Πόσο πρέπει να φοβούνται οι φοροφυγάδες της Ελβετίας;

Ο ελβετικός φορολογικός παράδεισος έχει πολλούς ευνοουμένους κι ακόμη περισσότερους προστατευόμενους. Εξ αυτών, περί τους 10.000 υπολογίζεται ότι είναι έλληνες υπήκοοι, μεγαλοφοροφυγάδες οι περισσότεροι και, σε πολλές περιπτώσεις, διαπρεπείς… πατριώτες της «σχολής» του μαύρου χρήματος.

Το εάν όμως οι ελβετοί θα παραδώσουν τα κλειδιά του παραδείσου τους και των ελλήνων θαμώνων του στο – διψασμένο για ρευστό – ελληνικό κράτος είναι κάτι που απαιτεί πολύ περισσότερα από τις καλές προθέσεις που εκφράστηκαν στη χθεσινή συνάντηση του ελβετού υφυπουργού διεθνών Οικονομικών Θεμάτων Ζακ ντε Βατβίλ με τους υπουργούς Επικρατείας Νίκο Παππά και Παναγιώτη Νικολούδη.

Κύκλοι της αντιπολίτευσης και του οικονομικού επιτελείου Σαμαρά ήταν οι πρώτοι που προεξοφλούσαν χθες το βράδυ ότι η φορολόγηση του «μαύρου χρήματος» που έχει διαφύγει στις ελβετικές τράπεζες είναι «ευσεβείς πόθοι». Και έφερναν ως επιχείρημα την προ ενός έτους άκαρπη συνάντηση του τότε υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα με την ελβετίδα ομόλογό του Εβελιν Βίλντμερ –Σλουμφ. Η κυρία Σλουμφ είναι γεγονός πως, τότε, είχε αποφύγει – διπλωματικά αλλά σταθερά – να δεσμευτεί για μια συμφωνία εφ΄άπαξ φορολόγησης των ελληνικών καταθέσεων στην Ελβετία ανάλογη με εκείνες που είχε ήδη συνάψει η χώρα της με την Βρετανία, την Γερμανία και την Αυστρία. Είχε μάλιστα δηλώσει τότε ότι αυτά «τα μοντέλα για τη ρύθμιση μη φορολογηθέντων χρημάτων θεωρούνται πλέον παρωχημένα».

Αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι πως έκτοτε ουδείς εκ της ελληνικής κυβέρνησης ενόχλησε ξανά είτε την κυρία Σλουμφ, είτε οποιονδήποτε άλλον συνάδελφό της. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, το ελβετικό κανάλι RTS Info έλεγε σε ρεπορτάζ του πως οι ελληνικές αρχές έχουν δείξει «αξιοπερίεργη αδράνεια» για τις αφορολόγητες καταθέσεις στην Ελβετία – υποστήριξε, δε, ότι ενώ τον Φεβρουάριο του 2014 η κυρία Σλουμφ είχε προτείνει συγκεκριμένη λύση για το θέμα στον κ. Στουρνάρα, απάντηση δεν έλαβε ποτέ.

Μόλις χθες επίσης, μετά τη συνάντηση με τον κ. Βατβίλ, κυβερνητικές πηγές σημείωναν ότι η ελβετική κυβέρνηση «εκφράζει την απορία της για την απουσία ενδιαφέροντος που είχε δείξει η Αθήνα για εκκρεμείς υποθέσεις ελλήνων πολιτών και επιχειρήσεων στην Ελβετία». Με πλέον χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε αποστείλει τον… αριθμό-ρεκόρ των 15 αιτημάτων για διαβίβαση στοιχείων φορολογικού ενδιαφέροντος.

Κι όσο απρόθυμοι κι εάν είναι – που είναι – οι Ελβετοί να δώσουν θυρίδες, καταθέσεις και ονόματα, τα 15 αιτήματα σε δυόμισι χρόνια δεν είναι και… ο ορισμός της στενής πολιτικής πίεσης που θα ασκούσε ένα κράτος στα όρια της χρεοκοπίας και με υπ’αριθμόν ένα διαρθρωτικό πρόβλημα την φοροδιαφυγή.

