Μια ακόμα κουτοπονηριά πίσω από το Πέπλο της Σιωπής

Του Γιάννη Βαρουφάκη

Αρκετές φορές, έχω αναφερθεί στο Πέπλο της Σιωπής (βλ. εδώ κι εδώ) που καλύπτει τη σκανδαλώδη πριμοδότηση των μεγαλο-ιδιοκτητών των ελληνικών τραπεζών εις βάρος των ίδιων των τραπεζών και, βέβαια, των εξουθενωμένων φορολογούμενων.

Η προτελευταία(*) κουτοπονηριά, με την οποία ο εξαθλιωμένος φορολογούμενος πολίτης επωμίζεται το κόστος της συγκάλυψης της γύμνιας των τραπεζών, έχει ακρώνυμο: ΑΦΑ ή Αναβαλλόμενη Φορολογική Απαίτηση.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Όταν κουρεύτηκαν τα ομόλογα του δημοσίου (με το PSI του 2012) το κόστος για τις τράπεζες που τα είχαν αγοράσει ανερχόταν στα 37,7 δισ.. Αντίθετα με τους μικρο-ομολογιούχους και τα ασφαλιστικά ταμεία που αφέθηκαν στη μοίρα τους, οι τράπεζες, ως γνωστόν, ανακεφαλαιοποιήθηκαν με 41 δισ.. που δανείστηκε ο φορολογούμενος από το 2ο Μνημόνιο. Σαν να μην έφτανε αυτό, μυστικά και χωρίς έγκριση της Βουλής, το δημόσιο τους εγγυήθηκε και επιπλέον, νέο, ιδιωτικό χρέος 41 δισ.. από το οποίο άντλησαν ρευστότητα από την ΕΚΤ (βλ. εδώ). Σαν να μην έφτανε ούτε αυτό, οι τράπεζες ζήτησαν από το κράτος να τους αναγνωριστεί η ζημία των 37,7 δισ. (από το κούρεμα) και να μην τους ζητηθεί να πληρώσουν φόρους για τα κέρδη ίσης αξίας (37,7 δισ.) που θα βγάλουν στο μέλλον (στα επόμενα 30 χρόνια, για την ακρίβεια). Λες και η ανακεφαλαιοποίηση, σε συνδυασμό με την εγγύηση νέου χρέους τους, δεν αρκούσε...

Τέλος πάντων, το δουλικό (προς τους τραπεζίτες) πολιτικό σύστημα συναίνεσε και σε αυτό. Έκατσαν τότε οι τραπεζίτες και υπολόγισαν πόσο φόρο γλίτωσαν από τα μελλοντικά κέρδη 37,7 δισ. για τα οποία το κράτος συμφώνησε να μην τους φορολογήσει. Δεδομένου ότι ο φορολογικός συντελεστής τους είναι 26%, ο φόρος που γλιτώνουν τις επόμενες τρεις δεκαετίες είναι 9 δισ. 802 εκ. ευρώ. Ας πούμε 10 δισ., χοντρά-χοντρά. Αυτά λοιπόν τα 10 δισ. τα ονόμασαν ΑΦΑ (Αναβαλλόμενη Φορολογική Υποχρέωση, που κανονικά έπρεπε να λέγεται Καταργηθείσα Φορολογική Υποχρέωση...).

Τα 10 δισ. της ΑΦΑ δεν είναι τίποτα άλλο από μια διαχρονική φοροαπαλλαγή των τραπεζιτών που θα πρέπει ο φορολογούμενος να βρει τρόπο να καλύψει από το ανύπαρκτο υστέρημά του. Θα περίμενε κανείς ότι οι τραπεζίτες θα ήταν ικανοποιημένοι με αυτό. Πώς να είναι όμως όταν, παρά τα τεράστια δώρα που έχουν λάβει από το δημόσιο, παραμένουν τόσο πτωχευμένοι που ένας στοιχειωδώς τίμιος έλεγχος από την ΕΚΤ (που αυτή την εποχή μελετά τα λογιστικά τους βιβλία) θα οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι πρέπει είτε να κλείσουν είτε να εκκαθαριστούν (με τους νυν ιδιοκτήτες να χάνουν το «τιμόνι» τους); Οπότε, να πώς σκέφτηκαν οι καλοί τραπεζίτες να βάλουν την ΑΦΑ στη δούλεψή τους: Θα ζητούσαν από την ΕΚΤ να τους αναγνωρίζει αυτά τα 10 δισ. φόρων (την ΑΦΑ) που δεν θα πληρώσουν στο δημόσιο σαν να ήταν κεφάλαια που... διαθέτουν σήμερα! Καταπληκτικό; Όντως καταπληκτικό, τουλάχιστον ως προς το θράσος τους.

Βέβαια, το ότι ζήτησαν κάτι τόσο εξωφρενικό δεν σημαίνει ότι η ΕΚΤ θα το αποδεχθεί. Το πολύ-πολύ να δεχθεί, όπως γίνεται διεθνώς, ότι από αυτά τα 10 δισ. το 1 δισ. ίσως να θεωρηθεί κεφάλαιο υπαρκτό, στον βαθμό που υπάρξουν μελλοντικά κέρδη που δεν θα φορολογηθούν. Κάπου εκεί θα τελείωνε το πράγμα σε μια ευνομούμενη κοινωνία: οι τραπεζίτες θα ζητούσαν από την ΕΚΤ να τους αναγνωρίσει τον «αέρα» της ΑΦΑ ως υπαρκτό κεφάλαιο 10 δισ., η ΕΚΤ θα τους έλεγε «σας αναγνωρίζω το 1 δισ., τραβάτε να βρείτε άλλα 9 πραγματικά δισ.», και οι τραπεζίτες θα ξαμολιόντουσαν να τα βρουν – κι αν δεν τα έβρισκαν θα έχαναν τον έλεγχο των τραπεζών.

Δεν ζούμε όμως σε ευνομούμενη κοινωνία. Στην κοινωνία που ζούμε (το καθεστώς της οποίας το ονομάζω εδώ και καιρό Πτωχοτραπεζοκρατία) η κυβέρνηση δεν άργησε να παρέμβει και πάλι, σκανδαλωδώς, υπέρ των τραπεζιτών. Πώς; Επέβαλε στον φορολογούμενο (και σε μια επόμενη κυβέρνηση) να εγγυηθεί και τα 10 αυτά δισ. έτσι ώστε η ΕΚΤ να τα αποδεχθεί ως πραγματικά κεφάλαια ώστε οι τραπεζίτες να μη χάσουν τον έλεγχο των τραπεζών «τους». Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι 10 δισ. που, κανονικά, οι τράπεζες θα πλήρωναν ως φόρους μελλοντικά όχι μόνο δεν θα τα πληρώσουν στο δημόσιο αλλά, άκουσον-άκουσον, αν δεν τα βγάλουν ως κέρδη στο μέλλον τότε θα τα έχουν λαμβάνειν από τον φορολογούμενο!

(*) Λέω προτελευταία επειδή η τελευταία κουτοπονηριά έπεται, σε επόμενο άρθρο...

ένα άρθρο των πρωταγωνιστών