Ακης Τσοχατζόπουλος: Από την παραλίγο "βασιλεία" στο κακό τέλος…

 

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

 

Λόγω επαγγέλματος γνώρισα τον Ακη Τσοχατζόπουλο από τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης και ακόμα καλύτερα όταν ήταν μέλος των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ μετά το 1981. Μπορεί ο Ανδρέας Παπανδρέου να ήταν ένας και αναντικατάστατος, αλλά το ΠΑΣΟΚ διέθετε πληθώρα στελεχών που τον πλαισίωναν και κατάφεραν να το κρατήσουν κραταιό μέχρι και το 2009. Ένα από αυτά ήταν ο εκλιπών.

 

 

Ο Ακης ήταν από τα λίγα πρόσωπα που βρέθηκαν στον στενό πυρήνα της εξουσίας επί πολλά χρόνια και, επομένως, η αποτίμηση της πορείας του δεν μπορεί παρά να διέπεται από την αυστηρότητα που επιβάλλεται. Διότι, διαφορετικά, ως άνθρωπος ήταν αλέγρος, ανοιχτός, ευχάριστος στην παρέα και οι δημοσιογράφοι χαίρονταν να μιλούν μαζί του. Ποτέ δεν μου διαμαρτυρήθηκε για όσα αρνητικά είχα γράψει γι’ αυτόν σε διάφορες περιόδους.

 

Το 1996, μετά τον θάνατο του Ανδρέα, ο Ακης έφτασε ένα βήμα από την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ, επομένως και από την πρωθυπουργία. Εχασε στο νήμα από τον Κώστα Σημίτη.

Σύμφωνα με την φημολογία(ή μυθολογία) της εποχής, ο Ανδρέας, πριν από τον θάνατό του, είχε ζητήσει από τους στενότερους συνεργάτες του «να μην εκλεγεί ο Σημίτης» και, επομένως, ευνοούσε την εκλογή του Τσοχατζόπουλου. Όμως, αυτό δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ, καθώς τα στόματα έμειναν ερμητικά κλειστά. Ο Αντώνης Λιβάνης, ο πιο κοντινός άνθρωπος του Ανδρέα συνήθιζε να λέει, όχι υπό τύπον αστεϊσμού, όταν οι δημοσιογράφοι τον ρωτούσαν; «Αυτά θα τα πάρω μαζί μου».

 

Τρία χρόνια πριν, λίγο πριν από τις θριαμβευτικές εκλογές του 1993, στην τελευταία συνέντευξη που του είχα πάρει για την «Ελευθεροτυπία», είχα επιχειρήσει να αποσπάσω από τον Ανδρέα Παπανδρέου κάτι σχετικό με την διαδοχή του, για το πώς έβλεπε ο ίδιος το ΠΑΣΟΚ μετά από εκείνον. Μάταιος κόπος. Ο Ανδρέας απάντησε ότι δεν τον απασχολούσε τέτοιο θέμα και είχε προσθέσει το κλασικό «το ΠΑΣΟΚ έχει πολλά άξια στελέχη».

 

Στην μετά Ανδρέα εποχή ο ρόλος του Ακη εξακολουθούσε να είναι πρωταγωνιστικός. Ηταν το «νούμερο δύο», είχε δική του «τάση» με πολλά στελέχη στο πλευρό του, αλλά ποτέ δεν προκάλεσε κάποια σοβαρή κυβερνητική κρίση. Φρόντιζε να διαφοροποιείται κάπου κάπου και οι «δικοί» του τον παρουσίαζαν ως την «αριστερή» πλευρά του ΠΑΣΟΚ, εννοείται ως αντίβαρο στη «δεξιά», που εκπροσωπούσε ο Κώστας Σημίτης.

 

Όταν ανέλαβε το υπουργείο Αμυνας-το υπουργείο που έμελλε να τον οδηγήσει στη φυλακή και να τον καταστρέψει πολιτικά- άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορα γύρω από τα εξοπλιστικά και τις στρατιωτικές προμήθειες. Μια φορά είχα ρωτήσει γι’ αυτά τον τότε πρωθυπουργό. Η απάντησή του(φυσικά off the record, δηλαδή μη δημοσιεύσιμη) ήταν πάνω κάτω η εξής: «Φτάνουν και σε μένα διάφορα. Αλλά με φήμες δεν παίρνω αποφάσεις για απομακρύνσεις υπουργών». Πέραν αυτού, ο Σημίτης αναγνώριζε τον ιδιαίτερο ρόλο του Τσοχατζόπουλου στο κόμμα. «Ηταν συνυποψήφιός μου για την αρχηγία και δεν γίνεται να τον αφήσω εκτός κυβέρνησης, γιατί θα πουν ότι το κάνω να έχω τον απόλυτο έλεγχο». Τελικά, ο Σημίτης μετέθεσε σε άλλο υπουργείο τον Τσοχατζόπουλο στον πρώτο ανασχηματισμό.

 

Αλλά, όπως φάνηκε στη συνέχεια, αυτό δεν είχε εμποδίσει τον πανίσχυρο υπουργό Αμυνας να εμπλακεί σε νταραβέρια με τα εξοπλιστικά, τα οποία αποκάλυψαν συγγενικά του πρόσωπα. Ετσι οδηγήθηκε σε δίκη και βαριά καταδίκη.

 

Η πορεία του εκλιπόντος στην πολιτική ζωή τα είχε όλα: από τη συμμετοχή στο αντιστασιακό ΠΑΚ της Γερμανίας και την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, τη μαχητική αντιπολίτευση 1974-1981, μέχρι τη συμμετοχή σε πλήθος κυβερνήσεων και των δύο πρώτων αρχηγών του, Ανδρέα Παπανδρέου και Κώστα Σημίτη. Είχε, όμως, κακό τέλος.

 

Η περίπτωση Τσοχατζόπουλου επιβεβαιώνει, δυστυχώς, ότι η εξουσία όχι μόνο φθείρει, αλλά και διαφθείρει όσους την ασκούν πιστεύοντας ότι δεν θα αποκαλυφθούν ποτέ οι αμαρτίες τους. Η κατάληξη της πορείας του αμαύρωσε, έστω σε κάποιο βαθμό, το θετικό αποτύπωμα που άφησε το κόμμα του στη Μεταπολίτευση, την καλύτερη ίσως περίοδο του νεοελληνικού κράτους.

 

Είναι ένα από τα ανεξίτηλα, δυστυχώς αρνητικά, στίγματα της πολιτικής ζωής της χώρας. Αυτό μπορεί να είναι εν μέρει άδικο για τη συνολική πορεία ενός προσώπου. Δεν γνωρίζουμε αν και πώς θα αποτιμήσει ο ιστορικός του μέλλοντος τον Ακη Τσοχατζόπουλο. Ομως, εν προκειμένω, η ρήση του Δημοσθένη είναι ακαταμάχητη: "Προς γαρ το τελευταίον εκβάν έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται"…