στα τόσα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Αν φυσικά οι γονείς σου δεν ήταν η πιο σημαντική αιτία που έγινες υπάνθρωπος. Αν ήμουν σαν εσένα θα σου έλεγα ότι ο κόσμος έχει γίνει κολαστήριο εξαιτίας σου και πως η χώρα μας θα μπορούσε να βοηθήσει όσους ανθρώπους έχουν ανάγκη αν άδειαζε από εκείνους που σου μοιάζουν. Αν ήμουν σαν εσένα θα ευχόμουν στη θέση τόσων παιδιών που έχουν πνιγεί προσπαθώντας να ξεφύγουν από τους εφιάλτες τους να ήσουν εσύ κι οι ομοϊδεάτες σου ώστε για κάθε έναν από εσάς που θα πνιγόταν πολλά από αυτά τα παιδιά να έφταναν σώα στη στεριά.

Αν ήμουν σαν εσένα θα μάζευα κι εγώ κι άλλους σαν εμένα και θα μας βρίσκατε απέναντί σας γεμάτους ανεξέλεγκτη οργή, λύσσα, μένος και φανατισμό για χάρη μιας δικαιοσύνης που θα διεκδικούσαμε μολύνοντας τότε το όνομά της. Όπως εσύ μολύνεις τον αέρα που αναπνέεις και με κάνεις να ντρέπομαι που είμαι άνθρωπος, όπως εσύ ή κάποιοι σαν εσένα γλείφουν έρποντας πατρίδες, θρησκείες κι οικογένειες, σκορπούν τη μύξα τους σαν γυμνοσάλιαγκες επιτελώντας το καθήκον τους ως καλοί χριστιανοί, ως καλοί γονείς, ως μάχιμοι Έλληνες. Την ώρα που στην πραγματικότητα σκύβουν όλο και πιο χαμηλά για να καθαρίσουν υπερήφανα με τις γλώσσες τους ξένα παπούτσια.

Αν ήμουν σαν εσένα θα σου έλεγα πως αν έχεις φέρει παιδιά στον κόσμο μου το καλό που σου θέλω να μη γίνουν σαν τα απαίσια μούτρα σου γιατί αλλιώς θα με άκουγες να λέω επίσης ότι δε θα έπρεπε καν να είχαν γεννηθεί. Για να δούμε, σου θυμίζει κάτι;

Να σε διευκολύνω: “Τι μας νοιάζει ρε σκατάνθρωπε που ήθελες εσύ να πηδήξεις τη γυναίκα σου και να διαιωνίσεις τη μαλακία σου, εμείς την πηδήξαμε; Στ’ αρχίδια μας!”, θα έλεγα αν ήμουν σαν εσένα. Κι έπειτα θα έπρεπε να υποστείς τις συνέπειες της αναπαραγωγικής σου ασυδοσίας και να αφανιστείς ησύχως ή έστω να χωθείς μαζί με τους απογόνους σου σε μια τρύπα γιατί αν σε πετύχαινα θα είχες να αντιμετωπίσεις τον εαυτό σου με αντίθετες απόψεις. Ξέρεις τι θα πει αυτό ε;

Καλώς ή κακώς δε θα μάθεις ποτέ γιατί δεν είμαι σαν εσένα. Καλώς ή κακώς δε θα μάθεις ποτέ γιατί τόση ώρα που γράφω σαν να ήμουν εσύ απεχθάνομαι τον εαυτό μου όσο εσένα. Σε απεχθάνομαι γιατί έστω για λίγο με κάνεις να μοιάζω με το τέρας κι αυτό σημαίνει ότι η δύναμη που ασκείς πάνω μου είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που νομίζεις. Σε απεχθάνομαι γιατί αντιπροσωπεύεις ένα μεγάλο ποσοστό της χώρας όπου έτυχε να γεννηθώ το οποίο αρνείται πεισματικά να σκεφτεί στοιχειωδώς παίρνοντας στο λαιμό του κι όλους τους υπόλοιπους αφού καταλήγει πιο αδίστακτο στο τέλος της ημέρας. Βλέπεις, μπορεί κανείς να γίνει πολύ επικίνδυνος λόγω βλακείας. Σε απεχθάνομαι γιατί ακόμη κι αν δεν είχες την ευκαιρία να παιδέψεις το μυαλό σου όσο ήσουν μικρός επαναπαύτηκες στην απαιδευσιά σου κι επέλεξες να υπολειτουργείς αντί να προσφέρεις. Σε απεχθάνομαι γιατί πιθανότατα δεν έχεις τελικά καν επίγνωση της τραγικής σου κατάστασης, τρως αμάσητα όσα σε ταΐζουν οι από πάνω σου κι υπηρετείς ό,τι σε διαλύει χωρίς καν να το καταλαβαίνεις. Σε απεχθάνομαι γιατί έτσι ενδυναμώνεις όλα εκείνα που μας έχουν καταστρέψει. Σε απεχθάνομαι γιατί αν δεν υπήρχες εσύ δε θα υποδουλωνόμασταν ποτέ και σε κανέναν τόσο αισχρά προκειμένου να επιβιώσουμε.

Σε απεχθάνομαι, ναι. Δεν είμαι όμως σαν εσένα. Κι ίσως αν ήμουν να είχα βρει μια πιο άμεση κι αποτελεσματική λύση για να σε αντιμετωπίσω εκεί που τώρα δεν ξέρω πώς κι από πού ν’ αρχίσω. Δεν είμαι σαν εσένα κι έτσι νιώθω χαμένη απέναντί σου μην ξέροντας αυτήν την οργή πώς θα μπορούσα να την αξιοποιήσω για να πάψει να υπάρχει ό,τι συμβολίζεις. Δεν είμαι σαν εσένα κι ίσως να μοιάζω θύμα, κορόιδο, άλλη μια θεωρητική επαναστάτρια που στις πράξεις δειλιάζει. Μα δε θέλω να περάσω αυτήν τη λεπτή κόκκινη γραμμή που θα με έκανε σαν εσένα. Είναι ο μόνος μου φόβος και δε βρίσκω ισορροπία πουθενά.

