Ο Βαξεβάνης, η Ζαχαράκη και τα (μη) αυτονόητα…

Η πολιτική ζωή κατρακυλάει σε μια σύγκρουση χωρίς φραγμούς και όρια. Κι αν οι δημοσιογράφοι τα ξεπερνούν, οι πολιτικοί δεν είναι το ίδιο. Εχουν μεγαλύτερη ευθύνη. Ο Βαξεβάνης έκανε το λάθος να ζητήσει τη σύλληψη της εκπροσώπου της ΝΔ. Η ΝΔ έκανε το λάθος να ηρωοποιήσει την εκπρόσωπό της, δικαιολογώντας έναν ανυπόστατο ισχυρισμό της

Του Γιώργου Καρελιά   

Για τους πιθανούς μη γνώστες της υπόθεσης, την θυμίζω εν τάχει: ο εκδότης και δημοσιογράφος Κώστας Βαξεβάνης και η αναπληρώτρια εκπρόσωπος της ΝΔ Σοφία Ζαχαράκη είχαν μια αψιμαχία στον αέρα ενός τηλεοπτικού καναλιού, με αφορμή τον ισχυρισμό της δεύτερης ότι ο πρώτος «είναι συκοφάντης που έχει καταδικαστεί» (εδώ το βίντεο). Η Ζαχαράκη δεν ανακάλεσε και ο Βαξεβάνης τής έκανε μήνυση ζητώντας τη σύλληψή της. Οπως προβλέπεται, η Αστυνομία την αναζήτησε για να την συλλάβει στο πλαίσιο του Αυτοφώρου. Ακολούθησε η συνήθης αντιπαράθεση κυβέρνησης-ΝΔ. 

Για όποιον δεν ελκύεται από τις οπαδικού τύπου εκατέρωθεν κραυγές, ας υπενθυμίσουμε ορισμένα αυτονόητα: 

Αυτονόητο πρώτο (γενικη αρχή): Οι δημοσιογράφοι δεν είναι ουδέτερα όντα, έχουν απόψεις, παίρνουν το μέρος τους ενός ή του άλλου κόμματος και συχνά πολιτεύονται. Όμως, όσο είναι δημοσιογράφοι πρέπει να τηρούν ένα μίνιμουμ δεοντολογικών κανόνων, όπως επιβάλλει και ο Κώδικας Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ. Και όσοι σκοπεύουν να γίνουν υποψήφιοι βουλευτές καλό είναι να το δηλώσουν εγκαίρως, για να ξέρουν τα κίνητρά τους όσοι τους ακούνε και τους διαβάζουν. 

Αυτονόητο δεύτερο: οι δημοσιογράφοι, ως γενική αρχή, δεν κάνουν μηνύσεις. Απαντούν, αν κάποιος πολιτικός πει κάτι ανακριβές που τους θίγει. Μόνο αν είναι συκοφαντία που ο πολιτικός αρνείται να ανακαλέσει(πχ ότι ο δημοσιογράφος χρηματίζεται), τότε θα κληθεί να το αποδείξει στα δικαστήρια. 

Αυτονόητο τρίτο, επί του συγκεκριμένου: ο αναληθής ισχυρισμός της κυρίας Ζαχαράκη ότι ο Βαξεβάνης «έχει καταδικαστεί» δεν αποτελεί συκοφαντία με την κυριολεκτική σημασία της λέξης. Είναι περισσότερο μια πεισματική άρνηση να ανακαλέσει κάτι που είπε λόγω της συνεχούς σύγκρουσης του κόμματός της με τον δημοσιογράφο. Ο Βαξεβάνης απάντησε από τον τηλεοπτικό αέρα, μπορούσε να απαντήσει και από την ιστοσελίδα του-και την Κυριακή από τη εφημερίδα του- παραθέτοντας την αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου και τότε η αντίδικός του θα έμενε εντελώς εκτεθειμένη. Η μήνυση- και πολύ περισσότερο το αίτημα να συλληφθεί- ήταν περιττές ενέργειες, που προδίδουν πολιτική επιλογή και όχι δημοσιογραφική υποχρέωση. Δικαίωμά του, αλλά λάθος του. 

Αυτονόητο τέταρτο: κάθε εκπρόσωπος κόμματος, που μιλάει δημόσια, πρέπει να γνωρίζει τι λέει. Διαφορετικά εκτίθεται (το λιγότερο) ή γίνεται καταγέλαστος (το χειρότερο). Αυτό είναι γενική αρχή. 

