Θα μας πάρουν αλήθεια τα σπίτια οι τράπεζες;

Του Παναγιώτη Μαυροειδή

Η  πρόσφατη ρύθμιση σχετικά με τα δάνεια των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, φέρνει στην επιφάνεια μεταξύ των άλλων και τη συζήτηση για την ατομική  ιδιοκτησία και περιουσία.

 

Είναι γνωστό ότι εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά είναι εκτεθειμένα σε μικρά ή μεγάλα στεγαστικά δάνεια, έχοντας θέσει ως υποθήκη σπίτια ή άλλα ακίνητα.

 

Το 25% από αυτά τα δάνεια είναι ήδη στο κόκκινο, δηλαδή υπάρχει αδυναμία ομαλής αποπληρωμής των δόσεων. Τόσο ο νόμος Κατσέλη, όσο και οι πρόσφατες ρυθμίσεις, προσφέρουν, υπό όρους, κάποιες ελαφρύνσεις, που κυρίως αφορούν επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής με μείωση του ποσού των δόσεων, ενώ δεν επιτρέπονται (ακόμη) οι πλειστηριασμοί σε δάνεια σε ακίνητο αντικειμενικής αξίας κάτω των 180.000 ευρώ.

 

Όλοι φυσικά γνωρίζουν πως οι ρυθμίσεις αυτές είναι σταγόνα στον ωκεανό, καθώς η σκληρή πραγματικότητα της ξεσαλωμένης ανεργίας και των γλίσχρων μισθών, βοά πως τα δάνεια δεν πρόκειται τελικά να πληρωθούν.

 

Συνεπώς τι θα γίνει;

 

Μάλλον δεν υπάρχουν πολλοί που να πιστεύουν ότι θα χαριστούν τα δάνεια, ούτε ότι θα μοιραστούν  κατασχεμένα σπίτια κακο-πληρωτών σε έντιμους φτωχούς.

 

Πουλώντας τα ‘’κόκκινα’’ δάνεια;

 

Δε μπορεί όμως να μείνει έτσι η κατάσταση, καθότι, όπως το θέτει και σχετική έκθεση του ΔΝΤ, στόχος των τραπεζών είναι η απομόχλευση, δηλαδή να κλείσει η "ψαλίδα" ανάμεσα στα δάνεια και τις καταθέσεις. Θα επιδιώξουν, ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις να διαμορφωθεί στο 90% με 100% αντί του 122% που είναι σήμερα. Αναλυτές του ΔΝΤ σημειώνουν πως η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων διαβρώνει τα κεφαλαιακά αποθέματα των τραπεζών και δημιουργεί αβεβαιότητες για τα πιστωτικά ιδρύματα.

 

Ακούγονται σκέψεις για μερικό ‘’κούρεμα’’ των δανείων, με ταυτόχρονη πώληση των ‘’κόκκινων’’ εξ αυτών από τις ελληνικές τράπεζες σε ξένα funds ή και σε μια νέα ‘’ελληνική’’ υπερ-τράπεζα, που θα διαχειριστεί σε άλλη βάση το ‘’έχειν και κατέχειν’’ της.

 

Αυτό θα  προκαλέσει ασφυκτικές πιέσεις σε χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καθώς θα κληθούν να αποπληρώσουν τις καθυστερούμενες οφειλές τους, διαφορετικά θα κατασχεθούν τα ακίνητα που έχουν υποθηκεύσει. Τα κριτήρια που θα χρησιμοποιηθούν για την είσπραξη των δανείων θα είναι φυσικά, καθαρά χρηματοοικονομικά και όχι κοινωνικά.

 

Μα αποτελεί λύση για την όποια τράπεζα ή άλλο χρηματοπιστωτικό γύπα ο πλειστηριασμός; Έτσι σκέφτεται αρκετός κόσμος, με την κρυφή ελπίδα, πως η αδυναμία πώλησης των κατασχεμένων σπιτιών, θα αποτρέψει τις τράπεζες από το να τους πετάξουν έξω.

