Πολυθρόνα για τέσσερις στη ΝΔ…

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

«Αν εκλεγεί ο…» – Τι σημαίνει για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και την πολιτική ζωή συνολικά η εκλογή καθενός από τους τέσσερις υποψηφίους – Η «ομπρέλα του καραμανλισμού», oι απόψεις, οι διαφωνίες, οι ελπίδες και η αναζήτηση του «αντι-Τσίπρα»

Η εκλογή του νέου αρχηγού της ΝΔ δεν θα επηρεάσει, όπως είναι απολύτως προφανές και αναμενόμενο, μόνο την πορεία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Υπό προϋποθέσεις μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα συνολικά στο πολιτικό σκηνικό, εξ’ ου και το μεγάλο ενδιαφέρον που επιδεικνύει η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός.

Για να υπολογιστούν οι συνέπειες της εκλογής του ενός ή του άλλου εκ των τεσσάρων υποψηφίων, πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένοι παράγοντες, οι οποίοι δεν είναι κατ’ ανάγκην αλληλένδετοι:

1. Η ΝΔ είναι το μεγάλο κόμμα του συντηρητικού χώρου στην Ελλάδα. Και μένει να φανεί αν θα παραμείνει μεγάλο και μετά την εκλογή του νέου αρχηγού. Η εκλογή του ενός ή του άλλου μπορεί αποδειχθεί καταλυτική.
2. Η ΝΔ έχει τη «στάμπα» του «καραμανλικού» κόμματος, την οποία δεν απέβαλε ούτε όταν εξελέγησαν αρχηγοί οι Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Αντώνης Σαμαράς. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει ανεξαρτήτως του προσώπου που θα εκλεγεί ή αν η εκλογή κάποιου μπορεί να «απογαλακτίσει» το κόμμα από τον «καραμανλισμό» και τι θα σημαίνει αυτό.
3. Ποια στάση θα κρατήσει ο νέος αρχηγός απέναντι στην κυβέρνηση; Στην προεκλογική περίοδο, όλοι ύψωσαν τους τόνους απέναντι στην κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου, αλλά είναι προφανές ότι άλλη αντίληψη για τη «συνεννόηση» (ή και τη «συναίνεση» σε ορισμένα θέματα) έχει, για παράδειγμα, ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης και άλλη ο Άδωνις Γεωργιάδης. Εξίσου προφανές είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας προτιμά να έχει απέναντί του κάποιον «συνεννοήσιμο» και όχι κάποιον που θα επενδύσει στη μετωπική αντιπαράθεση, με στόχο να βελτιώσει την εικόνα και τις δημοσκοπικές επιδόσεις της ΝΔ.

Μεϊμαράκης: η συνέχεια της παράδοσης

Ο κ. Μεϊμαράκης ήταν το απόλυτο φαβορί πριν από την αναβολή της εκλογικής διαδικασίας. Οι εντυπώσεις από το φιάσκο, αλλά και η αντιπαράθεσή του με τον πρώην πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, που ακολούθησε, φαίνεται ότι δυσκόλεψαν τη θέση του τουλάχιστον πολιτικά, διότι άλλες εκτιμήσεις είναι δύσκολο να γίνουν (οι δημοσκοπήσεις δεν θεωρούνται έγκυρες, διότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο εκλογικό σώμα).

Έχει τη σταθερή υποστήριξη των συντριπτικά περισσότερων «καραμανλικών» στελεχών. Ως μεγαλύτερο πλεονέκτημά του προβάλλει την ικανότητά του να κρατήσει τη ΝΔ ενωμένη, πατώντας κυρίως στην παράδοση, σε συνδυασμό με λελογισμένες κινήσεις αλλαγών. Ήταν ο αρχηγός που έδωσε αφειδώς την υποστήριξή του στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το καλοκαίρι. Το τελευταίο διάστημα υψώνει τους τόνους απέναντι στον πρωθυπουργό, σε μια προσπάθεια να αποκρούσει τις επικρίσεις των (εσωκομματικών) αντιπάλων του ότι «παραείναι συναινετικός». Ο ίδιος λέει «άλλο συνεννόηση και άλλο συναίνεση» και επικρίνει όσους εσωκομματικούς αντιπάλους του αρνούνται κάθε συνεννόηση με την κυβέρνηση, υπενθυμίζοντας ότι ορισμένοι ήταν υπουργοί στην, ευρύτερης συνεργασίας, κυβέρνηση Παπαδήμου (το «καρφί ήταν για τον Μάκη Βορίδη, ο οποίος έχει ταχθεί υπέρ του Απόστολου Τζιτζικώστα).

Αν εκλεγεί ο κ. Μεϊμαράκης, θεωρείται βέβαιο ότι θα υψώσει τους τόνους της αντιπολίτευσης, αλλά δεν θα αρνηθεί τη «συνεννόηση» με την κυβέρνηση σε σοβαρά θέματα, αν ικανοποιηθούν κάποιοι δικοί του όροι. Οι αντίπαλοί του τον θεωρούν ως επιλογή στασιμότητας, η οποία βολεύει τον κ. Τσίπρα. Ο ίδιος αντιτείνει ότι διασφαλίζει την ενότητα μέσα από τη συνέχεια, κάτι που δεν είναι αυτονόητο με την εκλογή τουλάχιστον ορισμένων από τους αντιπάλους του.