Με αυτήν την προϊστορία, και προεξοφλώντας την – κατά την πάγια πρακτική τους – άρνηση των ελβετών να δώσουν στοιχεία και τραπεζικούς λογαριασμούς, εκείνο που επιχειρεί τώρα η ελληνική κυβέρνηση είναι η επανεκκίνηση της προσπάθειας για μια εφ’ άπαξ φορολόγηση των καταθέσεων στην Ελβετία, στη βάση του γερμανικού και του βρετανικού μοντέλου. Κατ’ αυτό το μοντέλο, η Ελβετία επιβάλει εφ΄άπαξ φόρο στις καταθέσεις διατηρώντας το απόρρητο των στοιχείων των δικαιούχων, και στη συνέχεια αποδίδει τον φόρο που εισπράττει στην χώρα προέλευσης. Οι συμφωνίες αυτές προέβλεπαν φόρο 21%-41% για τα γερμανικά και τα βρετανικά κεφάλαια και 15%-38% για τα αυστριακά κεφάλαια.

Πρόκειται για το «παρωχημένο» μοντέλο που είχε περιγράψει η κυρία Σλουμφ στον κ. Στουρνάρα – ένα μοντέλο, ωστόσο, που κυβερνητικές πηγές θεωρούν ότι μπορεί να επανενεργοποιηθεί εάν υπάρξει συντονισμένη και τεκμηριωμένη διαπραγμάτευση από την ελληνική πλευρά, αλλά και παράλληλη πίεση προς την Βέρνη από την Ευρώπη και τον ΟΟΣΑ. Η πίεση αυτή εκτιμάται ότι μπορεί να αποδώσει καρπούς, καθώς η Ελβετία, με τη χαλαρή στάση και τις κωλυσιεργίες της, είναι πλέον πολλαπλώς εκτεθειμένη στις διαβουλεύσεις τόσο με την Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και με τον ΟΟΣΑ για την τραπεζική διαφάνεια και την ανταλλαγή φορολογικών στοιχείων.

Τα οφέλη, βεβαίως, που μπορεί να προσδοκά το ελληνικό δημόσιο εάν και όταν υπάρξει συμφωνία είναι ένας αρκούντως θολός στόχος. Ο αυστριακός οικονομολόγος Φρίντριχ Σνάιντερ ειδικός σε ζητήματα παραοικονομίας, δήλωσε προχθές ότι μια φορολογική συμφωνία με την Ελβετία θα μπορούσε να αποφέρει στο ελληνικό δημόσιο έως και 15 δις ευρώ.

Η εκτίμησή του μάλλον είναι υπεραισιόδοξη, με δεδομένο και το ότι ουδείς γνωρίζει μετά βεβαιότητας ποιο είναι το πραγματικό ύψος των αφορολόγητων καταθέσεων των Ελλήνων στην Ελβετία. Η πιο αξιόπιστη, αλλά και παλαιά πλέον, έκθεση είναι εκείνη της Boston Consulting Group που, το 2011, προσδιόριζε τα ελληνικά κεφάλαια στις ελβετικές τράπεζες κοντά στα 40 δις ευρώ. Από τότε, και μετά το μεγάλο bank run του 2012, εκτιμάται ότι το ποσό αυτό μπορεί να κυμαίνεται από τα 50 έως και τα 120 δις ευρώ.

Η απόδοση, όμως, που μπορεί να έχουν τα εν λόγω κεφάλαια για τα ελληνικά κρατικά ταμεία εάν φορολογηθούν, δεν έχει να κάνει μόνο με τον συντελεστή που θα επιβληθεί αλλά και με το ποια έχουν εξαχθεί παράνομα και ποια είναι ήδη φορολογημένα, καθώς και με το κατά πόσο οι καταθέσεις ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα ή σε προσωπικές και κεφαλαιουχικές εταιρίες. Διότι ακόμη και στις διακρατικές συμφωνίες που έχει ήδη υπογράψει, η Ελβετία φρόντισε να εξαιρέσει από την εφ’ άπαξ φορολόγηση τις εν λόγω εταιρίες, κρατώντας ανοιχτό πάντα ένα παράθυρο φορδιαφυγής για τους καλούς και συνεπείς πελάτες της…

Πηγή