Σοφία-ματαιοδοξία

γράφει ο Γιώργος Σταματόπουλος

Θεοί μεν γαρ μελλόντων, άνθρωποι δε γιγνομένων, σοφοί δε προσιόντων αισθάνονται.

Oι θεοί, επιχειρηματολογούσε ο Απολλώνιος Τυανεύς σε έναν τύραννο, γνωρίζουν τα μελλούμενα (θεοί δεν είμαστε), οι άνθρωποι γνωρίζουμε τα γιγνόμενα (τα γνωρίζουμε;) και μένουν οι σοφοί που γνωρίζουν τα επερχόμενα, τα εισιόντα, όσα πλησιάζουν (υπάρχουν σοφοί σήμερα;).

Με λίγα λόγια: χάος. Ούτε θεούς είμαστε σε θέση να δούμε και να συνομιλήσουμε μαζί τους ώστε να μας πληροφορήσουν τι τέξεται η επιούσα, ούτε έχουμε καταλήξει στο τι είναι ο άνθρωπος, ώστε να ξέρουμε τι μας γίνεται και ούτε, τέλος, φαίνεται να έχουμε σοφούς ώστε να μας προειδοποιήσουν για αυτά που έρχονται, καλά ή κακά -μάλλον κακά· διότι εάν υπήρχαν σοφοί θα μας έλεγαν τι να αποφεύγουμε ή τι να μην ψηφίζουμε λ.χ., για να μη ζούμε μες στην αβεβαιότητα, την ανασφάλεια και την ανέχεια.

Ξανά λοιπόν χάος, μάλιστα είναι φως φανάρι αυτό το χάος με τόσα που βλέπουμε, ακούμε,. αισθανόμαστε και κυρίως υφιστάμεθα. Φτηνή, ανερμάτιστη, τυραννική και ανέμπνευστη πολιτική από τη μεριά της κυβέρνησης. Ανεργία που καλπάζει, αστυνομική αυταιρεσία και βία σε όποιον διαμαρτύρεται· από την άλλη αντιπολίτευση [μείζων, ελάσσων, υποελάσσων και λοιπά] αμήχανη και υποτονική.

Φόβος και τρόμος στην κοινωνία για μια νέα διασπορά του φονικού ιού. Παιδεία ανύπαρκτη, πολιτισμός διωκόμενος, ισχνός και αυτός [εξαιρούνται εδώ οι άμισθες προσπάθειες μερικών νέων σχημάτων]. Τι εννοεί βέβαια κανείς προτάσσοντας την έννοια του πολιτισμού είναι σαν να μιλάει στον αέρα ή να βροντοφωνάζει για δημοκρατία, αλλά με μέτρα δικά του.

Δεν υπάρχει εθνική πολιτική για τον πολιτισμό, δεν είναι πολλοί, που υποτίθεται ότι τον εκπροσωπούν, πολιτισμένοι οι ίδιοι [και οι παρέες τους -διότι περί αυτού πρόκειται όταν γίνεται λόγος για πολιτισμό σε τούτη τη χώρα: ποιες παρέες επικρατούν, ποιοι θα στελεχώσουν τις κρίσιμες θέσεις του [του πολιτισμού]. Το καλό, παράδοξο έστω, στην Ελλάδα είναι ότι ουδενός ερυθριούν οι παρειές, αρκεί κάποιος που ενδιαφέρεται για τον πολιτισμό ή που έχει κάποιο ταλέντο να μπει σε μια «παρέα» ή να αποκτήσει την εύνοια κάποιου που ανήκει σε αυτήν.

Εάν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε τι; Πού βαδίζει η χώρα, έχοντας μάλιστα στο τιμόνι της ολιγούτσικους οραματιστές και δειλούς μπροστά σε μεγάλες πράξεις [έστω αποφάσεις;]. Είπαμε ότι δεν είμαστε ούτε θεοί, ούτε άνθρωποι, ούτε σοφοί, ναι, αλλά κάτι πρέπει και να γίνει, εκτός εάν έχουμε αποδεχτεί τούτη την κατάσταση, τούτη την πτώση και παρακμή και εξαθλίωση και αποσάθρωση του πολιτισμού και του ανθρώπου [ή του πολιτισμού του ανθρώπου, του Ελληνα έστω, για να μη φωνάζουμε κιόλας].

Υπάρχει περίπτωση οι πολλοί από εμάς να θεωρούμε σοφούς τους πολιτικούς και οικονομικούς αναλυτές. Εάν ισχύει αυτό τότε η ανθρώπινη τραγωδία [μας] καταντά κωμωδία [παρωδία] του βίου ή του νοήματος αυτού του βίου [μας]. Εχει σημασία ότι οι άνθρωποι του πολιτισμού αυτή την εποχή διεκδικούν τα χαμένα τους μεροκάματα. Σοφοί άνθρωποι λοιπόν -αυτοί απουσιάζουν, όπως απουσιάζουν το σθένος και ο κοινός νους. Δικαιολογημένη (;) η ματαιοδοξία πολλών, προηγείται όμως η δημιουργία.