Ο Τραμπ, ο Ερντογάν, ο Μακρόν

Του Παντελή Μπουκάλα

Επιχαίρει ο Αμερικανός πρόεδρος με τα παθήματα του Γάλλου ομολόγου του. Και, αναλύοντας τη σκέψη του στο αχανές τουίτερ, πιστοποιεί πως ακούει ό,τι θέλει ν’ ακούσει και καταλαβαίνει ό,τι μπορεί να καταλάβει – και μόνο.

Ακούει πως οι Γάλλοι διαδηλωτές φωνάζουν «Θέλουμε τον Τραμπ»· ίσως του μετέφρασε λάθος τα συνθήματά τους ο πρώην πνευματικός του και νυν πνευματικός της οικουμενικής Ακροδεξιάς Στιβ Μπάνον, που παρεπιδημεί στην Ευρώπη. Και καταλαβαίνει πως οι διαδηλώσεις στη Γαλλία έναν μόνο στόχο έχουν: να καταγγείλουν τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Και έναν μόνο δικαιώνουν: τον ίδιο, σαν κορυφαίο εχθρό της Συμφωνίας, διατεθειμένο να καταδικάσει τον πλανήτη στην καταστροφική υπερθέρμανση παρά να δεχτεί ότι δεν συνωμοτεί σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα, και μαζί της οι παγετώνες, που λιώνουν επειδή συμμετέχουν στην πλεκτάνη.

Χαιρέκακος και ο Τούρκος πρόεδρος, βλέπει ό,τι θέλει να δει: «Οπως δείχνει η υπέρμετρη βία κατά των διαδηλωτών, η Ευρώπη απέτυχε στη δοκιμασία της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας». Προφανώς και η δημοκρατία, σε κάθε της πτυχή, δεν ζει στιγμές θριάμβου σε πολλές χώρες της Ε.Ε. Αλλά με το ένα δέκατο της οξυδέρκειας που χρειάστηκε για να δει τα της Ευρώπης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα μπορούσε να δει τα προφανέστατα της χώρας του: την άγρια περιστολή των ατομικών δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών, τις γεμάτες φυλακές, τις μαζικές απολύσεις «αντιφρονούντων», την καθυπόταξη των ενημερωτικών μέσων, τον πόλεμο κατά των μειονοτήτων. Φαίνεται όμως πως, όποια κι αν είναι η θρησκεία σου, προτιμάς να «βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου», και να το ειρωνεύεσαι, παρά να νιώθεις «την εν τω σω οφθαλμώ δοκόν», και να δίνεις κάποιο περιθώριο στην αυτοκριτική.

Τη δική της αυτοκριτική, πάντως, δεν μπορεί να την καθυστερήσει άλλο η Ε.Ε. Και φυσικά, δεν δικαιούται να χρησιμοποιήσει σαν ασπίδα την κακεντρέχεια του Τραμπ και του Ερντογάν. Η υπέρμετρη βία, στις γαλλικές πόλεις και στην ευρωπαϊκή καρδιά των Βρυξελλών, οι αθρόες προληπτικές συλλήψεις και προσαγωγές, οι πλαστικές σφαίρες, τα υδροβόλα, ο εξευτελισμός ακόμα και μαθητών, που αντιμετωπίστηκαν σαν εγκληματίες, αποκαλύπτουν εμμονή στο μοντέλο αυστηρής λιτότητας που ισχύει σήμερα. Αν η απουσία οικονομικής δημοκρατίας ζευγαρωθεί με τη μείωση της πολιτικής δημοκρατίας, στις ευρωεκλογές, είναι βέβαιο, θα θριαμβεύσουν οι ακροδεξιότεροι των ευρωσκεπτικιστών.