Οι Ιρανοί ξανανοίγουν την τράπεζά τους στην Αθήνα!

Του Γιώργου Φιντικάκη

Τόπο φαίνεται ότι έπιασε τελικά το ελληνικό βέτο στις κυρώσεις εναντίον της Bank Sedarat που παρά την αμερικανική ενόχληση, ετοιμάζεται να ανοίξει ξανά τις πόρτες της στην Αθήνα.

Σε έκτακτη ανακοίνωση που ανέβασε στην ιστοσελίδα του ελληνικού υποκαταστήματος που διαθέτει από το 1977, η Sedarat ενημερώνει το κοινό ότι πρόκειται σύντομα να ξεκινήσει κανονικά και πάλι συναλλαγές, και ενώ απομένουν έντεκα ημέρες για την επίσκεψη του Μπάρακ Ομπάμα στην Αθήνα.

Στην ιστοσελίδα και κάτω από την επισήμανση "σημαντική ανακοίνωση" η τράπεζα επισημαίνει : "Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε ότι, οι επιβληθείσες, από το 2010, κυρώσεις κατά της Bank Saderat Iran, ήρθησαν από την 23η Οκτωβρίου 2016. Μόλις ολοκληρωθούν οι διαδικασίες επανασύνδεσής μας με το SWIFT και το TARGET2 (σσ: ευρωπαικές τραπεζικές διαδικασίες), θα είμαστε σε θέση να παρέχουμε και πάλι πλήρης υπηρεσίες στους πελάτες και στις ανταποκρίτριες τράπεζες".

Αν και αρμόδιες πηγές είναι σε θέση να γνωρίζουν πως η ΕΚΤ δεν έχει ανάψει ακόμη το πράσινο φως για την επαναλειτουργία στην Αθήνα του τραπεζικού καταστήματος της Saderat, εντούτοις οι πληροφορίες λένε ότι σε κυβερνητικό επίπεδο έχει γίνει όλη η απαραίτητη προεργασία.

Βασικός ωφελημένος τα ΕΛΠΕ

Δίχως να μπορεί να προδικάσει κανείς τη συνέχεια και τυχόν αντιδράσεις των ΗΠΑ, εφόσον τελικά η Saderat επαναλειτουργήσει το κατάστημά της στην Αθήνα, ο πρώτος ωφελημένος θα είναι τα ΕΛΠΕ. Από τον Ιανουάριο και μετά οπότε και ήρθαν σε συμφωνία με τη κρατική εταιρεία του Ιράν (NIOC), αφενός για να αγοράσουν ξανά περσικό αργό, αφετέρου για να αποπληρώσουν σε δόσεις τις παλαιές τους οφειλές, οι συναλλαγές γίνονται με δυσκολία. Ακριβώς λόγω των ευρωπαϊκών κυρώσεων, κάθε φορά που πληρώνουν τη NIOC, αναγκάζονται να κάνουν τη συναλλαγή μέσω μιας τουρκικής τράπεζας στην Ελβετία, της BCP.

Σύμφωνα άλλωστε με μια γραμμή ενημέρωσης, το θέμα της δυσκολίας αποπληρωμής των οφειλών προς τη NIOC από τα ΕΛΠΕ, χρησιμοποιήσαν ως επιχείρημα και οι Ιρανοί στις επαφές τους με την ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου η τελευταία να βάλει πλάτη για τη Saderat, ώστε να επαναλειτουργήσει το κατάστημα των Αθηνών.

Το ταξίδι Seif στην Αθήνα...

Ούτως ή άλλως, όπως έχει γράψει το liberal.gr, στις 28-29 Σεπτεμβρίου, ένα περίπου μήνα πριν το ελληνικό βέτο, είχε προηγηθεί επίσκεψη στην Αθήνα του κεντρικού τραπεζίτη του Ιράν Valiollah Seif. Τότε ο τραπεζίτης είχε συναντηθεί τόσο με τον επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα, καθώς επίσης με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, τον Γ.Γ.Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του ΥΠΕΞ Γιώργο Τσίπρα, κ.ά. Σύμφωνα μάλιστα με τις πληροφορίες, η ιρανική πρεσβεία στην Αθήνα είχε ενημερωθεί για το ταξίδι του Seif, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.

