Τρεις "ιοί" απειλούν τον Μητσοτάκη, μπαίνει στον κύκλο της φθοράς…

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πέρασε τον πρώτο χρόνο της θητείας της χωρίς κανέναν κλυδωνισμό. Ουσιαστικά ήρθε αντιμέτωπη με ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, την πανδημία της άνοιξης, αλλά το ξεπέρασε σχεδόν ανώδυνα. Οικονομικά προβλήματα με την έννοια του επείγοντος δεν είχε. Και η ένταση με την Τουρκία δεν έχει ξεπεράσει κάποιο επικίνδυνο όριο, παρά την διάχυτη περί  του αντιθέτου εντύπωση.

Μέχρι τώρα και τα τρία αυτά προβλήματα δεν δοκίμασαν τις αντοχές της κυβέρνησης. Για πολλούς λόγους.

Πρώτον, διότι η πανηγυρική εκλογή της, μετά από  δέκα χρόνια «ανωμαλίας» λόγω Μνημονίων, εξελήφθη από μεγάλο τμήμα πολιτών(μεγαλύτερο του εκλογικού ποσοστού της ΝΔ) σαν αποκατάσταση ενός είδους «κανονικότητας». Η έξοδος από την μνημονιακή εποχή, την οποία πέτυχε αλλά δεν πιστώθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, οδήγησε πολλούς πολίτες στο γνωστό «άσε να δούμε πού θα το πάνε»(οι νέοι κάτοχοι της εξουσίας). Ευλόγως, μέχρι ένα σημείο.

Δεύτερον, διότι η νέα κυβέρνηση δεν είχε  μπροστά της κανένα πιεστικό πρόβλημα στην οικονομία. Ο Προϋπολογισμός δεν είχε έλλειμμα και στα κρατικά ταμεία υπήρχε το περίφημο «μαξιλάρι», που άφησαν οι προηγούμενοι. Ετσι, με χαρακτηριστική άνεση, οι νέοι υπουργοί, αλλά συχνά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, μοίραζαν λεφτά(επιδόματα, αυξήσεις συντάξεων, μειώσεις φόρων κτλ) και γι’ αυτό μοιάζει με …τρολάρισμα η πρόσφατη περί του αντιθέτου άποψη του οικονομικού συμβούλου του κ. Μητσοτάκη.

Τρίτον, διότι η τουρκική προκλητικότητα, αυτή τη φορά εστιασμένη στην ανατολική Μεσόγειο, μπορεί να έχει προκαλέσει μεγαλύτερη ανησυχία από κάθε άλλη φορά, ωστόσο δεν έχει φτάσει στα επικίνδυνα επίπεδα του πρόσφατου και απώτερου παρελθόντος(1974 εισβολή στην Κύπρο, 1976 και 1987 «Χόρα» και «Σισμίκ» στο Αιγαίο, 1996 Ιμια).

Τέταρτον,  διότι ακόμα και η απρόβλεπτη πανδημία του κορονοϊού δεν θα μπορούσε να χρεωθεί στην κυβέρνηση-σε καμία κυβέρνηση, πόσο μάλλον σε μια νεοεκλεγμένη-χωρίς αυτό να μειώνει την επιτυχή αντιμετώπισή της,  στην πρώτη φάση της.

 Όλα αυτά φαίνεται να ανήκουν στο παρελθόν και να αποκαθίσταται σιγά-σιγά μια άλλου είδους «κανονικότητα», με βάση την οποία η περίοδος χάριτος τελειώνει και από εδώ και πέρα η κυβέρνηση θα μπει στον κύκλο της φθοράς. Παρά τη μεγάλη «ασυλία» που έχει στα περισσότερα μέσα ενημέρωσης και παρά την απουσία συνεκτικής και πειστικής αντιπολίτευσης, η κοινή γνώμη δεν θα παραμερίζει πλέον εύκολα τις όποιος αστοχίες της. Πόσο μάλλον αν αυτές αρχίζουν να συνδέονται με την επιδείνωση της κατάσταση σε συγκεκριμένους, καίριους, τομείς της εθνικής και κοινωνικής ζωής.

Για να το πούμε με όρους των τελευταίων μηνών, είναι ορατοί τουλάχιστον τρεις «ιοί» που απειλούν την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Και τη χώρα, φυσικά.

O πρώτος «ιός» είναι πραγματικός, της επανακάμπτουσας , κατά τα φαινόμενα,  πανδημίας. Οι απόλυτες απαγορεύσεις της πρώτη φάσης, που οδήγησαν στην αρχική επιτυχία, είναι αδύνατο να επαναληφθούν. Και όχι μόνον αυτό. Μπορούν να γυρίσουν μπούμερανγκ, αφού τις ακολούθησε το απόλυτο άνοιγμα. Και οι κυβερνητικές -αλλά και επιστημονικές, σε αρκετές περιπτώσεις- γκάφες και παλινωδίες έσπρωξαν μεγάλες κατηγορίες πολιτών σε χαλαρές συμπεριφορές. Αν, λοιπόν, η πανδημία- ο μη γένοιτο- ξεφύγει, η κυβέρνηση θα έχει πέσει θύμα της τότε επιτυχίας της. Και θα βρεθεί μπροστά σε καταστάσεις που είδαμε αλλού την περασμένη άνοιξη. Αν συμβεί αυτό, οι επιπτώσεις δεν θα είναι δραματικές μόνο στον υγειονομικό τομέα. Θα καταβαραθρώσουν και την οικονομία, αφού τίποτα δεν θα κινείται και το κράτος δεν θα εισπράττει. Ο κορονοϊός, λοιπόν, είναι η μέγιστη απειλή. Αν αναχαιτισθεί στοιχειωδώς, όλα μπορεί να πάνε καλύτερα. Αλλιώς, καλύτερα να μη συζητάμε.

