Ο Τσαβούσογλου και το «ραντεβού» Μητσοτάκη-Ερντογάν

 

γράφει ο Δημήτρης Μηλάκας

 

  

Αν κάποιο αποτέλεσμα προκύψει από την επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ελλάδα αυτό θα είναι η καλλιέργεια του εδάφους (ή η ανακοίνωση) για μια ελληνοτουρκική συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη-Ερντογάν, πιθανότατα στα μέσα Ιουνίου στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

 

Κατά τα λοιπά, και από αυτήν την επίσκεψη και τις συζητήσεις , όπως αυτές που προηγήθηκαν με την επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα, οι δύο πλευρές στον δημόσιο τουλάχιστον λόγο τους επιμένουν στις αποκλίνουσες θέσεις τους.

 

Παρ όλα αυτά πίσω από τις δημόσιες τοποθετήσεις των δύο πλευρών οι οποίες δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για ομαλές και γρήγορες διευθετήσεις των διαφορών τους, Ελλάδα και Τουρκία φαίνεται ότι ακολουθούν έναν συμπεφωνημένο οδικό χάρτη για την εξομάλυνση των σχέσεών τους. Στην κατάληξή του αυτός ο οδικός χάρτης που συμφωνήθηκε στις «μυστικές διαπραγματεύσεις» το περασμένο καλοκαίρι εν μέσω της κρίσης με το Ορούτς Ρέις μεταξύ των εκπροσώπων Μητσοτάκη-Ερντογάν-Μέρκελ, ήταν η αναβάθμιση των ελληνοτουρκικών επαφών σε κορυφαίο πολιτικό επίπεδο.

 

Τότε, το περασμένο καλοκαίρι και ενώ το Ορούτς Ρέις ερευνούσε συνοδευόμενο από στολίσκο τουρκικών πολεμικών μέχρι και 6,5 μίλια από τις ακτές του Καστελόριζου και της Ρόδου, οι εκπρόσωποι του Μητσοτάκη (Σουράνη) και του Ερντογάν (Καλίν) κάτω από την εποπτεία εκπροσώπου της Μέρκελ συμφώνησαν τα εξής βήματα αποκλιμάκωσης:

 

–«ξεπάγωμα» και επανέναρξη των διερευνητικών επαφών μεταξύ των εμπειρογνωμόνων των δύο χωρών.

 

–Εγκατάσταση ενός μηχανισμού (αποσυμπίεσης) στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ

 

–Την ενθάρρυνση και προώθηση επαφών των δύο κυβερνήσεων σε ανώτερο (κορυφαίο) επίπεδο

 

Παρακολουθώντας τις εξελίξεις από το περασμένο καλοκαίρι, αντιλαμβάνεται κανείς ότι το «πλάνο» διαχείρισης του ελληνοτουρκικού προβλήματος από τους ενδιαφερόμενους και διαμεσολαβούντες εταίρους (Γερμανούς) και συμμάχους (Αμερικανούς) εξελίσσεται ομαλά.

 

Σε διπλωματικό επίπεδο έχει «σπάσει ο πάγος» με την πραγματοποίηση ήδη δύο γύρων διερευνητικών συνομιλιών. Σε στρατιωτικό επίπεδο ο μηχανισμός αποσυμπίεσης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και κάτω από αμερικανική επιτήρηση λειτουργεί κανονικά και αποδίδει αποτελέσματα τα οποία δεν εμφανίζονται στο φως της δημοσιότητας.

 

Για την πραγματοποίηση του τρίτου βήματος, δηλαδή της προετοιμασίας της συνάντησης Μητσοτάκη–Ερντογάν έχει υπάρξει η σχετική προεργασία με επαφές των υφυπουργών εξωτερικών των δύο χωρών (για οικονομική συνεργασία) και τις συναντήσεις των υπουργών εξωτερικών Δένδια–Τσαβούσογλου στην Άγκυρα και σήμερα στην Αθήνα.

 

Το «κρυφό» μήνυμα της Άγκυρας

Δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι σήμερα κατά την έναρξη των συνομιλιών Δένδια-Τσαβούσογλου αρχίζει η ισχύς της (παράνομης) τουρκικής navtex για έρευνες στο Ικάριο πέλαγος ή στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Χίου Ικαρίας και Σάμου.

 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εν λόγω θαλάσσια περιοχή η οποία μοιάζει με δάχτυλο που ξεκινά από τα μικρασιατικά παράλια και απλώνεται στο Αιγαίο, μαζί με δύο ακόμη (η μια βορειότερα και η άλλη νοτιότερα) έχουν περιληφθεί στο «σενάριο» επίλυσης του θέματος της υφαλοκρηπίδας στο οποίο είχαν καταλήξει οι διερευνητικές επαφές κατά το τέλος της πρωθυπουργίας του Κώστα Σημίτη. Μάλιστα παράγοντες που είχαν άμεση γνώση της τότε διαπραγμάτευσης έχουν διαβεβαιώσει το Ποντίκι ότι «όλα είχαν συμφωνηθεί, αλλά μας πρόλαβαν οι εκλογές»…

 

Από τότε βέβαια έχει περάσει καιρός και έχουν αλλάξει πολλά δεδομένα, όπως η μεταφορά του επικέντρου ενδιαφέροντος νοτιότερα, στην ανατολική Μεσόγειο μεταξύ Καστελόριζου, Ρόδου και Κρήτης. Αυτό που ωστόσο παραμένει αναλλοίωτο είναι το ενδιαφέρον της Δύσης (ΕΕ-ΗΠΑ) να κρατήσει την Τουρκία εντός (δυτικής) τροχιάς.

 

Όπως φάνηκε από την εμφάνιση Τσαβούσογλου στη Θράκη (μίλησε για τουρκική μειονότητα) αλλά και όσων είπε ο Τούρκος ΥΠΕΞ στη συνέντευξή του στο Βήμα και τον Άγγελο Αθανασόπουλο, η Τουρκία εξακολουθεί να επιμένει στην αναθεωρητική της ατζέντα υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι είναι έτοιμη για όλα στην περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της.

 

Ενδεχομένως από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να προχωρήσει σε «γενναίες κινήσεις» που θα ικανοποιήσουν τις τουρκικές απαιτήσεις.

 

Ωστόσο και μια συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον ηγέτη μιας χώρας η οποία ορθά κοφτά αμφισβητεί ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα (και κυριαρχία) δεν το λέει κανείς «μικρή παραχώρηση» για χάρη αμερικανο-γερμανών «διαμεσολαβούντων»…