 

Αυτό  έχει κάποια βάση, χωρίς να σημαίνει ότι δεν μπορούν να υπάρξουν χιλιάδες άλλων χωρών ή φραγκάτοι έλληνες, που θα ενδιαφερόντουσαν να αγοράσουν ένα φτηνό τελικά σπίτι στην Ελλάδα. Όχι φυσικά σε μια πολυκατοικία στο Πέραμα, αλλά σε πολλές τουριστικές περιοχές.

 

Δεν αποτελεί ωστόσο μονόδρομο αυτή η κατεύθυνση για τις τράπεζες. Κάλλιστα μπορεί να δουλέψει αποδοτικά για αυτές η μακροχρόνια μίσθωση, ας πούμε για 100 χρόνια. Μετατρέποντας έτσι τον υποτιθέμενο ιδιοκτήτη σε έναν εφ’ όρου ζωής- αλλά και μετά θάνατο- αιχμάλωτο νοικάρη, που δε θα έχει και τη δυνατότητα να μετακινηθεί και να αλλάξει σπίτι.

 

Οι κόποι και οι αυταπάτες μιας ζωής πάνε …χρηματιστήριο

 

Υπάρχουν και άλλες λύσεις όμως. Ας φανταστούμε ότι τα ακίνητα,  που θα κατέχει ο όποιος χρηματοπιστωτικός γύπας,  τιτλοποιούνται και διαμορφώνεται μια αγορά αξιών ακινήτων. Με τιμές μάλιστα εκκίνησης πολύ χαμηλά σε σχέση με τις αντικειμενικές αξίες ή τις (θεωρητικές) τιμές αγοράς- πώλησης. Στην περίπτωση αυτή, δεν θα πωλούνται ακριβώς  σπίτια, αλλά προσδοκία αποδόσεων. Θα διαμορφωθεί δηλαδή μια  αγορά  μετοχών με την αναμονή βραχυπρόθεσμων κερδών, κατά τα γνωστά  χρηματιστηριακά πρότυπα, για τη συσσώρευση και αρπαγή χρήματος, μια και όπως λέει και ο Μητσοτάκης ‘’ο κόσμος τελικά ξεχνάει’’.

 

Σε όλες τις παραλλαγές που εκτέθηκαν ή και σε άλλες που υπάρχουν, υπάρχει ένα κοινό στοιχείο, που βαραίνει τελικά: Τα σπίτια δεν ανήκουν σε αυτούς που μένουν μέσα και πληρώνουν δάνεια, αλλά στις τράπεζες. Τελεία και παύλα.

 

‘’Αφού δεν πήρες αύξηση, πήρες δάνειο…’’

 

‘’Ας πρόσεχαν, ας μην ανοίγονταν πιο πέρα από εκεί που θα μπορούσαν, αλλά έτσι είναι ο έλληνας,  επιπόλαιος και μετά του φταίνε οι άλλοι’’, θα πουν πολλοί. Πάντα μιλώντας για τους άλλους, όχι για τον εαυτό τους.

 

Είναι έτσι όμως; Είναι θέμα μόνο και κυρίως ατομικής καταναλωτικής συμπεριφοράς και επιλογής;

 

Όπως πάντα πρέπει να κοιτάμε τη μεγάλη εικόνα, και όχι να κρίνουμε κατά περίπτωση, από τον κυρ-Μήτσο ‘’που έκανε βλακεία’’.

 

Κατά την περίοδο 1994-2009,  η  στεγαστική πίστη ως ποσοστό του ΑΕΠ, από  3,8% το 1994,  διαμορφώθηκε στο 33,9% το 2009, ενώ η καταναλωτική πίστη ως ποσοστό του ΑΕΠ από 0,9% το 1994 έφτασε το 16,5% το 2009! Η τραπεζική χρηματοδότηση προς τις επιχειρήσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ  περίπου διπλασιάστηκε (από 22,5% το 1994 σε 46,7% το 2009).

http://aristeroblog.gr