Ο δεύτερος «ιός», απολύτως συνδεδεμένος με τον πρώτο, χτυπάει ήδη την οικονομική ζωή γενικότερα, την κρατική οικονομία και απειλεί μεγάλο μέρος του κοινωνικού ιστού. Τα περιθώρια στενεύουν, οι αντοχές εξαντλούνται και, αν το φθινόπωρο μοιάζει με πρόωρο(οικονομικό) χειμώνα, ουδείς μπορεί να προβλέψει τη συνέχεια. Μεγάλα στρώματα του πληθυσμού θα πλησιάσουν τα όρια της ανέχειας, η ανεργία θα εκτιναχθεί. Ήδη τα πρώτα στοιχεία επιβεβαιώνουν το αναπόφευκτο. Το «μαξιλάρι», που υπάρχει ακόμα, δεν θα αντέξει για πολύ και η ευρωπαϊκή βοήθεια θα αποτελεί μοναδική πηγή ελπίδας και παρηγοριάς, αρκεί να επισπευσθεί  η αποστολή της(επί του παρόντος, προβλέπεται οι πρώτες δόσεις να φτάσουν στα ελληνικά κρατικά ταμεία περί τον Μάιο).

Ο τρίτος «ιός», ο τουρκικός ή ιός Ερντογάν, παρά την επικρατούσα εντύπωση, δεν είναι ο απειλητικότερος. Χωρίς να παραγνωρίζει κανείς την πιθανότητα ενός «ατυχήματος», μια πολεμική αναμέτρηση δεν είναι βέβαιο ότι εξυπηρετεί τις επιδιώξεις του Ερντογάν, πόσο μάλιστα αν δεν αποδειχθεί «περίπατος». Ο ηγέτης της Τουρκίας δεν «παραληρεί» ούτε είναι «για δέσιμο», όπως  θέλει η τρέχουσα ρητορεία των εγχώριων μέσων ενημέρωσης. Οι απειλές που εκτοξεύει είναι συνήθεις για την ιδιοσυγκρασία του. Κατά καιρούς έχει βρίσει και απειλήσει ακόμα και την Μέρκελ και τον Τράμπ, πόσο μάλλον τον Μακρόν.  Βασική επιδίωξή του είναι να μη μείνει έξω από το ενεργειακό παιχνίδι  στην ανατολική Μεσόγειο. Το είπε στην Μέρκελ και αυτή το διοχέτευσε στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης . Η ίδια φρόντισε, μάλιστα, να εκφράσει την αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα με την χαρακτηριστική, όμως, προσθήκη «όπου έχει δίκιο»(δηλαδή, πιστεύει ότι δεν έχουμε σε όλα δίκιο…) Είναι άλλο αυτή η επιδίωξη του Ερντογάν και άλλο  να διακινδυνεύσει μια πολεμική αναμέτρηση. Ακόμα κι αν η Ελλάδα βρεθεί μόνη της στη θάλασσα και στον αέρα του Αιγαίου, ουδείς μπορεί να μιλήσει με σιγουριά για την έκβασή της. Και ο Ερντογάν δεν είναι «τρελός» για να ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου.

Συνοψίζοντας: οι τρεις «ιοί» που κυκλοφορούν ήδη, με διαφορετικό βαθμό επικινδυνότητας ο καθένας, αν δεν αναχαιτισθούν, όσο γίνεται αναχαιτισθούν,  ίσως φέρουν σύντομα  βαρύ πολιτικό και κοινωνικό χειμώνα, πριν έρθει ο κανονικός. Η κυβέρνηση έχει χρέος να προλάβει αυτήν την εξέλιξη. Η εύκολη ρητορεία, οι όποιοι πανηγυρισμοί για «επιτυχίες» και η εναπόθεση των πάντων στην επικοινωνία(προπαγάνδα)  μπορεί να ήταν καλή συνταγή μέχρι τώρα. Δεν θα αρκούν σε λίγο.

Πριν έρθει ο «χειμώνας» ή για να μην είναι τόσο βαρύς, ο κ. Μητσοτάκης και οι συν αυτώ ας έχουν υπόψη τους αυτόν τον αφορισμό του παλιού προέδρου των ΗΠΑ Τζον Κένεντι: «Η καλύτερη στιγμή  να επιδιορθώσεις τη στέγη είναι όταν ο ήλιος λάμπει»…