Από την άλλη υπάρχεις κι εσύ που μέσα στον χαμό της επικαιρότητας δηλώνεις αντικειμενικός. Σε ακούω απλώς να ρωτάς καλοπροαίρετα, λες, χωρίς εθνικιστικές κορόνες να συνοδεύουν τις απορίες σου αν μπορούμε να τους δεχτούμε όλους στην Ελλάδα. Σε ακούω να ρωτάς τι θα μπορούσε να γίνει τώρα απαιτώντας απάντηση όχι για το τι θα έπρεπε να είχε γίνει αλλά για το τι κάνουμε αυτή τη στιγμή. Επίτρεψέ μου να σου πω, λοιπόν, ότι με αυτήν την ερώτηση πέφτεις στην ίδια σου την παγίδα.

Άσε με εμένα που ως ουτοπίστρια δεν αναγνωρίζω σύνορα και βλέπω όλη τη Γη σπίτι μας και τα συναφή. Ας σου κάνω το χατίρι να μιλήσουμε ρεαλιστικά. Αν εσύ ρωτάς τι γίνεται τώρα χωρίς να δέχεσαι απαντήσεις για το τι θα έπρεπε να είχε γίνει σημαίνει μάλλον ότι έχεις εσύ την άμεση λύση την οποία όμως δεν τολμάς ως μετριοπαθής να εκφράσεις ανοιχτά, έτσι δεν είναι; Σημαίνει ότι η άμεση λύση σου αποτελείται αναγκαστικά από πνιγμούς, προπηλακισμούς, απελάσεις, στρατόπεδα συγκέντρωσης κι όλα όσα πανικόβλητοι προσπαθούμε να εφαρμόσουμε εξευτελίζοντας ζωές. Δε σου καίγεται καρφί που η απάντηση βρίσκεται ακριβώς εκεί, στο τι θα έπρεπε να είχε γίνει χρόνια τώρα. Δε σε νοιάζει που αντί να στραφείς στον πραγματικό εχθρό ο οποίος ευθύνεται για όλη αυτήν τη θηριωδία που ξεριζώνει ανθρώπους εσύ στρέφεσαι εκ των υστέρων στους ίδιους τους ξεριζωμένους ανθρώπους.

Εφόσον, όμως, όταν έπρεπε να δεις τα πράγματα διαφορετικά εσύ αρνήθηκες, τώρα θα δεχτείς πως ούτε εγώ έχω να σου δώσω απάντηση για το αν μπορεί η Ελλάδα ρεαλιστικά να στηρίξει τόσα άτομα και πως δε με νοιάζει αυτό τόσο όσο το να σταματήσουν να χάνονται ζωές με όποιον τρόπο. Θα δεχτείς και το ότι όπως συμβαίνει γενικά με όλους τους ανθρώπους μαζί με τους υπόλοιπους θα μπλέκονται πάντα κι οι μαλάκες ανεξαρτήτως φυλής. Μαλάκες σαν τον “δικό μας”, τον Έλληνα, που ακούσαμε να ξεδιπλώνει μεγαλοπρεπώς όλο του το ταλέντο στο εν λόγω βίντεο που κυκλοφόρησε. Άρα, ναι, μπορεί να συναντήσεις μαλάκες κι ανάμεσα στους πρόσφυγες ή τους μετανάστες κι αυτό να μη σου δίνει το δικαίωμα της ολοκληρωτικής απόρριψής τους.

Θα δεχτείς πως κοιμόμαστε όπως στρώνουμε πράγμα που σημαίνει ότι τόσα χρόνια στρώνουμε σαν πιόνια ξένα κρεβάτια αφήνοντας τα δικά μας μπουρδέλο. Θα δεχτείς πως έχει ένα τίμημα το ότι ποτέ δεν εναντιωθήκαμε σ’ εκείνους που νομίζουν ότι κάνουν κουμάντο αφήνοντάς τους όντως να κάνουν αντί να φαγωνόμαστε μεταξύ μας. Θα δεχτείς πως με το να χτυπάς το κεφάλι το δικό σου ή του διπλανού σου στον τοίχο δε θα πέσει ο τοίχος, θα σκοτωθείτε εσείς. Σκοπός ήταν να μη φτάσουμε σε αυτήν την κατάσταση γιατί όσο πιο πολύ εδραιώνεται κάτι ως πραγματικότητα τόσο πιο δύσκολα μετά καταπολεμάται.

Τη δική μου απάντηση, λοιπόν, δε θα σου αρέσει αν την ακούσεις. Σου έχω ωστόσο κι εγώ κάποιες ερωτήσεις για το τέλος. Είσαι σίγουρος ότι πραγματικοί σου εχθροί είναι άνθρωποι όπως εσύ κι εγώ που παλεύουν για την επιβίωσή τους; Είσαι σίγουρος πως πολεμώντας εκείνους αντιμετωπίζεις το πρόβλημα; Είσαι σίγουρος ότι εστιάζεις στο σωστό σημείο; Είσαι σίγουρος ότι βλέπεις όλη την εικόνα; Το θέμα είναι εσύ τι απαντήσεις δίνεις σε όλα αυτά. Ίσως αν απαντήσεις ειλικρινά ακόμη και την τελευταία στιγμή κάτι να μπορέσεις να σώσεις…