Τζιτζικώστας ως «νεότερος του Τσίπρα»

Ο Απόστολος Τζιτζικώστας ήταν μέχρι πρότινος terra incognita. Έχει σχετικά μικρή πολιτική διαδρομή και ελάχιστη εμπειρία. Η υποψηφιότητά του προβάλλεται (και) ως αντίβαρο στην κυριαρχία του Αλέξη Τσίπρα στην πολιτική σκηνή. Είναι ο μοναδικός που είναι μικρότερος σε ηλικία από το σημερινό πρωθυπουργό. Αν εκλεγεί αρχηγός, υπόσχεται ριζική αναδιοργάνωση του κόμματος και τερματισμό της επιρροής των «βαρονιών» και των «τζακιών», αν και ο ίδιος προέρχεται από πολιτικό τζάκι της Βόρειας Ελλάδας. Θεωρείται βέβαιο ότι θα επιλέξει από την αρχή επιθετική αντιπολίτευση, αν και την επιδίωξή του αυτή θα δυσκολέψει εν μέρει το γεγονός ότι δεν είναι βουλευτής και δεν θα μπορεί να παίρνει μέρος στις κοινοβουλευτικές μάχες.

Οι αντίπαλοί του τον κατηγορούν για ασάφεια στις πολιτικές του θέσεις (συνήθως είναι πολύ γενικόλογες), ο ίδιος προβάλλει ως πλεονέκτημα τη μη ενεργό συμμετοχή του στον παλιότερο και σημερινό κομματικό σύστημα. Τον υποστηρίζουν -μεμονωμένα όμως- «καραμανλικά» στελέχη κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα και ορισμένοι υπουργοί των κυβερνήσεων Σαμαρά. Ενδεχόμενη εκλογή του μπορεί να αλλάξει -αν ο ίδιος το επιχειρήσει- τους παραδοσιακούς συσχετισμούς στο κόμμα.

Μητσοτάκης: με όπλο τον «φιλελευθερισμό»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόβαλε, στην προεκλογική περίοδο, τις σαφέστερες θέσεις τόσο για το κόμμα όσο και για την οικονομική πολιτική. Ως βασικό του όπλο χρησιμοποιεί φιλελεύθερες ιδέες και προτάσεις. Eίναι «αντικρατιστής» και θεωρεί ότι η ιδιωτική οικονομία υποφέρει εξαιτίας του κράτους. Παρά τις επιθέσεις που έχει δεχτεί, επιμένει στην πολιτική των στοχευμένων απολύσεων στο Δημόσιο, που είχε εφαρμόσει ως υπουργός στην κυβέρνηση Σαμαρά. Όπως και οι συνυποψήφιοί του, δηλώνει ότι δεν μπορεί να γίνει καμιά κυβερνητική συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο είναι αξιοσημείωτη η διαφοροποίησή του στην αντιμετώπιση ορισμένων μεγάλων προβλημάτων, που είναι αυτήν την περίοδο στην επικαιρότητα. Για παράδειγμα, θεωρεί ότι το Ασφαλιστικό πρέπει να επιλυθεί τώρα και να μη χαθεί άλλη μια ευκαιρία. Επίσης, σε αντίθεση με την «επίσημη» γραμμή του κόμματος για το φορολογικό των αγροτών, θεωρεί ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εξαιρέσεις στην κατανομή των φορολογικών βαρών. Έτσι, βάσιμα μπορεί να υποστηριχθεί ότι, ως αρχηγός της ΝΔ, δεν θα αρνιόταν  κατηγορηματικά τη συναινετική αντιμετώπιση ορισμένων «καυτών» προβλημάτων. Ο κ. Μητσοτάκης διατηρεί καλή σχέση με τους κυρίους Καραμανλή και Σαμαρά, γεγονός που θα τον βοηθούσε στα πρώτα βήματα μιας ενδεχόμενης αρχηγικής θητείας του.

Γεωργιάδης: είμαι δεξιός και δεν το κρύβω

Η υποψηφιότητα του Άδωνι Γεωργιάδη θα εκφράσει το καθαρόαιμο δεξιό κομμάτι της ΝΔ. Άλλωστε, ο ίδιος έχει ως μοτίβο του τη φράση «είμαι δεξιός και δεν ντρέπομαι να το λέω». Οι αντίπαλοί του λένε ότι, λόγω διαφόρων ακραίων κατά καιρούς θέσεών του, δεν μπορεί να εκφράσει όλη την Κεντροδεξιά, στην οποία απευθύνεται η ΝΔ. Εδώ υπονοείται ο κίνδυνος της διάσπασης. Ο κ. Γεωργιάδης θεωρείται «κόκκινο πανί» για τον καραμανλικό κορμό του κόμματος. Αντίθετα, είναι πολύ καλή η σχέση του με τον  κ. Σαμαρά, του οποίου υπήρξε κυβερνητικό «πρωτοπαλίκαρο». Ήταν από τους ελάχιστους υπουργούς της προηγούμενης κυβέρνησης που υπερασπιζόταν όλες τις αντιδημοφιλείς επιλογές της, γεγονός που είχε επισημανθεί θετικά και από τον Ευ. Βενιζέλο. Είναι κατηγορηματικά αντίθετος με οποιαδήποτε συνεννόηση με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Έτσι, ενδεχόμενη εκλογή του στην ηγεσία της ΝΔ θα εγκαινίαζε μια περίοδο άκρως μετωπικών συγκρούσεων με τον κ. Τσίπρα. Την έχει ήδη προαναγγείλει.