Στις συναντήσεις εκείνες ο ιρανός κεντρικός τραπεζίτης είχε ζητήσει και πήρε -όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος- τη βοήθεια της ελληνικής κυβέρνησης να ξεπεράσει τις τραπεζικές δυσκολίες η χώρα του. Κάπως έτσι φτάσαμε στην κίνηση της Αθήνας να ασκήσει βέτο στην ανανέωση των κυρώσεων κατά της Saderat, «αποχαρακτηρίζοντάς» την από τράπεζα ύποπτη για χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων, και βγάζοντάς την από την ευρωπαϊκή μαύρη λίστα.

... και οι φήμες για τα 5 δισ δολάρια

Εννοείται ότι η κίνηση της ελληνικής πλευράς δεν ήταν χωρίς ανταλλάγματα. Όπως έγραψε χθες το liberal.gr, οι Ιρανοί είχαν τάξει στην ελληνική κυβέρνηση ότι θα ανοίξουν ξανά το τραπεζικό υποκατάστημα που διαθέτουν στην Αθήνα, και σύμφωνα με μια γραμμή πληροφόρησης, θα μεταβιβάσουν άμεσα σε αυτό 5 δισ. δολάρια που έχουν στην Τουρκία.

Σε δεύτερη μάλιστα φάση, και εφόσον με την ελληνική βοήθεια αίρονταν οι κυρώσεις, οι Ιρανοί φέρονται να έχουν τάξει ότι θα μπορούσαν να μεταφέρουν στην Ελλάδα πολύ μεγαλύτερα ποσά, υποσχόμενοι ότι η χώρα θα μετατραπεί σε πύλη εισόδου περσικών κεφαλαίων.

Εδώ και μήνες άλλωστε, και ειδικά από τον Ιανουάριο και μετά, οπότε και τα ΕΛΠΕ ήρθαν σε συμφωνία με τη NIOC, η Τεχεράνη «παίζει» πολύ με την ελληνική κυβέρνηση, που με τη σειρά της τείνει ευήκοα ώτα. Προ ημερών για παράδειγμα η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι ενδιαφέρεται να περάσει ιρανικό φυσικό αέριο μέσω αγωγού από την Ελλάδα, ενώ εδώ και καιρό έχει εκφράσει επιθυμία ακόμη και να κτίσει διυλιστήριο στην Θράκη ή να ρίξει κεφάλαια για να αναβαθμίσει το υφιστάμενο των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη.

Τι υποστηρίζει το ΥΠΕΞ

Το υπουργείο Εξωτερικών πάντως έδωσε χθες τη δική του απάντηση στο θέμα του ελληνικό βέτο απέναντι στις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Saderat.

Συνοψίζεται στο γεγονός ότι η χώρα σεβάστηκε τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που έκρινε από τον Απρίλιο του 2015 παράνομες τις κυρώσεις κατά της τράπεζας.

Πάνω-κάτω το ΥΠΕΞ λέει τα εξής: "Δεν μπορούμε να καταχωρούμε τράπεζες σε λίστες κυρώσεων δίχως τεκμήρια. Η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου. Δεν μπορούμε να ακολουθούμε πρακτικές δύο μέτρων και δύο σταθμών. Είτε είμαστε ως ΕΕ κοινότητα δικαίου, είτε δεν είμαστε".

Είναι προφανές ότι το παιχνίδι που θέλει ή νομίζει ότι μπορεί να παίξει η Ελλάδα στο Ιράν είναι τέτοιο, ώστε να θεωρεί πως αξίζει να βγει από την επίσημη γραμμή.

Τα λεφτά που φέρονται να έχουν τάξει οι Ιρανοί είναι πολλά, και αφορούν από την ενέργεια μέχρι μαζική αποστολή ιρανών τουριστών και επιχειρηματιών που μέσω της χρυσής βίζας θα επενδύσουν σε ακίνητα.

Τα ανταλλάγματα ακούγονται ελκυστικά, το ερώτημα ωστόσο είναι κατά πόσο τα έχει ζυγίσει η ελληνική κυβέρνηση στη γεωπολιτική ζυγαριά συγκριτικά με αυτά που θα μπορούσε να χάσει.