Αυτονόητο πέμπτο: οι αρχηγοί των κομμάτων πρέπει να προσέχουν ποιους επιλέγουν να τους εκπροσωπούν. Δεν αρκεί να είσαι νέος, συμπαθής και ευειδής. Πρέπει ο ισχυρισμοί που συνοδεύουν την προπαγάνδα (αυτή είναι η δουλειά των κομματικών εκπροσώπων, να προπαγανδίζουν) να βασίζονται στοιχειωδώς σε πραγματικά δεδομένα. Οσο κι αν θέλεις να πουλήσεις εκδούλευση στον αρχηγό σου «ξεμπροστιάζοντας» έναν αντίπαλο, πολιτικό ή δημοσιογράφο, αυτό που θα πεις δεν πρέπει να είναι ψευδές. Κι αν το πεις και καταλάβεις ότι είναι, αρκεί μια απλή ανάκληση. 

Αυτονόητο έκτο, επί του συγκεκριμένου: μού έκανε μεγάλη εντύπωση ότι η κυρία Ζαχαράκη, στη συγκεκριμένη τηλεοπτική εκπομπή, δεν ήταν σε θέση να αντιληφθεί τις έννοιες καταδίκη, Πλημμελειοδικείο και Εφετείο. Ο Βαξεβάνης έχει πράγματι κάποιες πρωτόδικες καταδίκες (το παραδέχτηκε), αλλά στο Εφετείο αθωώθηκε. Ακόμα και για τον απολύτως αδαή, αυτό σημαίνει ότι καταδίκη δεν υφίσταται, αφού το ανώτερο δικαστήριο υπερισχύει. Η κυρία Ζαχαράκη έδειχνε να μην το αντιλαμβάνεται και να επιμένει στην «καταδίκη». Κάποιος από το κόμμα της πρέπει να της υποδείξει ότι την επόμενη φορά πρέπει να είναι στοιχειωδώς διαβασμένη. Και να της μάθει ότι επιθετικότητα στο δημόσιο λόγο δεν είναι πάντα επωφελής, αν στηρίζεται σε λάθος ισχυρισμούς. 

Πού καταλήγουμε; Πουθενά! Ο Βαξεβάνης έκανε το (συνειδητό) λάθος να μηνύσει την εκπρόσωπο της ΝΔ και, ακόμα χειρότερο, να ζητήσει τη σύλληψή της. Περιττή ενέργεια. Οι δημοσιογράφοι δεν ενεργούν σαν πολιτικοί, εφόσον μπορούν να απαντούν και να αμύνονται με το μικρόφωνο ή το πληκτρολόγιο του υπολογιστή τους. Ακόμα κι αν δικαιολογείται η μήνυση, δεν δικαιολογείται η σύλληψη. Και η ΝΔ έκανε το λάθος να ηρωοποιήσει την εκπρόσωπό της, δικαιολογώντας έναν ανυπόστατο ισχυρισμό της. Ας καταγγείλει όσο θέλει τον δημοσιογράφο για «ενεργούμενο του ΣΥΡΙΖΑ», δικαίωμά της. Δεν έχει, όμως, δικαίωμα να επιμένει σε κάτι που δεν ισχύει. 

Αυτά τα αυτονόητα, όμως, χάνονται στη δίνη μιας αντιπαράθεσης χωρίς φραγμούς και όρια. Κι αν οι δημοσιογράφοι τα ξεπερνούν, τα κόμματα και οι πολιτικοί δεν είναι το ίδιο. Εχουν μεγαλύτερη ευθύνη. Ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς είχε ζητήσει τη σύλληψη του Βαξεβάνη πριν από λίγους μήνες (εδώ). Και σήμερα ο Βαξεβάνης ανταποδίδει τα ίσα στο πρόσωπο της Ζαχαράκη. 

Η πολιτική ζωή κατρακυλάει σε σύγκρουση άνευ ορίων και φραγμών. Κανείς, όπως φαίνεται, δεν είναι σε θέση να κάνει αυτό που είχε πει ο παλιός πρόεδρος των ΗΠΑ Τόμας Τζέφερσον: «Οταν φτάσεις στην άκρη του σκοινιού, δέσε έναν κόμπο και κρατήσου εκεί». text Έχουμε πλέον κανάλια με άδεια, αλλά χωρίς πρόγραμμα